Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Gaspard II de Coligny”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
→‎Tham khảo: AlphamaEditor, Restructure category + change Thể loại:Mất 1572 by Thể loại:Mất năm 1572, Executed time: 00:00:02.2311276 using AWB
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{ infobox nobility
[[Tập tin:Gaspard-II-de-coligny.jpg|phải|180px|Gaspard de Coligny]]
| name = Gaspard II de Coligny
'''Gaspard de Coligny''' ([[16 tháng 1]] năm [[1519]] – [[24 tháng 8]] năm [[1572]]), là [[Đô đốc]] [[Hải quân Pháp]], và là lãnh tụ phong trào [[Huguenot]] (nhóm tín hữu [[Tin Lành|Kháng cách]] Pháp); Coligny xuất thân từ một gia đình quý tộc ở [[Bourgogne]]. Gia đình Coligny có nguồn gốc từ [[thế kỷ 11]], tham gia triều chính từ thời trị vì của [[Louis XI của Pháp]] ([[1461]] – [[1483]]).
| image = Gaspard-II-de-coligny.jpg
| caption = Gaspard II de Coligny
| noble family = Nhà Coligny
| titles = Đô đốc, Thống chế
| father = Gaspard I de Coligny
| mother = Louise de Montmorency
| spouse = Charlotte de Laval<br/>Jacqueline de Montbel
| issue = Louise de Coligny<br/>Beatrix de Coligny<br/>François de Coligny<br/>Charles de Coligny
| birth_date = {{birth date|1519|2|16|df=yes}}
| birth_place = Châtillon-sur-Loing
| death_date = {{death date and age|1572|8|24|1519|2|16|df=yes}}
| death_place = [[Paris]]
| religion = [[Tin Lành]]
}}
 
'''Gaspard de Coligny''' ([[16 tháng 12]] năm [[1519]] – [[24 tháng 8]] năm [[1572]]), là [[Đô đốc]] [[Hải quân Pháp]], và là lãnh tụ phong trào [[Huguenot]] (nhóm tín hữu [[Tin Lành|Kháng cách]] Pháp); Coligny xuất thân từ một gia đình quý tộc ở [[Bourgogne]]. Gia đình Coligny có nguồn gốc từ [[thế kỷ 11]], tham gia triều chính từ thời trị vì của [[Louis XI của Pháp]] ([[1461]] – [[1483]]).
 
==Tiểu sử==
Hàng 9 ⟶ 25:
Trong chiến dịch năm [[1543]], Coligny nổi bật với lòng dũng cảm, bị thương trong cuộc vây hãm thành [[Montmédy]] và [[Bains]]. Năm [[1544]], ông tham gia chiến dịch Ý dưới quyền của [[François de Bourbon, Bá tước Enghien]] và được phong tước hiệp sĩ tại mặt [[trận Ceresole]]. Trở về Pháp, Coligny tham gia các cuộc hành quân khác; được phong thiếu tướng bộ binh (tháng 4 năm [[1547]]), chứng tỏ tài năng và mưu lược của một nhà cải cách quân sự. Trong năm ấy, ông kết hôn với Charlotte de Laval (qua đời năm [[1568]]). Khi [[Claude d'Annebaut]] qua đời năm 1552, ông được phong hàm đô đốc. Năm [[1557]], Coligny được giao nhiệm vụ bảo vệ [[Saint-Quentin]]. Trong khi bị vây hãm, Coligny thể hiện lòng dũng cảm, tính quyết đoán và sức mạnh của nhân cách, nhưng Saint-Quentin bị thất thủ, ông bị bắt giữ trong thành L’Ecluse. Nhờ số tiền chuộc trị giá 50.000 crown, ông được trả tự do.
 
 
[[Tập tin:Giorgio Vasari San Bartolomeo.jpg|nhỏ|Thảm sát Gaspard de Coligny, một bức bích họa của [[Giorgio Vasari]]]]
Vào lúc này, do ảnh hưởng của em trai ông, François, Gaspard de Coligny chấp nhận [[đức tin]] Kháng cách và trở nên thành viên của nhóm Huguenot. Bức thư đầu tiên [[John Calvin]] gởi ông đề ngày [[4 tháng 9]] năm [[1558]]. Ông hoạt động bí mật nhằm bảo vệ những người cùng đức tin, xây dựng một khu định cư ở [[Brasil]] để họ trú thân, dưới sự lãnh đạo của một người bạn, Phó Đô đốc [[Nicolas Durand de Villegaignon]], người đã thành lập khu định cư Pháp mang tên [[France Antarctique]] ở [[Rio de Janeiro]] năm [[1555]]. Năm [[1567]], người Pháp đã bị người [[Bồ Đào Nha]] trục xuất khỏi nơi này.
 
Hàng 15 ⟶ 31:
 
Năm [[1569]], Hoàng thân Condé bị bại trận và thiệt mạng ở [[trận Jarnac]], và Coligny trở nên nhà lãnh đạo duy nhất của quân đội Kháng cách. Chiến thắng tại [[Arnay-le-Duc]] giúp ông kiến tạo hoà bình qua [[Hoà ước Saint-Germain (1570)]]. Sau khi kết hôn với Jacqueline de Montbel, Nữ bá tước xứ Entremont, Coligny trở lại triều đình và mau chóng chiếm được thiện cảm của vua Pháp là [[Charles IX của Pháp|Charles IX]]. Tìm cách giải thoát nhà vua khỏi vòng kiềm toả của thái hậu và phe [[nhà Guise]], Coligny khuyên nhà vua dời xuống xứ [[Zuid-Holland|Nam Hà Lan]] (lúc đó thuộc [[Tây Ban Nha]]) và tổ chức quân đội với sự tham gia của cả hai giáo phái ([[Công giáo]] và [[Tin Lành|Kháng cách]]), đặt dưới quyền chỉ huy của nhà vua. Sự ưu ái của nhà vua dành cho Đô đốc Coligny và thái độ dạn dĩ của người Huguenot khiến thái hậu ([[Catherine de Médicis|Catherine de' Medici]]) quan ngại, và hệ quả của sự quan ngại này là vụ [[Thảm sát Ngày lễ Thánh Barthélemy]].
[[Tập tin:Giorgio Vasari San Bartolomeo.jpg|nhỏ|Thảm sát Gaspard de Coligny, một bức bích họa của [[Giorgio Vasari]]]]
 
Ngày [[22 tháng 8]] năm [[1572]], Coligny bị bắn trên đường phố bởi Maurevel, một tay ám sát được thái hậu trả tiền; song viên đạn chỉ cắt đứt một ngón trên bàn tay phải và gây thương tích cho khuỷ tay của ông. Nhà vua đến thăm nhưng không thể bàn bạc riêng với Coligny do thái hậu ngăn cản. Đêm [[24 tháng 8]], đêm của cuộc thảm sát, Coligny bị tấn công ngay tại nhà riêng, một tôi tớ của Công tước Giuse, được biết đến với tên Besme, sát hại và ném ông qua cửa sổ xuống vườn nhà ông. Tất cả văn kiện giấy tờ của Coligny bị thu giữ và đốt sạch bởi thái hậu Catherine.
 
Hàng 27 ⟶ 43:
 
==Tưởng niệm==
Có một vàiNhững địa danh mang tên ôngColigny:
* [[Coligny, Nam Phi]]
* [[Fort Coligny]], [[Rio de Janeiro]], [[Brasil]]