Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vasili III của Nga”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 7:
 
=== Đối ngoại ===
Vasili III tiếp tục các chính sách của cha mình và phần lớn thời ông trị vì là củng cố những thành quả mà cha ông đạt được. Dưới thời Vasili III, các vùng đất là cộng hòa Pskov (1510)<ref>D. S. Mirsky. ''A History of Russian Literature''. Northwestern University Press, 1999. <nowiki>ISBN 0-8101-1679-0</nowiki>. p. 23. Theo tài liệu này thì Vasili thu phục Pskov rất nhẹ nhàng: lợi dụng quân Pskov mệt mỏi do phải tham gia chiến tranh Livonia năm 1501 và đang bị quân Livonia bao vây, năm 1510, Đại công tuyên bố xóa bỏ quyền tự trị của Cộng hòa Pskov, trục xuất 300 gia đình người Pskovian giàu có ra khỏi thành phố. </ref>, Volokolamsk (1513), Ryazan (1521) và Novgorod-Seversky (1522) được sát nhập vào Ngaquốc gia Moskwa<ref>K. Tarnovskii, ''Lịch sử Liên Xô trên ảnh'' (sách dịch), Nxb Novosti, Moskwa, 1984, tr. 22</ref>.
 
Vasily cũng lợi dụng những khó khăn của [[Sigismund I]] "già cả" Ba Lan (1506 - 1548) để tiến hành bao vây Smolensk, pháo đài phía đông của Lithuania từ năm 1512. Nhờ sự giúp đỡ của quân nổi dậy Lithuania do quý tộc Mikhail Glinski cầm đầu, quân đội Moskwa đã hạ được thành này vào tháng 7/1514. Sự mất mát của Smolensk là một tổn thất quan trọng mà quốc gia Moskwa đã gây ra cho Litva trong cuộc chiến tranh Moskwa-Litva, điều này khiến vua Ba Lan quyết định cử quân Lithuania đến lấy Smolensk. Quân Lithuania giành được chiến thắng tuyệt vời trong trận Orsha vào tháng 9 năm 1514, nhưng không thể lấy lại được Smolensk. Để tưởng nhớ chiến thắng của ông, Vasili III đã xây dựng Tu viện Novodevichy trong khu vực điện Kremlin.
 
Trong năm 1521, Vasili III đã nhận được một sứ giả của Đế chế Safavid (Iran) lân cận, do Shah [[Ismail I]] gửi đến, với tham vọng xây dựng liên minh Iran-Moskwa để chống lại kẻ thù chung, [[đế chế Ottoman]]<ref>Troyat, Henri (1993). ''Ivan le terrible'' (in French). <nowiki>ISBN 2-08-064473-4</nowiki>.</ref>.
 
Vasili đã thành công trong việc kìm chế khan Krym của Mông Cổ. Dù vậy, ông vẫn phải mua chuộc khan Crimea Mehmed I Giray để đổi lấy sự hòa bình cho Moskwa. Đến cuối thời trị vì của Vasili III, quốc gia Moskwa đã kiểm soát được hầu hết lưu vực sông [[Volga]]. Năm 1531, ông đặt Canghali làm khan Kazan thân Nga bất chấp việc người Tarta thường xuyên đem quân quấy rối quốc gia Moskwa<ref>Nguyễn Thị Thư, ''Lược sử Nga - từ nguồn gốc đến cận đại'', Nxb Giáo dục, Hà Nội, 1996, tr. 54</ref>.
 
== Cuối đời ==
Vào những năm cuối thời gian trị vì của mình, Vasili III muốn "nạp phi" để có con nối dõi. Năm 1526, ông cưới người vợ đầu tiên là Nữ đại công tước Solomonia Saburova của Suzdal, nhưng họ không có con. Nhận thức về sự thất vọng của chồng mình, Solomonia đã cố gắng khắc phục điều này bằng cách nhờ các thầy phù thủy và hành hương để mong có con, nhưng vô vọng. Đại công Moskwa đã hỏi ý kiến các [[boyar]] và tuyên bố ly hôn vợ cũ để cưới Elena Glinskaya, cháu gái của quý tộc Mikhail Glinski thuộc dòng Litva (người giúp ông đánh chiếm Smolensk năm 1514) bất chấp sự phản đối của các lãnh chúa dòng dõi Moskwa và các giáo sĩ. Vasili đã phải lòng người vợ thứ xinh đẹp này cho đến trước đám cưới. Khí đám cưới diễn ra, ông bất chấp mọi quy tắc truyền thống của Moskwa cổ để cạo râu cho đẹp hơn. Sau cuộc hôn nhân thứ hai này được ba tháng, Elena Glinskaya không có dấu hiệu động thai. Dân chúng Moskwa bắt đầu nghi ngờ về cuộc hôn nhân của Đại công và họ cho rằng, đây là một dấu hiệu cho thấy Chúa không chấp nhận hôn nhân. Tuy nhiên, với niềm vui lớn của Vasili và dân chúng là hoàng hậu Elena Glinskaya vừa sinh hạ được hai hoàng nam là Ivan (sinh năm 1530) và Yuri (sinh năm 1532)<ref>Bain, Robert Nisbet (1911). "Basil (Muscovy)". In Chisholm, Hugh. ''Encyclopædia Britannica'' (11th ed.). Cambridge University Press.</ref>.
 
Năm 1533, trọng khi đang đi săn bắn ở gần Volokolamsk, Vasili cảm thấy đau đớn ở hông phải, kết quả của chứng bệnh áp xe. Ông được đưa đến làng Kolp, nơi ông được hai bác sĩ người Đức đến thăm, nhưng họ không thể ngăn chặn sự lây nhiễm của chứng bệnh này bằng các biện pháp chữa bệnh thông thường. Tin rằng cuộc đời mình sắp hết, Vasili yêu cầu được trở về Moskwa. Vào ngày 25 tháng 11 năm 1533, Vasili được đưa đến Moskwa và được đưa tới giường bệnh. Trong lúc lâm chung, Vasili đã kịp di chúc về người kế vị: Elena sẽ cai trị cùng với hội đồng nhiếp chính gồm những người thân tín nhất trong khi hoàng thái tử Ivan còn nhỏ. Trước lúc từ trần, Vasili kịp lấy tên thánh Varlaam và xin làm tu sĩ sau khi qua đời. Vasili III qua đời vào lúc nửa đêm, 4 tháng 12 năm 1533<ref>Troyat, Henri (1993). ''Ivan le terrible'' (in French). <nowiki>ISBN 2-08-064473-4</nowiki>.</ref>, lúc 54 tuổi. Sau khi ông chết, con trai trưởng còn nhỏ là [[Ivan IV]] kế vị
 
== Tài liệu tham khảo ==