|
}}
'''Yên Châu''' là một [[huyện (Việt Nam)|huyệnthành phố]] của tỉnh [[Sơn La]].
=== Vị trí địa lý ===
HuyệnThành phố nằm về phía đông nam của tỉnh [[Sơn La]], phía bắc giáp huyện [[Bắc Yên]], phía tây giáp huyện [[Mai Sơn]], phía đông giáp huyện [[Mộc Châu]] và phía nam giáp [[Lào]].
=== Diện tích, dân cư, giao thông ===
HuyệnThành phố có diện tích 843 km<sup>2</sup> và dân số 57.000 người (năm 2004) và 68.753 người (năm 2009), huyện ly là thịthành trấnphố Yên Châu nằm trên đường [[quốc lộ 6]] cách [[thị xã Sơn La|thành phố Sơn La]] khoảng 64 km về hướng đông nam
=== Các đơn vị hành chính ===
HuyệnThành phố gồm 1 thị trấn [[Yên Châu (thị trấn)|Yên Châu]] (huyện lị) và 14 xãphường: [[Chiềng Đông]], [[Chiềng Hặc]], [[Chiềng Khoi]], [[Chiềng On]], [[Chiềng Pằn]], [[Chiềng Sàng]], [[Chiềng Tương]], [[Lóng Phiêng|Lóong Phiêng]], [[Mường Lựm]], [[Phiêng Khoài]], [[Sập Vạt|Sặp Vạt]], [[Tú Nang]], [[Viêng Lán]], [[Yên Sơn, Yên Châu|Yên Sơn]].
=== Lịch sử ===
Yên Châu vốn xưa là đất thuộc Ngư Hống thời nhà Lý nhà Trần, được gọi là Mang Việt<ref>Đại Việt địa dư toàn biên, Nguyễn Văn Siêu, trang 411.</ref>. Người mán Ngư Hống là người thuộc sắc tộc Thái-Lào, lần đầu tiên (cùng người Lào) cống phương vật cho Đại Việt vào năm Đinh Mùi (1067) triều Lý Thánh Tông<ref>Đại Việt sử ký, tiền biên, trang 237.</ref>. Cuối nhà Trần, Trần Minh Tông đi đánh mán Ngư Hống và đóng quân ở đây, rồi vua Minh Tông đặt đất đó (Ngư Hống) làm phủ Thái Bình. Từ thời nhà Hậu Lê đầu thời nhà Nguyễn gọi là Việt Châu. Năm Minh Mạng thứ 3 ̈(1822) được đổi tên thành An Châu (hay đọc cách khác là Yên Châu).
Sau năm [[1975]], huyện Yên Châu có 13 xã: Chiềng Đông, Chiềng Hặc, Chiềng Khoi, Chiềng On, Chiềng Pằn, Chiềng Sại, Chiềng Sàng, Mường Lựm, Phiêng Côn, Phiêng Khoài, SậpSặp Vạt, Tạ Khoa, Viêng Lán.
Ngày [[16 tháng 1]] năm [[1979]], chia xã Tạ Khoa thành hai xã lấy tên là xã Mường Khoa và xã Tạ Khoa.
=== Kinh tế, xã hội ===
Yên Châu là một huyệnthành phố miền núi, biên giới của tỉnh Sơn La; nằm dọc trục quốc lộ 6, trung tâm huyệnthành lỵphố cách thịthành xãphố Sơn La 64 km, cách Thủ đô Hà Nội 240 km; có 47 km đường biên giới với nước CHDCND Lào. Tổng diện tích tự nhiên 857,75 km2; dân số trung bình năm 2006 là 64,2 nghìn người, mật độ dân số 74,8 người/km2. Toàn huyệnthành phố có 15 xãphường, thị trấn, trong đó có 8 xãphường được hưởng chính sách chương trình 135, năm 2006 đã có 6/8 xãphường được công nhận thoát khỏi tình trạng ĐBKK. Toàn huyệnthành phố có 177 bản, tiểu khu. Có 5 dân tộc anh em chủ yếu là: Kinh, Thái, Xinh mun, Mông, Khơ mú; dân tộc thiểu số chiếm trên 70% dân số toàn huyệnthành phố.
HuyệnThành phố Yên Châu nằm trong vùng động lực kinh tế của tỉnh; nằm đệm giữa 2 khu công nghiệp trọng điểm của tỉnh Sơn La là: Huyện Mai Sơn và Mộc Châu, có nhiều thuận lợi cho phát triển sản xuất nông sản phẩm hàng hoá nguyên liệu phục vụ công nghiệp chế biến của tỉnh.
HuyệnThành phố Yên Châu và 2 xãphường Tú Nang, Chiềng Hặc được Nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang" trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; HTX Kim Chung xãphường Phiêng Khoài được phong tặng danh hiệu đơn vị "Anh hùng lao động", 1 cá nhân được phong tặng danh hiệu "Anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới".
== Điều kiện tự nhiên ==
=== Vị trí địa lý ===
Trung tâm huyệnthành lỵphố cách thành phố Sơn La 64 km về hướng đông, cách Thủ đô Hà Nội 240 km theo hướng Tây Bắc, có tọa độ địa lý như sau:
- 1040 10’ - 1040 40’ kinh độ đông.
=== Đặc điểm địa hình ===
HuyệnThành phố Yên Châu nhìn chung có địa hình khá phức tạp, bị chia cắt bởi các dãy núi đá vôi cao. Do đó huyệnthành phố được chia cắt thành 2 vùng rõ rệt, đó là:
- Vùng lòng chảo (dọc trục quốc lộ 6) gồm có 9 xã, thị trấn; có độ cao trung bình 400m so với mặt nước biển.
=== Đặc điểm khí hậu ===
HuyệnThành phố Yên Châu thuộc vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm mưa nhiều. Do các yếu tố về vị trí địa lý, địa hình, độ cao đã phân chia huyện thành 2 vùng khí hậu khác nhau.
- Vùng lòng chảo (dọc quốc lộ 6): Khí hậu khô nóng, chịu ảnh hưởng của gió mùa tây nam. Có chế độ nhiệt, số ngày nắng cao thuận lợi cho phát triển cây lương thực, cây công nghiệp hàng năm, cây ăn quả nhiệt đới.
|
