Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Sông Cửu Long”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 17:
==Lịch sử==
[[Tập tin:NamKy6tinh-Taberd.jpg|trái|nhỏ|200px|Chín cửa sông Cửu Long trong An Nam Đại Quốc Họa Đồ của Taberd năm 1838 gồmː cửa Tiểu, cửa Đại, cửa Ba Ray, cửa Bãi Ngao, cửa Băng Côn, cửa Cổ Chiên (thuộc sông Tiền), cửa Vam Rây, cửa Cha Vang, cửa Ba Thắc (thuộc sông Hậu).]]
[[Tập tin:NamKyLucTinh1863.jpg|phải|nhỏ|200px|Các cửa sông Cửu Long trong bản đồ hành chính Nam Kỳ Lục tỉnh (Basse Cochinchine) năm 1863. Sông Hậu có tất cả 4 cửa chia làm 2 cặpː Ba-tac, Din-an. Sông Cổ Chiên chia thành các cửa Co-khien, Cong-hau. Trong khi, 2 cửa biển Bân Côn và Ngao Châu quy thành một.]]
Theo An Nam Đại Quốc Họa Đồ của Taberd năm 1838, sông Cửu Long có 9 cửa gồmː
* Cửa ''Tiểu'' - cửa ''Đại'', cửa Ba Ray (''Ba Lai''), cửa Bãi Ngao (''Ngao Châu'') - cửa Băng Côn (''Bân Côn'') (nay gộp thành cửa Hàm Luông), cửa ''Cổ Chiên'' (6 cửa đều thuộc sông Tiền).
Dòng 24:
Đại Nam nhất thống chí chỉ kể 7 cửa của sông Cửu Long gồm 6 cửa thuộc sông Tiền Giang và 1 cửa sông Hậu Giang (lần lượt từ đông bắc xuống tây nam là: cặp cửa Tiểu - cửa Đại, cửa Ba Lai, cặp cửa Ngao Châu - Bân Côn, cửa Cổ Chiên (đều thuộc sông Tiền), và cửa Ba Thắc của sông Hậu<ref>Đại Nam nhất thống chí, tỉnh Vĩnh Long, mục Núi sông,
quyển 29, trang 127-128.</ref>. Đại Nam nhất thống chí chépː
*''Sông Tiền Giang ở cách huyện Vĩnh Bình 6 dặm về phía tây bắc, phát nguyên từ sông Sa Đét tỉnh An Giang, qua thôn Tân Hội huyện Vĩnh Bình, là chỗ chia địa giới 2 tỉnh An Giang và Vĩnh Long. Lại chảy 34 dặm qua sông Đại Tuần, suốt đến Ba Lai, Mỹ Tho rồi chảy về phía nam đổ ra cửa DạiĐại và cửa Tiểu, đây là chi lưu chính của sông Cái. Lại ở sông Đại Tuần chia thành ngã ba, một ngả qua phía đông tỉnh thành [Vĩnh Long], làm sông cái Long Thành, chảy 136 dặm về phía nam rồi đổ ra cửa biển Cổ Chiên. Một ngả qua thôn Phú Thuận sang phía đông 40 dặm làm sông cái Hàm Luông, lại chảy 123 dặm về phía nam đổ ra 2 cửa biển Bân Côn và Ngao Châu. Một ngả do bờ phía hữu sông Hàm Luông chảy xuống chia làm 2 nhánh: Một nhánh qua hạ lưu sông Ba Lai 108 dặm về phía nam, rồi đổ ra cửa biển Ba Lai.''
 
Chín [[cửa sông]] đầu thế kỷ 20 (nay chỉ còn tám [[cửa sông]]. '''[[Cửa Ba Thắc]] (nhỏ)''' khoảng [[thập niên 1960]] đã bị bồi lấp, chỉ còn vết tích là rạch nhỏ mang tên sông Cồn Tròn có cửa nằm sâu bên trong cửa Tranh Đề, nên sông Hậu chỉ còn hai cửa biển ngày nay). Với việc cửa Ba Lai đã bị hệ thống cống đập ngăn mặn Ba Lai ngăn lại, sông Cửu Long chỉ còn 7 cửa sông chính thông thuyền ra biển Đông. Tuy vậy, trong nhiều thời kỳ dòng sông có 9 cửa chính chảy ra [[biển Đông]] nên [[sông Mê Kông]] đoạn qua [[Việt Nam]] còn được gọi là '''sông Cửu Long''', tức "sông chín rồng". Hiện có khoảng 17 triệu người dân [[Việt Nam]] đang sinh sống tại lưu vực của hệ thống sông Cửu Long, còn được gọi là [[đồng bằng sông Cửu Long]]