Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chu Hi”

Theo Chu Hi, lý và khí không tách rời nhau: "trong thiên hạ, không hề có khí mà không có lílý, cũng không hề có lý mà không có khí". Nhưng lại khẳng định "trước khi có trời đất đã có lí"<ref>''Chu Tử ngữ loại'', quyển 1</ref>, "lý có trước, khí có sau", "có lý này thì có khí này, nhưng lý là gốc". Ông đã kế thừa quan điểm "nhất vật lưỡng thể" của [[Trương Tải]], cho rằng "Phàm là vật thì không đâu là không tương phản để tương thành", vật chỉ là "một chia thành hai, mỗi bước đều như thế, cho đến cùng, tất cả đều là một sinh hai"<ref>''Chu Tử ngữ loại'', quyển 17</ref>. Ông cho rằng sự vật vận động qua hai hình thức: "hoá" và "biến", "hoá" là biến đổi từ từ, chậm chạp; "biến" là biến đổi đột xuất, nhanh chóng.<br />

Về quan niệm lịch sử, Chu Hi cho rằng thời cổ đại lưu hành thiên lílý, còn thời sau thì thiên lý mất đi và nhân dục xuất hiện ngày càng nhiều.

Lý luận của Chu Hi về thiên lý và nhân dục yêu cầu mọi người phải tự an với phận mình, không được mưu cầu thay đổi số phận gọi là ''Tồn thiên lílý, khắc nhân dục''.