Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiêu Oát Lý Lạt”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Tham khảo: clean up, replaced: {{sơ khai Trung Quốc}} → {{sơ khai Uyghur}} using AWB
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
'''Tiêu Oát Lý Lạt''' ({{zh|t=蕭斡里剌|s=萧斡里剌}}) là một đại thần của [[Tây Liêu]], có thuyết cho rằng ông chính là Erbuz trong sử sách [[Hồi giáo]].
 
== Hành trạng ==
Tiêu Oát Lý Lạt là thân tín của [[Da Luật Đại Thạch]], từng nhậm chức Lục viện ty đại vương vào thời [[Liêu Thiên Tộ Đế]]. Năm Bảo Đại thứ 4 (1124), ông đi theo DaGia Luật Đại Thạch thoát ly Thiên Tộ Đế, sau khi dời về phía tây đến [[Ngạch Mẫn|Hiệp Mật Lập]] thì suy tôn DaGia Luật Đại Thạch làm hoàng đế, lập nên chính quyền Tây Liêu. Ông đứng đầu trong số 49 công thần do DaGia Luật Đại Thạch phong. Năm Khang Quốc thứ 1 (1134), Tiêu Oát Lý Lạt được bổ nhiệm làm Binh mã đôĐô nguyên soái, suất quân đông chinh. Sau đó, ông theo Hoàng đế DaGia Luật Đại Thạch tây chinh, đại thắng Sultan [[Ahmad Sanjar]] của [[đế quốc Seljuq]] trong [[trận Qatwan]] vào năm 1141, đồng thời thừa thắng xâm nhập [[Nhà Khwarezm-Shah|Khwarezm]], khiến nước này phải thần phục.
 
Sau khi DaGia Luật Đại Thạch qua đời, Tiêu Oát Lý Đóa tiếp tục phụ tá Cảm Thiên hoàng hậu [[Tiêu Tháp Bất Yên]], Nhân Tông [[DaGia Luật Di Liệt]], và Thừa Thiên thái hậu [[DaGia Luật Phổ Tốc Hoàn]]. Trưởng tử Tiêu Đóa Lỗ Bất của ông kết hôn với Da Luật Phổ Tốc Hoàn, về sau Phổ Tốc Hoàn tư thông với con thứ tử của ông là Tiêu Phác Cổ Chỉ Sa Lý và giết chết Tiêu Đóa Lỗ Bất. Để báo thù cho trưởng tử, vào năm Sùng Phúc thứ 14 (1177), Tiêu Oát Lý Lạt suất binh bắn chết DaGia Luật Phổ Tốc Hoàn và Tiêu Phác Cổ Chỉ Sa Lý, đồng thời phù trợ con thứ tử của DaGia Luật Di Liệt là [[DaGia Luật Trực Lỗ Cổ]] làm hoàng đế, trở thành nguyên lão năm triều. Ông thọ trên 90 tuổi.<ref>{{chú thích sách|title=《中国少数民族史大辞典》|editor=高文德|publisher=吉林教育出版社|year=1995}}</ref><ref>{{chú thích sách|title=《新疆民族辞典》|editor=刘维新|year=1995|publisher=新疆人民出版社}}</ref>
 
== Tham khảo ==
Hàng 10 ⟶ 11:
{{sơ khai Uyghur}}
 
[[Thể loại:NhàQuan nhà Liêu]]
[[Thể loại:Tây Liêu]]