Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lịch sử Hoa Kỳ”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n fixes, replaced: cite → chú thích (2)
Dòng 39:
[[Tập tin:MayflowerHarbor.jpg|nhỏ|phải|Chiếc ''[[Mayflower]]'' đưa người tìm tự do tín ngưỡng đến Tân Thế giới. Trong mùa đông đầu tiên tại Plymouth, khoảng phân nữa người trong đoàn bị thiệt mạng.<ref>{{chú thích web |url=http://www.digitalhistory.uh.edu/historyonline/usdeath.cfm |title=Death in Early America |work=Digital History |last=Mintz |first=Steven |accessdate=ngày 15 tháng 2 năm 2011}}</ref>]]
 
Dải đất nằm dọc theo bờ biển phía đông được định cư chủ yếu bởi những người thực dân Anh vào thế kỷ 17 cùng với con số nhỏ hơn nhiều là [[người Hà Lan]] và [[người Thụy Điển]]. Nước Mỹ thời thuộc địa mang đặc điểm là thiếu hụt lao động trầm trọng mà phải dựa vào những hình thức lao động không tự nguyện như nô lệ và lao công khế ước, và cũng đặc trưng với chính sách thờ ơ tử tế của người Anh, cho phép phát triển một tinh thần Mỹ khác biệt với tinh thần của mẫu quốc tại châu Âu.<ref name="history of colonial">{{citechú thích encyclopedia |last=Henretta |first=James A. |title=History of Colonial America |url=http://encarta.msn.com/text_1741502191___0/History_of_Colonial_America.html |work=Encarta Online Encyclopedia |year=2007 |archiveurl=http://www.webcitation.org/query?id=1257013376663041 |archivedate=ngày 31 tháng 10 năm 2009 |deadurl=yes}}</ref> Trên phân nửa tổng số người di dân châu Âu đến nước Mỹ thời thuộc địa là những lao công khế ước.<ref>{{chú thích web |url=http://www.geocities.com/nai_cilh/servitude.html |title=Indentured Servitude in Colonial America |last=Barker |first=Deanna |publisher=National Association for Interpretation, Cultural Interpretation and Living History Section |archiveurl=http://webcitation.org/5klVsFyDj |archivedate=ngày 24 tháng 10 năm 2009}}</ref>
 
Thuộc địa thành công đầu tiên của người Anh được thiết lập vào năm 1607 trên [[sông James (Virginia)|sông James]] tại [[Jamestown, Virginia|Jamestown]] là nơi bắt đầu biên cương Mỹ. Nó suy giảm dần trong nhiều thập niên cho đến khi một làn sóng người định cư mới đến vào cuối thế kỷ 17 và lập nên một nền nông nghiệp thương mại dựa vào [[cây thuốc lá]]. Giữa cuối thập niên 1610 và cách mạng Mỹ, người Anh đã đưa đến các thuộc địa Mỹ khoảng 50 ngàn tù nhân.<ref>James Davie Butler, "British Convicts Shipped to American Colonies," ''American Historical Review'' (1896) 2#1 pp. 12-33 [http://www.jstor.org/stable/1833611 in JSTOR]</ref> Một trường hợp xung đột tệ hại là vụ nổi loạn [[Powhatan]] năm 1622 tại Virginia trong đó người bản địa Mỹ giết chết hàng trăm người định cư Anh. Cuộc xung đột lớn nhất giữa người bản địa Mỹ và người định cư Anh trong thế kỷ 17 là [[Chiến tranh của Vua Philip]] tại [[Tân Anh]],.<ref>{{chú thích web |last=Tougias|first=Michael|title=King Philip's War in New England |url=http://www.historyplace.com/specials/writers/kingphilip.htm |work=HistoryPlace.com|year=1997}}</ref> [[Chiến tranh Yamasee]] tại Nam Carolina thì đẫm máu.<ref>{{chú thích sách |last= Oatis |first= Steven J. |title= A Colonial Complex: South Carolina's Frontiers in the Era of the Yamasee War, 1680–1730 |year= 2004 |publisher= University of Nebraska Press |page= 167}} Online at [http://books.google.com/books?id=_rcFu4KjwVAC Google Books]</ref>
Dòng 245:
===Chiến tranh thế giới thứ nhất===
[[Tập tin:Cimetière américain de Romagne-sous-Montfaucon - 1918 - France.JPG|phải|nhỏ|Nghĩa trang Mỹ tại Romagne-sous-Montfaucon]]
Khi [[Chiến tranh thế giới thứ nhất]] diễn ra tại [[châu Âu]] từ năm 1914, Tổng thống [[Woodrow Wilson]] nắm giữ hoàn toàn chính sách đối ngoại. Ông tuyên bố trung lập nhưng cảnh cáo [[Đế quốc Đức|Đức]] rằng nếu tiếp tục chiến tranh bằng tàu ngầm không giới hạn chống tàu thuyền Mỹ cung cấp đồ tiếp liệu cho các quốc gia đồng minh thì đồng nghĩa với chiến tranh. Đức quyết định đối mặt rủi ro và tìm cách chiến thắng bằng cách cắt nguồn tiếp liệu đến Anh Quốc. Hoa Kỳ tuyên chiến vào tháng tư năm 1917.<ref>{{citechú thích encyclopedia |encyclopedia=World War I: Encyclopedia |editors=Roberts, Priscilla Mary and Spencer Tucker |title=Germany's Decision for Unrestricted Submarine Warfare and Its Impact on the U.S. Declaration of War |last=McNabb |first=James B. |pages=482–483 |year=2005 |publisher=ABC-CLIO |url=http://books.google.com/books?id=2YqjfHLyyj8C&pg=PA482 |ref=harv}}</ref> Tiền, thực phẩm và đạn dược Mỹ đến nhanh chóng nhưng binh sĩ phải được tuyển mộ và huấn luyện. Đến mùa hè 1918, binh sĩ Mỹ dưới quyền của tướng [[John J. Pershing]] đến với tốc độ 10 ngàn mỗi ngày trong khi Đức không thể thay thế số binh sĩ thiệt mạng.<ref>Edward M. Coffman, ''The War to End All Wars: The American Military Experience in World War I'' (1998)</ref>
 
Kết quả là phe đồng minh chiến thắng vào tháng 11 năm 1918. Tổng thống Wilson đòi hỏi Đức truất phế [[Wilhelm II của Đức|hoàng đế Đức]] và chấp thuận các điều khoản của ông, được biết là "mười bốn điểm". Wilson chi phối [[Hội nghị Hòa bình Paris, 1919|Hội nghị Hòa bình Paris năm 1919]] nhưng Đức bị phe đồng minh đối xử nặng tay trong [[Hiệp ước Versailles]] (1919) khi Wilson đặt hết hy vọng của mình vào [[Hội Quốc Liên]] vừa thành lập. Wilson không chịu thỏa hiệp với các thượng nghị sĩ Cộng hòa về vấn đề quyền lực tuyên chiến của Quốc hội Hoa Kỳ. Kết quả là Thượng viện Hoa Kỳ bác bỏ hiệp ước và Hội Quốc Liên.<ref>John Milton Cooper, ''Breaking the Heart of the World: Woodrow Wilson and the Fight for the League of Nations'' (2001)</ref>
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Lịch_sử_Hoa_Kỳ”