Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Sa mạc Gobi”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{Geobox|Hoang mạc
{{chú thích trong bài}}
|name = Sa mạc Gobi
[[Tập tin:GobiDessertReliefMap.jpg|nhỏ|350px|phải|Sa mạc Gobi ở lãnh thổ của [[Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa]] và [[Mông Cổ]].]]
|native_name = {{lang|mn|Говь}}
'''Sa mạc Gobi''' ([[tiếng Trung Quốc|tiếng Trung]]: {{lang|zh-t|戈壁(沙漠)}} Gēbì (Shāmò), Hán Việt: Qua Bích; {{lang-mn|Говь}}, '''Govi''' hay '''Gov'''', là [[hoang mạc|sa mạc]] lớn nhất [[châu Á]]. Sa mạc Gobi nằm trên lãnh thổ Trung Quốc và phía nam [[Mông Cổ]]. Khu vực sa mạc này giáp [[dãy núi Altay]] và các thảo nguyên Mông Cổ về phía bắc, [[cao nguyên Thanh Tạng|cao nguyên Tây Tạng]] về phía tây nam, [[đồng bằng Bắc Trung Quốc]] về phía đông nam. Đây là sa mạc lớn thứ 4 thế giới về diện tích. Sa mạc này từng là một phần của [[đế quốc Mông Cổ]] và cũng là nơi có nhiều thành phố quan trọng dọc theo [[con đường tơ lụa]]. Khu vực sa mạc này là một [[bóng mưa]] do dãy [[Himalaya|Hymalaya]] ngăn các đám mây mang mưa đến Gobi.
|native_name1 = <br />{{lang|zh|戈壁 (沙漠)}}
|native_name2 = Gēbì (shāmò)
|other_name =
|category =
|image = OmnogoviLandscape.jpg
|image_caption = Cảnh sa mạc Gobi tại [[tỉnh Ömnögovi]], Mông Cổ
|image_size =
|official_name =
|etymology =
|motto =
|nickname =
|flag =
|symbol =
|country = Mông Cổ
|country1 = Trung Quốc
|state_type = [[Tỉnh (Mông Cổ)|Aimag của Mông Cổ]]
|state = [[Bayankhongor (tỉnh)|Bayankhongor]]
|state1 = [[Dornogovi (tỉnh)|Dornogovi]]
|state2 = [[Dundgovi (tỉnh)|Dundgovi]]
|state3 = [[Govi-Altai (tỉnh)|Govi-Altai]]
|state4 = [[Govisümber (tỉnh)|Govisümber]]
|state5 = [[Ömnögovi (tỉnh)|Ömnögovi]]
|state6 = [[Sükhbaatar (tỉnh)|Sükhbaatar]]
|region_type = [[Khu tự trị (Trung Quốc)|Khu tự trị của Trung Quốc]]
|region = Nội Mông
|district1 =
|district2 =
|district3 =
|municipality =
|parent =
|range = Dãy núi Govi-Altai
|border =
|part =
|city =
|landmark = Lòng chảo Nemegt
|building =
|river =
|highest =
|highest_location = | highest_region = | highest_state =
|highest_elevation_imperial =
|highest_lat_d = | highest_lat_m = | highest_lat_s = | highest_lat_NS =
|highest_long_d = | highest_long_m = | highest_long_s = | highest_long_EW =
|lowest =
|lowest_location = | lowest_region = | lowest_country =
|lowest_elevation_imperial =
|lowest_lat_d = | lowest_lat_m = | lowest_lat_s = | lowest_lat_NS =
|lowest_long_d = | lowest_long_m = | lowest_long_s = |lowest_long_EW =
|length = 1500 | length_orientation = SE/NW
|width = 800 | width_orientation = N/S
|area = 1295000
|area_land =
|area_water =
|area_urban =
|area_metro =
|population = | population_date =
|population_urban =
|population_metro =
|population_density =
|population_density_urban =
|population_density_metro =
|geology =
|orogeny =
|period =
|biome =
|plant =
|animal =
|author =
|style =
|material =
|free =
|free_type =
|map = Gobi desert map.png
[[Tập|map_caption = tin:GobiDessertReliefMap.jpg|nhỏ|350px|phải|Sa mạc Gobi nằm trên lãnh thổ của [[Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa]] và [[Mông Cổ]].]]
|map_background =
|map_locator =
|commons =
|statistics =
|website =
|footnotes =
}}
{{SpecialChars}}
'''Sa mạc Gobi''' ({{IPAc-en|'|ɡ|oʊ|.|b|i}}; {{lang-mn|Говь}}, ''{{transl|mn|govĭ}}'', [[Help:IPA for Mongolian|/ɢɔwʲ/]], "semidesert"; {{zh|c=戈壁|p=Gēbì}}, [[Tiểu Nhi Kinh]]: قْبِ, [[Help:IPA for Mandarin|/kɤ˥pi˥˩/]]) là một vùng [[hoang mạc]] lớn tại [[châu Á]]. Trãi rộng trên một phần khu vực [[Bắc Trung Quốc|Bắc]]-[[Tây Bắc Trung Quốc]], và Nam [[Mông Cổ]]. Sa mạc Gobi được vây quanh bởi [[dãy Altai]], [[thảo nguyên (Á-Âu)|thảo nguyên]] và đồng cỏ Mông Cổ về phía bắc, [[hoang mạc Taklamakan]] về phía tây, [[hành lang Hà Tây]] và [[cao nguyên Thanh Tạng]] về phía tây nam, và [[bình nguyên Hoa Bắc]] về phía đông nam. Gobi từng là một phần của [[Đế quốc Mông Cổ]], và từng là nơi nhiều thành phố dọc theo [[con đường Tơ lụa]] hiện diện.
 
Gobi là một sa mạc [[bóng mưa]], được tạo nên do [[Himalaya|dãy núi Himalaya]] chắn hết mây mưa từ Ấn Độ Dương.
 
{{thể loại Commons-inline|Gobi Desert}}
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
{{tham khảo}}Khí hậu ở đây có hai mùa: mùa mưa và mùa khô. Lượng mưa trung bình hàng năm dao động từ 50 đến 200&nbsp;mm tùy theo địa điểm. Khu vực phía Đông có khá nhiều mưa vào mùa hè, gió mùa hoạt động cũng mạnh hơn.
{{thể loại Commons-inline|Gobi Desert}}
 
Vào năm 2011, những mô hình có dạng hình zigzag ngoằn nghèo tại Gobi đã xuất hiện trong các bức ảnh chụp bởi Google, tạo nên một loạt các giả thuyết, thậm chí có cái liên quan đến người ngoài hành tinh. Nhưng theo nhà nghiên cứu Jonathon Hill tại Đại học bang Arizona, những vệt này chủ yếu để giúp vệ tinh gián điệp của Trung Quốc định hướng cho tàu vũ trụ.
 
Sa mạc Gobi là nơi lý tưởng để "săn" khủng long. Một bộ xương khủng long bạo chúa Tyrannosaurus Rex đã được khai quật và đem bán đấu giá với giá 1 triệu đô.{{thể loại Commons|Gobi Desert}}
 
{{sơ khai châu Á}}