Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Anpơ”

Alps là một phần của đai kiến tạo sơn [[Phân đại Đệ tamTam|Đệ Tam]] gọi là [[đai Alpide]] bắt đầu cách nay 300 triệu năm<ref>Shoumatoff (2001), 35</ref>. Trong [[Đại Cổ sinh|Paleozoic]], siêu lục địa [[Pangaea]] chỉ là một mảng kiến tạo lớn; nó vỡ ra thành nhiều mảnh trong suốt [[Đại Trung sinh|Đại Trung Sinh]] và [[đai dương Tethys]] phát triển giữa các lục địa [[Laurasia]] và [[Gondwana]] trong [[kỷ Jura]].<ref name="Graciansky1ff">Graciansky (2011), 1–2</ref> Đại dương Tethys sau đó bị ép giữa các mảng va chạm tạo nên các dãy núi được gọi là [[vành đai Alpide]], từ [[Gibraltar]] qua [[Himalaya]] đến [[Indonesia]]— quá trình này bắt đầu vào cuối [[Đại Trung sinh|Đại Trung Sinh]] và tiếp tục diễn ra cho đến hiện nay. Sự hình thành Alps là một đoạn trong quá trình tạo núi này,<ref name="Graciansky1ff" /> do sự va chạm giữa [[mảng châu Phi]] và [[mảng Á-Âu]]<ref name="Gerrard9">Gerrard, (1990), 9</ref> diễn ra vào [[kỷ Kreta|Kreta]] muộn.<ref name="Gerrard16">Gerrard, (1990), 16</ref> nó kéo dài từ miền nam châu Âu và châu Á từ [[Đại Tây Dương]] đến [[Himalaya]]. Theo đó phần phía tây của [[đại dương Tethys]] bị biến mất. Các [[đá móng]] bị lộ ra ở những vùng trung tâm nằm ở cao hơn, hình thành [[Mont Blanc]], [[Núi Matterhorn|Matterhorn]], và các đỉnh cao của [[Pennine Alps]] và [[Hohe Tauern]]. Sự hình thành [[Địa Trung Hải]] liên quan đến các hoạt động gần đây hơn, và không để lại dấu vết ở bờ biển bắc của lục địa châu Phi.