Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Khâm định Việt sử Thông giám cương mục”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 28:
| wikisource =
}}
'''''Khâm định Việt sử thông giám cương mục''''' ([[chữ Hán]]: 欽定越史通鑑綱目) là bộ chính sử của [[triều Nguyễn]], được viết bằng [[chữ Hán]], do [[Quốc sử quán (triều Nguyễn)|Quốc Sử Quán]] triều Nguyễn soạn thảo vào khoảng năm [[1856]]-[[1884]]<ref name=BKTT/>. "Khâm định Việt sử thông giám cương mục" có khi được gọi tắt là "Cương mục" nhưng trong "Khâm định Việt sử thông giám cương mục" thì cũng giống như ở Trung Quốc "Cương mục" (綱目) được dùng làm tên gọi tắt của "[[Tư trị thông giám|Tư trị thông giám cương mục]]" (資治通鑒綱目) chứ không phải là tên gọi tắt của bản thân sách "Khâm đinh Việt sử thông giám cương mục".
 
Cuốn sách được [[Viện Sử học (Việt Nam)|Viện Sử học Việt Nam]] dịch sang [[quốc ngữ|chữ quốc ngữ]] vào năm [[1960]], và được [[Nhà xuất bản Giáo dục Hà Nội]] ấn hành năm [[1998]].
 
==Quá trình biên soạn==
'''Khâm định Việt sử thông giám cương mục''' được vua [[Tự Đức]] chỉ đạo biên soạn vào năm Tự Đức thứ 8 (1856), do [[Phan Thanh Giản]] làm tổng tài (chủ biên). Bộ sách được hoàn thành vào năm 1859, sau đó trải qua các lần "duyệt nghị" (1871), "duyệt kiểm" (1872), "phúc kiểm" (1876), "duyệt định" (1878), "kiểm duyệt" (1884), đến năm [[Kiến Phúc]] thứ 1 (1884) được khắc in và ban hành.
 
==Tóm tắt nội dung==
'''Khâm định Việt sử thông giám cương mục''' được biên soạn theo thể biên niên dựa trên cơ sở [[Đại Việt sử ký toàn thư]], [[Đại Việt sử ký tục biên]], có tham khảo các sách sử của [[Trung Quốc]] cùng các sách sử khác của Việt Nam<ref name=BKTT/>. Bộ sách được viết theo thể "cương mục" của [[Chu Hi]] thời Tống, chia ra "cương" (phần tóm tắt gọn và sáng) và "mục" (việc chép rộng ra cụ thể hơn), theo thứ tự năm, tháng, ngày ghi chép sự kiện lịch sử, tiểu sử các nhân vật, lời cẩn án giám định một số sự kiện, nhân vật và niên đại trên cơ sở khảo chứng các sách sử, tư liệu của Việt Nam và Trung Quốc, lời chú thích tên người, tên đất, chế độ thi cử, tổ chức hành chính, rải rác có các lời phê của vua Tự Đức.
 
Tài liệu tham khảo của Cương mục khoảng trên 200 bộ, bao gồm dã sử, thơ văn, các tác phẩm của [[Lê Quý Đôn]], [[Phan Huy Chú]]... cùng các sách sử của Trung Quốc<ref name=BKTT/>.
Dòng 166:
 
==Sử bút==
Sử bút bộ '''Khâm định Việt sử thông giám cương mục''' là sử bút Xuân Thu, cụ thể là sử bút bộ Cương mục của [[Chu Hi]] thời Tống, tức là phép viết sử theo một nguyên tắc khen chê nhất định<ref name=Subut>Viện Sử học, ''Lời giới thiệu bộ Đại Việt sử ký toàn thư'', Hà Nội, 2-1-1965</ref>. Cương mục chú ý nêu việc lớn làm "cương" để ghi việc nhỏ làm "mục" ở sau; do bị bó buộc bởi thể thức ấy nên Cương mục đã phải bỏ đi rất nhiều việc nhỏ khó gắn vào làm "mục" cho "cương" đã nêu ra<ref name=Subut/>.
 
==Giá trị==
'''Khâm định Việt sử thông giám cương mục''' là bộ sử lớn thứ hai của Việt Nam, vừa tiếp thu được nhiều thành tựu của các sử gia tiền bối, đồng thời có nhiều đóng góp riêng có giá trị về sử học. Các nhà nghiên cứu ngày nay đều coi [[Đại Việt sử ký toàn thư]] và Khâm định Việt sử thông giám cương mục làm hai bộ sử quan trọng làm điểm khởi phát để nghiên cứu các vấn đề liên quan của lịch sử Việt Nam.<ref>Ngô Đức Thọ chủ biên, biên soạn: Ngô Đức Thọ, Nguyễn Thúy Nga, Vũ Lan Anh, Nguyễn Đức Toàn, ''Thư mục sách Hán Nôm ở Thư viện Quốc gia'', Hà Nội, Bộ Văn hóa Thông tin - Thư viện Quốc gia, 2002, tr.193</ref>.
 
==Hạn chế==
'''Khâm định Việt sử thông giám cương mục''' có một số hạn chế như các vấn đề về [[Lâm Ấp]], [[Chân Lạp]], [[Nam Chiếu]] cần phải chỉnh lý lại, hoặc như các thời kì Lý, Trần về trước thì quá sơ lược<ref name=BKTT/>.
 
==Chú thích==
{{tham khảo|2}}
 
==ThamLiên khảokết==
{{wikisource}}
*[http://www.nomfoundation.org/nlvnpf/index.php?IDcat=2&cat=3&subcat=282 Toàn văn, bản chữ Hán]
*[<!-- http://www.sugia.vn/upload/fckeditor/kdvstgcm.pdf -->http://www.sugia.vn//assets/file/kdvstgcm.pdf Toàn văn, định dạng PDF]
*[http://www.avsnonline.net/library/ebooks/vn/lichsu/kdvstgcm/index.html Toàn văn], Quốc sử quán triều Nguyễn soạn thảo (1856-1881). Viện Sử học dịch (1957-1960). Nhà xuất bản Giáo dục (Hà Nội) ấn hành 1998.
*[<!--http://gralib.hcmuns.edu.vn/greenstonelib/library?e=d-000-00---0sachlich--00-0-0--0prompt-10---4------0-1l--1-vi-50---20-about---00031-001-1-0utfZz-8-00&a=d&c=sachlich&cl=CL1&d=HASH0149d39c1237094672279282-->http://web.archive.org/web/20070802043558/http://gralib.hcmuns.edu.vn/greenstonelib/library?e=d-000-00---0sachlich--00-0-0--0prompt-10---4------0-1l--1-vi-50---20-about---00031-001-1-0utfZz-8-00&a=d&c=sachlich&cl=CL1&d=HASH0149d39c1237094672279282 Toàn văn, định dạng HTML] bản lưu trữ 2/8/2007
{{các khaichủ đề|Việt Nam|Lịch sử}}
{{Quốc sử Việt Nam}}
{{Sơ khai Việt Nam}}
{{sơ khai lịch sử}}
 
[[Thể loại:Sách lịch sử Việt Nam]]