Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Sao”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Đã lùi lại sửa đổi của Trantrongnhan100YHbot (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của Pokéfan95
Dòng 367:
</ref>
 
Mỗi sao phát ra [[gió sao]] chứa các hạt gây nên các dòng khí liên tục thổi vào không gian. Đối với hầu hết các sao, khối lượng bị mất đi do gió sao là không đáng kể. Mặt Trời mất khoảng 10<sup>−14</sup> % khối lượng Mặt Trời hàng năm,<ref>{{chú thích tạp chí
| author=Wood, B. E.; Müller, H.-R.; Zank, G. P.; Linsky, J. L.
| title=Measured Mass-Loss Rates of Solar-like Stars as a Function of Age and Activity
Dòng 373:
| volume=574 | issue=1 | pages=412–425
| url=<!--http://www.journals.uchicago.edu/doi/full/10.1086/340797-->http://iopscience.iop.org/0004-637X/574/1/412/ | doi = 10.1086/340797
}}</ref> hay khoảng 0,01% tổng khối lượng của nó trong toàn bộ thời gian sống của nó. Tuy thế, những sao khối lượng lớn có thể mất từ 10<sup>−7</sup> tođến 10<sup>−5</sup> % khối lượng Mặt Trời mỗi năm, làm ảnh hưởng quan trọng tới sự tiến hóa của những sao này.<ref>{{chú thích tạp chí
| last=de Loore | first=C.
| coauthors=de Greve, J. P.; Lamers, H. J. G. L. M.
Dòng 867:
== Cấu trúc ==
{{chính|Cấu trúc sao}}
Phần bên trong của một sao ổn định tuân theo trạng thái [[cân bằng thuỷ tĩnh]]: các lực tác động vào một thể tích nhỏ bất kỳ được cân bằng chính xác với nhau. Những lực cân bằng bao gồm lực hấp dẫn hướng vào trong và lực hướng ra ngoài là gradient áp suất bên trong ngôi sao. Gradient áp suất được thiết lập nên bởi gradient nhiệt độ của plasma; phần bên ngoài của sao thì lạnh hơn phần bên trong lõi. Nhiệt độ tại lõi của một sao ở dải chính hoặc sao khổng lồ là ít nhất vào khoảng vài chục triệu K. Hệ quả là nhiệt độ và áp suất tại lõi đốt cháy hiđrô của sao ở dải chính là đủ cho phản ứng tổng hợp hạt nhân diễn ra và đủ để tạo ra năng lượng chống lại sự suy sụp của ngôi sao.<ref name="hansen">{{Chú thích sách | author=Hansen, Carl J. | coauthors= Kawaler, Steven D.; Trimble, Virginia| pages=32–33 | title=Stellar Interiors | publisher=Springer | year=2004 | isbn=0387200894}}</ref><ref name="Schwarzschild">{{Chú thích sách|first=Martin|last=Schwarzschild|title=Structure and Evolution of the Stars|publisher=Princeton University Press|year=1958|isbn=0-691-08044-5}}<!-- Book republished by Dover as ISBN 0-486-61479-4, but ISBN in the Chú thích sách template is the one as published by Prin. Univ. Press--></ref>
|first = Martin|last = Schwarzschild|title = Structure and Evolution of the Stars|publisher = Princeton University Press|year = 1958|isbn = 0-691-08044-5}}<!-- Book republished by Dover as ISBN 0-486-61479-4, but ISBN in the Chú thích sách template is the one as published by Prin. Univ. Press--></ref>
 
Khi hạt nhân nguyên tử được tổng hợp tại lõi, chúng phát ra năng lượng dưới dạng các [[tia gamma]]. Những photon này tương tác với plasma xung quanh, làm tăng thêm nhiệt năng tại lõi. Các ngôi sao ở dải chính biến đổi hiđrô thành heli qua phản ứng tổng hợp, tạo ra tỷ lệ tăng ổn định, chậm chạp của heli tại lõi. Thậm chí cho đến khi nguyên tố heli chiếm đa số và sự sinh năng lượng bị ngừng hẳn tại lõi. Quả thực, đối với các ngôi sao nặng hơn 0,4 lần khối lượng Mặt Trời, sự tổng hợp diễn ra chậm dần trong lớp vỏ nở rộng xung quanh lõi heli thoái hoá (degenerate).<ref>{{Chú thích web | url = http://aether.lbl.gov/www/tour/elements/stellar/stellar_a.html | title = Formation of the High Mass Elements | publisher = Smoot Group | accessdate = ngày 11 tháng 7 năm 2006}}</ref>