Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Erwin Rommel”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Con người và ảnh hưởng chính trị: replaced: Jan 3, → 3 tháng 1 năm using AWB
n replaced: tháng 5, 19 → tháng 5 năm 19, tháng 6, 19 → tháng 6 năm 19, tháng 7, 19 → tháng 7 năm 19, tháng 9, 19 → tháng 9 năm 19, tháng 10, 19 → tháng 10 năm 19 (2), tháng 11, 19 → tháng 11 năm using AWB
Dòng 3:
|name= Erwin Johannes Eugen Rommel
|born = 15 tháng 11, 1891
|died = 14 tháng 10, năm 1944
|placeofbirth=[[Heidenheim (huyện)|Heidenheim]], [[Baden-Württemberg|Vương quốc Württemberg]], [[Đế quốc Đức|Đế chế Đức]]
|placeofdeath=[[Herrlingen]], [[Alb-Donau (huyện)|Alb-Donau]], [[Đức]]
Dòng 43:
Rommel là một trong những sĩ quan có khả năng được đưa lên vị trí cao hơn, Thế nhưng, ông tìm cách từ chối một vị trí trong [[Truppenamt]] (tổ chức thay thế cho [[Bộ Tổng tham mưu quân đội Đức]], tổ chức mà Đức không được có theo [[Hòa ước Versailles|Hiệp ước Versailles]])--con đường để vươn lên cấp chỉ huy cao hơn. Thay vào đó, ông lựa chọn để trở thành một sĩ quan ở tiền tuyến..
 
[[Tập tin:Bundesarchiv Bild 183-1987-0313-503, Goslar, Hitler schreitet Ehrenkompanie ab.jpg|nhỏ|trái|300px|Đại tá Rommel (trái) và Hitler đi qua một đội danh dự ở [[Goslar]], ngày 30 tháng 9, năm 1934.]]
 
Sau Thế chiến thứ I, Rommel nắm giữ một chức chỉ huy cấp tiểu đoàn và là giảng viên tại trường bộ binh [[Dresden]] từ [[1929]] đến [[1933]], và tại Học viện Chiến tranh [[Potsdam]] từ [[1935]] đến [[1937]]. Năm 1934, quyển "Gefechts-Aufgaben für Zug und Kompanie: Ein Handb. f. d. Offizierunterrich" (Bài tập dành cho Trung đội và Đại đội: Một sách hướng dẫn dành cho sĩ quan huấn luyện). Quyển sách này được in tới tận năm 1945 với 5 bản in có điều chỉnh và thay đổi tựa. Từ năm 1935 tới 1938, Rommel làm một công việc chỉ huy tại Học viện Chiến tranh Potsdam. Các quyển nhật ký chiến tranh của Rommel, "Những cuộc Tấn công bằng Bộ binh" (tiếng Đức: ''Infanterie greift an''), xuất bản năm [[1937]], đã trở thành cuốn sách giáo khoa quân sự được đánh giá cao, và cũng thu hút được sự chú ý của [[Adolf Hitler]]. Từ đó, Hitler đã lần lượt giao cho Rommel vị trí thuộc bộ Chiến tranh Đức, chủ yếu là các công việc có liên quan tới tổ chức [[Đoàn Thanh niên Hitler]] (tiếng Đức: ''Hitler Jugend''); các vị trí đứng đầu lĩnh vực Thể thao Quân đội.
Dòng 63:
 
==== Tấn công nước Pháp ====
Vào ngày 10 tháng 5, năm 1940; một bộ phận của [[Quân đoàn 15 (Đức)|Quân đoàn 15]] của quân đội Đức dưới sự chỉ huy của tướng [[Hermann Hoth]] tiến vào [[Bỉ]] để tiến lên vùng [[sông Maas|sông Meuse]] gần vùng đô thị Wallonia của [[Dinant]]. Ở bờ sông Meuse, Sư đoàn thiết giáp số 7 của Rommel bị giam chân bởi cầu đường bị phá hủy cũng như hỏa lực từ phía quân Bỉ phòng thủ. Quân Đức lúc này thiếu lựu đạn khói nên Rommel, lúc này là toàn quyền chỉ huy cuộc vượt sông, ra lệnh đốt một vài ngôi nhà ven sông để che mắt quân Bỉ. Các đơn vị [[Panzergrenadier]] sau đó vượt sông bằng thuyền cao su, và Rommel thì chỉ huy đợt thứ hai.<ref name = "okegax">von Luck. ''Panzer Commander''. p. 38</ref> Sư đoàn của Rommel tiến sâu hơn vào đất quân Bỉ và cách xa các đơn vị quân Đức khác.
 
Kiểu tiến quân của Rommel là liều lĩnh dùng một lực lượng cơ động mạnh (chủ yếu là lực lượng tăng thiết giáp) đánh thẳng vào một điểm trên phòng tuyến đối phương rồi tiến tới luôn, chấp nhận mạo hiểm khi để hai bên sườn hoàn toàn trống trải, cách tấn công này chủ yếu dựa trên việc đánh vào tinh thần của binh lính đối phương, khiến họ không dám tấn công và làm tan rã ý chí chiến đấu của họ.<ref>Irving, ''The Trail of the Fox'', p. 44</ref> Khi gặp kháng cự, Rommel sẽ đơn giản là ra lệnh cho xe tăng nhắm vào một điểm mà tiến tới, ra lệnh cho toàn bộ hỏa lực triển khai, dựa chủ yếu vào tính bất ngờ của cuộc tấn công để làm cho tinh thần binh lính đối phương tan rã và sau đó họ đầu hàng. Kiểu đánh này bù đắp được điểm yếu của xe tăng Đức là có thiết giáp giới hạn và cỡ nòng pháo thấp, và nó còn thường làm cho một nhóm lớn tăng hạng nặng đối phương đang dàn quân ra phải đầu hàng.<ref name = "edrfxn">Irving, ''The Trail of the Fox'', p. 45</ref> Thêm vào đó, nó sẽ giúp giảm số quân tử trận cho hai bên sườn của phe tiến công vì tránh được kiểu đánh dàn trải nhưng đồng thời cũng gây nhiều rủi ro. Có một lần sư đoàn của Rommel dựa theo cách đánh này, vội vã khai hỏa tối đa vào một đoàn xe vận chuyển của Pháp để rồi sau đó nhận ra rằng người Pháp dùng nhóm xe này để làm bẫy "chuông báo động" từ xa.<ref name = "edrfxn"/>
Dòng 71:
Khoảng này 18 tháng 5, Quân đoàn quân Đức chính chiếm được Cambari nhưng từ đó thông tin về hướng tiến quân của Rommel được phát về một cách rất ít ỏi. Có lúc, Bộ Tham mưu của Đức ở mặt trận này, khi đó đang chỉ huy một phần quân đoàn đóng ở Bỉ, không nhận được bất cứ liên lạc vô tuyến nào từ Rommel, liền ghi lại rằng nhóm quân của Rommel đã bị tiêu diệt và dừng việc tiếp vận nhiên liệu cho nhóm quân này.<ref>Irving, ''The Trail of the Fox'', p. 50</ref> Lệnh này về sau gây tranh cãi lớn; Rommel thì giận dữ và buộc tội một phần trong nhóm sĩ quan quân nhu của mình là bất cẩn còn Bộ Tham mưu của Đức thì chỉ trích Rommel vì tốc độ tiến quân của ông làm cho chỉ huy không bắt kịp.
 
[[Tập tin:Bundesarchiv Bild 146-1972-045-08, Westfeldzug, Rommel bei Besprechung mit Offizieren.jpg|nhỏ|trái|300px|Rommel trong mặt trận Tây Âu (tháng 6, năm 1940)]]
 
Vào ngày 20 tháng 5, nhóm quân của Rommel tiến tới thành phố [[Arras]]. Ở đây ông muốn ngăn cách Lực lượng Viễn chinh Anh khỏi bờ biển và ông ra lệnh cho [[Hans von Luck]], lúc này đang chỉ huy một tiểu đoàn trinh sát của sư đoàn, tìm cách mở đường vượt qua nhóm kênh [[La Bassée]] gần thành phố này. Được hỗ trợ bởi các máy bay tiêm kích ném bom [[Junkers Ju 87]], nhóm quân của Hans von Luck mở được đường tiến qua sông. Quân Anh phản công ([[trận Arras (1940)|trận Arras]]) vào ngày 21 tháng 5 với xe tăng [[Matilda Mk I]]. Quân Đức nhận ra rằng súng 35 ly họ dùng vô dụng trước giáp tăng của quân Anh. Một khẩu đội súng 88 ly được đưa ra để chống xe tăng Anh và đích thân Rommel chỉ huy khẩu đội này. Kết quả là quân Anh-Pháp phải từ bỏ kế hoạch vượt sông.<ref>Bond, Brian, Britain, France and Belgium 1939 - 1940, 2nd Edition. Brassey's Publishing, London. 1990. ISBN 0-08-037700-9, p. 72-73.</ref>
Dòng 97:
 
==== Đợt tấn công thứ nhất của phe Trục ====
Vào ngày 6 tháng 2 năm 1941, Rommel được lệnh chỉ huy quân đoàn châu Phi tiến về [[Libya]] để giúp quân Ý đang đã bị đánh lui trong [[chiến dịch Compass]] của liên quân [[khối Thịnh vượng chung Anh|khối Thịnh Vượng chung]] dưới sự chỉ huy của [[thiếu tướng]] [[Richard O'Connor]] vào khoảng tháng 11, năm 1940. Bộ Tổng chỉ huy phe Trục ban đầu thì ra lệnh nghi binh phòng thủ nhưng về sau lại tổ chức những đợt tấn công nhỏ trong tháng 5 vào [[Agedabia]] và [[Benghazi]], và lên kế hoạch giữ vững phòng tuyến ở giữa các thành phố trên. Rommel phàn nàn rằng những kiểu tấn công nhỏ như thế sẽ vô dụng vì toàn bộ [[Cyrenaica]] sẽ bị chiếm nếu phe Trục phải phải tìm cách giữ tiền tuyến.<ref>Liddell Hart ''The Rommel Papers'', p. 106</ref> Ngoài ra, lực lượng của phe Trục phải nhận thêm 7000 lính Ý vốn đã bị mất tinh thần do việc vào 3 tháng trước đó O'Connor's đã bắt giữ được 130.000 lính và 400 xe tăng của quân đoàn Ý ở Bắc Phi.<ref>Windrow. ''Rommel's Desert Army'', p. 9.</ref>
 
Vào 24 tháng 3 năm 1941, Rommel mở một đợt tấn công nhỏ với Sư đoàn Tia chớp số 5 và 2 sư đoàn bộ binh Ý hỗ trợ. Đợt tấn công này là một đợt nhỏ trước khi quân Rommel được tăng cường thêm bởi Sư đoàn Thiết giáp số 15 vào tháng 5. Quân Anh, vốn đã bị suy yếu vì phải chia quân gửi sang tham chiến tại [[trận Hy Lạp|mặt trận Hy lạp]], lùi về Mersa el Brega để bắt đầu xây dựng phòng tuyến. Rommel quyết định tiếp tục tấn công một lần nữa để ngăn chặn quân Anh củng cổ phòng tuyến này.<ref>Liddell Hart ''The Rommel Papers'', p. 107</ref> Sau một ngày đụng độ quyết liệt, quân Đức chiếm ưu thế và Rommel tiếp tục tiến quân bất chấp lệnh phải hoãn tấn công vào Agedabia cho đến tháng 5. Tổng tư lệnh Anh ở Trung Đông, tướng [[Archibald Wavell]], đánh giá quá cao sức mạnh của liên quân phe Trục và cộng thêm nỗi lo ngại về vấn đề thời tiết mùa đông, liền ra lệnh rút quân khỏi [[Benghazi]] để tránh việc bị đợt tấn công của Rommel chia cắt.
Dòng 149:
[[Tập tin:LangRugeSpeidelRommel May1944.jpg|nhỏ|phải|200px|Tháng 5-1944, Rommel cùng với những sĩ quan tham mưu thân tín nhất của mình. Tham mưu trưởng tướng [[Hans Speidel]], Đô đốc hải quân [[Friedrich Ruge]] và sĩ quan tùy viên của ông, Đại úy [[Hellmuth Lang]]. Tất cả họ đều có tham gia vào âm mưu sát hại Hitler]]
 
Ngày [[17 tháng 7]], [[1944]], Thống chế Rommel đang di chuyển trên xe hơi thì bị một chiếc máy bay Spitfire của [[Không lực Hoàng gia Canada]] (RCAF) oanh kích, ông đã được đưa vào bệnh viện với các vết thương ở vùng đầu. Cùng khoảng thời gian này, sau sự thất bại của [[Claus von Stauffenberg#Vụ ám sát ngày 20 tháng 7, năm 1944|âm mưu đảo chính]] chống lại Hitler vào ngày [[20 tháng 7]], một cuộc đàn áp thẳng tay đã được thực hiện trong khắp hệ thống quân đội Đức. Khi các cuộc điều tra được tiến hành, nhiều mối liên kết đã chỉ ra sự dính líu chặt chẽ của Rommel đối với âm mưu này, và cả những phụ tá thân tín nhất của ông cũng có liên quan tới. Khi đó, cũng có nhiều nhân viên đảng Quốc xã ở địa phương đã báo cáo rằng Rommel đã có những lời lẽ khinh miệt dành cho giới lãnh đạo đảng Quốc xã trong thời gian ông nằm tại bệnh viện.
 
Sau chiến tranh, vợ của Rommel quả quyết rằng ông đã chống lại việc ám sát (nhưng cầm nói thêm rằng, ngay sau chiến tranh, nhiều người Đức vẫn trung thành với Hitler và tham gia ám sát có thể bị coi là phản bội){{sfn|Brighton|2008|p=388}}. Người ta đã cho rằng vì không muốn đem các thế hệ người tương lai của người Đức rơi vào sự thất bại của cuộc chiến bởi [[thuyết Dolchstoßlegende]] vẫn thường được một số người Đức tin tưởng sau Thế chiến thứ I, mà thay vào đó, Rommel ủng hộ cuộc một cuộc đảo chính và Hitler sẽ được đem ra xét xử trước công chúng<ref>{{cite book|last1=Mitcham|first1=Samuel|title=The Desert Fox in Normandy: Rommel's Defense of Fortress Europe|date=1997|isbn=0275954846|page=181|url=https://books.google.com/books?id=HBQ3Va075OoC&pg=PA181}}</ref>. Một mặt khác, Rommel cảm thấy ngày càng không thể ngồi yên để Hitler quyết định các vấn đề chính trị và chiến lược sau một cuộc trao đồi năm 1943, khi Hitler tuyên bố thẳng thắn là nếu không thể thắng lợi thì sẽ cho dân tộc Đức diệt vong luôn cho xứng với tinh thần của một dân tộc vĩ đại (một điều Hitler sau này đã thực sự thực hiện và chỉ bị chặn lại do Albert Speer và một số người khác ngầm không nghe lệnh). Sau đó tuy Rommel cố gắng nói thẳng nhiều lần với hy vọng Hitler bỏ các suy nghĩ tai hại còn Hitler thì cố lấy lòng Rommel cốt để quan hệ trở lại tốt đẹp như cũ, song cả hai bên đều không thành công.{{sfn|Remy|2002|p=327}}{{sfn|Marshall|1994|p=199}}{{sfn|Butler|2015|p=516}}<ref>{{cite book|last1=Edsel|first1=Robert M.|title=The Monuments Men: Allied Heroes, Nazi Thieves and the Greatest Treasure Hunt in History|date=2013|publisher=Random House|isbn=9781448183159|page=159|url=https://books.google.com/books?id=hBoh9SAKOVgC&pg=PT159}}</ref> Các tài liệu mật của tình báo Anh mới được giải mã gần đây <ref>{{chú thích web | url = http://www.youtube.com/watch?v=K25uGpRqNos | tiêu đề = YouTube | author = | ngày = | ngày truy cập = | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref><ref>{{chú thích web | url = http://books.google.com.vn/books?id=lBCrOLsps1cC&pg=PT160&lpg=PT160&dq=Hitler++Rommel+%22bugged%22+Eberbach&source=bl&ots=E8sKMPM3Xn&sig=NeakjXfX-BuyNIesHu14lvmNC58&hl=vi&sa=X&ei=pnMTU6nkEMbOlAWomIDgAw&ved=0CCoQ6AEwAA#v=onepage&q=Hitler%20%20Rommel%20%22bugged%22%20Eberbach&f=false | tiêu đề = Panzers in Normandy | author = | ngày = | ngày truy cập = 13 tháng 2 năm 2015 | nơi xuất bản = Google Books | ngôn ngữ = }}</ref> cho thấy, dường như Rommel cuối cùng đã thay đối ý định và ủng hộ việc tiêu diệt Hitler. Trước khi Rommel tự tử khoảng một tháng, phía Đồng minh đã biết việc Rommel can dự vào âm mưu chống lại Hitler. Trong một cuộc nói chuyện riêng tư, Tướng [[Heinrich Eberbach]] (khi đó đã là tù binh của quân Đồng minh và không biết căn phòng đã bị Tình báo Anh cài đặt máy ghi âm) nói rằng thượng cấp của ông là Thống chế Rommel đã nói thẳng rằng: "Hitler và những đồng minh thân cận nhất của ông ta cần phải bị giết." Eberbach là một trong những sĩ quan cao cấp (những người khác bao gồm cả Geyr von Schweppenburg người mới là đối thủ của ông về vấn để Normandie, và các tướng lĩnh SS ở mặt trận phía Tây mà trước đó ông đã có va chạm do ông thường chỉ trích các tội ác của họ <ref>{{cite book|last1=Bennett|first1=David|title=A Magnificent Disaster: The Failure of Market Garden, the Arnhem Operation, September 1944|date=2011|publisher=Casemate Publishers|isbn=9781935149972|url=https://books.google.com/books?id=QIQ_0WtkGjYC&pg=PT74&lpg=PT74}}</ref><ref>{{cite book|last1=Mitcham, Jr.|first1=Samuel W.|title=Retreat to the Reich|date=2006|publisher=Stackpole Books|page=52|url=https://books.google.com/books?id=qBrjZ8-VtEMC&pg=PA52&lpg=PA52}}</ref>{{sfn|Hansen|2014|p=57}}{{sfn|Brighton|2008|p=295}}{{sfn|Remy|2002|p=304}} như Bittrich, Hausser, Sepp Dietrich - một sĩ quan đã từng rất thân cận với Hitler và một người Quốc xã nhiệt thành) đã hứa với Rommel rằng sẽ phục tùng mệnh lệnh của Thống chế và ủng hộ ông trong nỗ lực chấm dứt chiến tranh với các nước phương Tây. Cấp trên của Rommel là Thống chế Kluge cũng ủng hộ ông, dù không nhiệt tình (Thống chế Manstein cũng biết - trước đó hai người chưa từng quen biết nhưng Rommel vẫn đến xin ông giúp, và bị từ chối. Thống chế Rundstedt không đồng ý tham gia, tuy vậy ông giục Rommel "Cậu phải đứng ra làm đi. Cậu hẵng còn trẻ. Mọi người đèu biết cậu và yêu cậu."<ref name='"the Fuehrer had to go..."'>{{cite book|last1=Schröder|first1=Stephen Schröder|title=Zwanzigste Juli 1944--Profile, Motive, Desiderate|isbn=9783825811716|pages=191|url=https://books.google.com/books?id=fpbMV5fIWzEC&pg=PA191&lpg=PA191&}}</ref><ref>{{cite book|last1=Prados|first1=John|title=Normandy Crucible: The Decisive Battle that Shaped World War II in Europe|date=2011|isbn=9781101516614|url=https://books.google.com/books?id=LKojFcDjF7IC&pg=PT156&lpg=PT156}}</ref>{{sfn|Mitcham|1997|p=37}}{{sfn|Hansen|2014|p=56}}). Với sự đồng tình của Kluge, Rommel đã gửi một tối hậu thư cho Hitler ("Đây là cơ hội cuối cùng của ông ta, nếu ông ta không nghe thì chúng ta sẽ hành động!") yêu cầu đi đến "giải pháp chính trị" với các nước phương Tây thuộc phe Đồng minh. Thật không may, sau đó hai ngày Rommel bị thương nặng do một cuộc không kích của quân Đồng minh và không thể điều động các lực lượng ở mặt trận phía Tây cũng như hỗ trợ nhóm của Stauffenberg.
Dòng 188:
Sau này, một bia tưởng niệm được dựng nơi chiếc xe dừng cho Rommel uống thuốc độc với dòng chữ:
 
''Tại đây, Thống chế Erwin Rommel bị ép buộc phải tự tử vào ngày 14 tháng 10, năm 1944. Ông nhận một cốc thuốc độc và tự hy sinh, hầu cứu gia đình ông thoát khỏi tay sai của Hitler.''
<ref>''The rise and fall of the Third Reich – A history of Nazi Germany'', của William L. Shirer. Nhà xuất bản: Simon and Schuster, Inc., New York, N.Y., 1960.</ref>