Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thanh Thủy, Vị Xuyên”

 

Tương truyền, từ khoảng trên 300 năm về trước, Biên giới của Trung Quốc từ Pa Hán đi ngược lên phía Bắc 2 đến 3 ngày đường qua nhiều thôn, bản ở hai bờ nơi khởi nguồn Sông Lô: Bản Đâu, Đong Cun, Coóc Chủ, Na Shai, Ải Pổng, Bản Na, Thỉnh Mia, Na Má, Thỉnh Pau, Nhảng shày… nơi có nhiều dân tộc người Nùng, Dao, Tày, H'Mông sinh sống và đến một vùng người Nùng gọi là “Ha lắm Ha vải” (Phấn mào - Cỏ chanh rẽ đôi), tương truyền này cũng khớp với Ngô Cao Lãng ghi lại trong sách ''Lịch triều tạp kỷ'', như sau: “Bấy giờ quan nhà Thanh cho chia gianh giới hai nước bằng sông Đổ Chủ, nhưng thổ quan phủ Khai Hóa chỉ láo vào sông Đổ Chủ giả để chực chặn lấy các thôn xã ở Bảo Sơn. Bọn Công Thái xông pha lam chướng, vượt nơi hiểm trở, đi qua các mỏ đồng mỏ bạc, nhận ra được sông Đổ Chủ thật, bèn cùng quan nhà Thanh, hai bên tự đi báo lại, tranh biện và bẻ lí mãi, rồi lập đồng trụ làm giới mốc thế là việc cương giới mới ổn định. Mỏ đồng Tụ Long lại thuộc về ta”. Từ Ngày thấy người Tây Mũi Lõ, Mắt xanh xuất hiện, Biên giới Việt-Trung mới tiến sát xuống sát Pa Hán như ngày nay. 

Trước yêu cầu, nhiệm vụ lãnh chỉ đạo trong tình hình mới, tháng 3 năm 1955 chi bộ đảng xã Thanh Thủy được thành lập, chi bộ có 03 đảng viên được chuyển sinh hoạt từ chi bộ Cầu Châu về để thành lập chi bộ riêng; đồng chí Nguyễn Văn Phòng làm Bí thư, đồng chí Lý Sào Tráng làm Phó Bí thư kiêm Chủ tịch Ủy ban hành chính xã. Nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo của chi bộ thời kỳ này là vận động nhân dân tăng gia sản xuất, cứu đói; khai hoang phục hóa diện tích đất nông nghiệp; củng cố lực lượng dân quân phối hợp với các lực lượng bảo vệ bên giới.

 

 

Cuối năm 1946, quan hệ giữa ta và Pháp hết sức căng thẳng, thực dân Pháp âm mưu cướp nước ta một lần nữa. Ngày 20 tháng 11 năm 1946 thực dân Pháp nổ súng đánh chiếm Hải Phòng, thị xã Lạng Sơn, tiếp đó chúng cho quân đổ bộ lên cảng Đà Nẵng. Tại Hà Nội, Pháp luôn khiêu khích và gây ra nhiều vụ đổ máu.

Hưởng ứng lời kêu gọi toàn dân kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân xã Thanh Thủy đã tiến hành cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp với ý chí sắt đá "Thà hy sinh tất cả chức không chịu làm nô lệ".  Đầu năm 1948 vùng trống biên giới duy nhất thực dân Pháp chưa chiếm được chính là Đồng Văn và Vị Xuyên, hòng bịt nốt "đoạn thủng" này, quân Pháp từ Hoàng Su Phì đánh ra Yên Bình (Bắc Quang) hướng khác vượt Tây Côn Lĩnh đánh ra Thanh Thủy, Lao Chải (Vị Xuyên) nhằm cắt đứt quốc lộ 2, bao vây tỉnh lỵ Hà Giang từ hai hướng.

 

 

 

Đối với các vùng do ta kiểm soát chúng câu kết với thổ phỉ giáp biên giới do Hạng Sào Chúng cầm đầu để đán phá, cướp bóc thường xuyên, thực dân Pháp dùng máy bay bắn phá tỉnh lỵ Hà Giang, thị trấn Bắc Quang, Vĩnh Tuy trên trục quốc lộ 2, Thanh Thủy trở thành chiến trường chính của Liên khu 10.

Trong thời gian này xã đặc biệt coi trọng việc củng cố xây dựng lực lượng vũ trang địa phương. Hội đồng nghĩa vụ quân sự được kịên toàn hoạt động có nề nếp. Dân quân du kích được tổ chức theo từng HTX và tổ đổi công do Ban quản trị HTX trực tiếp quản lý. Xã Thanh Thủy liên tục phát động quần chúng bảo vệ tri an ở cơ sở. Các cuộc vận động trên được kết hợp chặt chẽ với các cuộc vận động phát triển sản xuất, cải tạo và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Do vậy, an ninh chính trị, trật tự xã hội được giữ vững.

 

 

[null '''IV. Chi bộ cùng cả nước xây dựng miền Bắc xã hội chủ nghĩa, chống chiền tranh phá hoại và chi viện cho tiền tuyến đánh thắng giặc Mỹ (1965 - 1975).''']

Tháng 4 năm 1965 thanh niên các dân tộc xã Thanh Thủy sôi nổi hưởng ứng phong trào thi đua: "Thanh niên ba sẵn sàng" (sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng nhập ngũ, sẵn sàng đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc gì khi Tổ quốc cần); "Phụ nữ ba đảm đang" (đảm đang sản xuất, công tác; đảm đang việc nhà; đảm đang chiến đấu và phục vụ chiến đấu thay chồng, con ra trận) do Trung ương Đoàn và Trung ương Hội phụ nữ phát động được thanh niên, phụ nữ trong xã nhiệt tình hưởng ứng.

 

 

Trong điều kiện chiến tranh phá hoại, sự nghiệp giáo dục, y tế vẫn tiếp tục phát triển, nhiều trường, lớp phải phân tán nhưng tỷ lệ học sinh vẫn tăng lên qua các năm. Đến năm 1967 xã Thanh Thủy đã có trường cấp I, hầu hết trường sở, trạm y tế đều do các HTX đóng góp xây dựng. Phong trào vệ sinh yêu nước được duy trì phát triển tốt, mạng lưới y tế phát triển mạnh tới thôn bản. Các bản làng đều xây dựng được các nguồn nước, phục vụ cho sản xuất và sinh hoạt.

Dân quân du kích được huấn luyện theo phương án chống gián điệp biệt kích và bắn máy bay bay thấp bằng súng bộ binh kết hợp với huấn luyện tác chiến trị an trong làng xã. Hợp tác xã bảo đảm hậu cần, thực hiện chế độ bình công, chấm điểm cho hoạt động trực chiến, tuần tra, huấn luyện của dân quân.

 

 

Qua 6 tháng triển khai thực hiện, tình hình xã Thanh Thủy đã có sự chuyển biến tích cực. Thanh Thủy đã trở thành xã khá toàn diện, từ sự chuyển mình của xã, có 8 thanh niên ưu tú, con em các dân tộc Tày, Nùng, Dao trong xã được kết nạp Đảng; chỉ trong 6 tháng, toàn xã đã khai phá thêm được 5 ha ruộng bậc thang. Từ chỗ gần 30% số dân thiếu đói, Thanh Thủy đã tự túc được lương thực; số người Trung Quốc xâm canh, xâm cư ở Phà Hản sau khi được quân và dân ta vận động đã trở về bên kia biên giới. Ta đảm bảo cho họ được thu hoạch hoa màu vụ cuối cùng, từ mô hình chỉ đạo điểm này đã nhân dân rộng ra các xã biên giới khác.