Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiếng Ireland”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎top: chính tả, replaced: Nguời → Người
Dòng 33:
Số phận của ngôn ngữ này bị ảnh hưởng bởi quyền lực đang lên của nước Anh tại Ireland. Các quan lại thời Elizabeth phản đối việc sử dụng tiếng Ireland bởi nó là mối đe dọa tới những thứ của người Anh tại Ireland. Việc sử dụng ngôn ngữ này suy giảm dưới thời cai trị của Anh vào thế kỷ 17. Vào nửa sau của thế kỷ 19, số người nói suy giảm nghiêm trọng, bắt đầu sau nạn đói khủng khiếp tại Ireland trong khoảng thời gian 1845–52 (khi đó Ireland mất 20–25% dân số vì di cư hay chết đói). Các khu vực nói tiếng Ireland bị thiệt hại nặng nề. Cho tới cuối thời thuộc Anh, số người nói ngôn ngữ chỉ chiếm dưới 15% dân số.<ref>{{chú thích sách|title=Languages in Britain and Ireland |first=Glanville |last= Price |year=2000 |publisher=Wiley-Blackwell | page =10}}</ref> Kể từ đó, những người nói tiếng Ireland được coi là thiểu số, thậm chí điều này vẫn diễn ra tại [[Gaeltacht]]. Nhà nước, các cá nhân và tổ chức đã rất cố gắng bảo tồn, phát triển và hồi sinh ngôn ngữ, nhưng chưa thực sự thuyết phục.
 
Trong thời điểm chuyển giao sang thế kỷ 21, số người bản ngữ dao động từ 20.000 tới 80.000.<ref>{{chú thích sách|title= Linguistic Minorities in Multilingual Settings: Implications for Language Policies | first =Christina Bratt | last = Paulston | publisher=J. Benjamins Pub |page=81}}</ref><ref>{{chú thích sách|title=Irish Writing in the Twentieth Century |last=Pierce |first= David |year=2000 |publisher=Cork University Press |page=1140}}.</ref><ref>{{Cite journal|last=Ó hÉallaithe | first=Donncha |year=1999 |title= Cuisle}}</ref> Trong cuộc điều tra dân số 2006 của Cộng hòa Ireland, 85.000 người nhận rằng mình sử dụng tiếng Ireland hàng ngày tách biệt với việc giáo dục, và 1,2 triệu người ít nhất vẫn thường sử dụng nó trong và ngoài trường học.<ref>{{Citation | contribution = Table | title = Census | publisher = CSO | place = IE | contribution-url = http://census.cso.ie/Census/TableViewer/tableView.aspx?ReportId=75642}}.</ref> Trong cuộc điều tra dân số 2011, các con số trên lần lượt tăng lên thành 94.000 và 1,3 triệu.<ref name = "Census 2011 - This is Ireland">{{chú thích web| url=http://www.cso.ie/en/media/csoie/census/documents/census2011pdr/Pdf%208%20Tables.pdf | title=Census 2011 – This is Ireland|publisher = Central Statistics Office|format=PDF}}</ref> Có khoảng vài ngàn người tại [[Bắc Ireland]] cũng sử dụng nó. NguờiNgười ta ước tính việc tích cực dùng ngôn ngữ này có thể chiếm 5 tới 10 phần trăm dân số Ireland.<ref>{{Citation | first = Suzanne | last = Romaine | contribution = Irish in a Global Context | title = A New View of the Irish Language | editor1-first = Caoilfhionn Nic Pháidín and Seán Ó Cearnaigh | place = Dublin | publisher = Cois Life Teoranta | year = 2008 | ISBN = 978-1-901176-82-7}}.</ref> Trong các thập kỷ gần đây số người sử dụng tiếng Ireland ở thành thị tăng lên rõ rệt, đặc biệt ở Dublin. Cộng đồng này, được miêu tả là một sự pha trộn của nhiều thành phần nhưng đa số được giáo dục tốc, thuộc tầng lớp trung lưu với đời sống văn hóa sôi nổi và ảnh hưởng đến sự lớn mạnh của các trường tuyến ngoài dạy bằng tiếng Ireland.<ref>{{Citation | last = McCloskey | first = James | contribution = Irish as a World Language | year = 2006 | format = talk | type = seminar | title = Why Irish? | format = PDF | publisher = The University of Notre Dame | origyear = Tháng 9, 2005 | contribution-url = http://ohlone.ucsc.edu/~jim/PDF/notre-dame.pdf}}.</ref>
 
Tuy nhiên ở các khu vực Gaeltacht số người sử dụng tiếng Ireland lại đang có dấu hiệu giảm. Người ta dự tính rằng, trong 10 năm nữa, tiếng Ireland sẽ không còn là ngôn ngữ chính tại đây.<ref>{{chú thích web | url = http://www.bbc.co.uk/news/uk-northern-ireland-33919083 | tiêu đề = Ranafast Gaeltacht in Donegal fights Irish language decline - BBC News | author = | ngày = | ngày truy cập = 8 tháng 10 năm 2015 | nơi xuất bản = BBC News | ngôn ngữ = }}</ref> Các cuộc thăm dò chỉ ra rằng đa phần người Ireland coi tiếng Ireland là dấu ấn mang tính biểu tượng của quốc gia, chỉ một số ít người coi nó có giá trị thực tiễn.<ref>Merike Darmody, Tania Daly, for Foras na Gaeilge/ESRI: 'Attitudes towards the Irish Language on the Island of Ireland': http://www.gaelscoileanna.ie/files/Attitudes-towards-the-Irish-Language-on-the-Island-of-Ireland.pdf</ref><ref>Nicola Carty, ‘ The First Official Language? The status of the Irish language in Dublin’: http://languagecontact.humanities.manchester.ac.uk/McrLC/casestudies/NC/NC_Irish.pdf</ref> Cũng có một tranh luận về việc nhóm những người dùng ở thành thị đang làm loạn lĩnh vực có ý nghĩa biểu tượng này, bởi những người này muốn ngôn ngữ trở nên hữu dụng hơn.<ref>{{chú thích web | url = http://www.gaeilgesanastrail.com/newsletter-en.php | tiêu đề = Cumann Gaeilge na hAstr�ile | author = | ngày = | ngày truy cập = 8 tháng 10 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>