Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Sông Gianh”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Đã lùi lại sửa đổi 2672425 của 222.253.83.95 (Thảo luận)
Dòng 25:
Sông Gianh và [[Đèo Ngang]] là biểu trưng địa lý của tỉnh Quảng Bình. Phần thượng lưu sông Gianh có tên là '''Rào Nậy''' với những đặc điểm địa vật lý và địa chất dị thường của Rào Nậy - Hoành Sơn, một nhánh khác là [[Rào Son]] có [[động Phong Nha]] (vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, di sản thiên nhiên thế giới). Cửa sông có cảng biển gọi là [[Cảng Gianh]].
 
Trong lịch sử, sông Gianh được gọi là '''''Linh Giang'''''. Nếu Đèo Ngang là ranh giới thời Đại Việt và Chiêm Thành sau khi người Việt giành được độc lập (939) và trước thời kỳ Nam Tiến của người Việt (1069) thì sông Gianh là ranh giới thời [[Trịnh-Nguyễn phân tranh]] giữa [[Đàng Trong]] và [[Đàng Ngoài]] (1570-1786) với xung đột vũ trang gần nửa thế kỷ (1627-1672). Chiến trường chính là miền Bố Chính (Quảng Bình). Đèo Ngang gắn với huyền thoại “Hoành Sơn nhất đáyđái, vạn đại dung thân” của Trạng Trình [[Nguyễn Bỉnh Khiêm]]. Năm 1558, [[Nguyễn Hoàng]], một danh tướng thời [[Lê Trung hưng]], con thứ của [[Nguyễn Kim]], sợ bị [[Trịnh Kiểm]] mưu hại, đã xin vào trấn thủ [[Thuận Hoá]], mở đầu [[nhà Nguyễn]] sau này.
 
Trong cuộc chiến tranh Trịnh Nguyễn, quân Trịnh án ngữ ở đèo Ngang, nhưng thực sự ranh giới Bắc Nam là sông Gianh. Bờ bắc sông có [[chợ Ba Đồn]] là nơi quân Trịnh mua đồ ăn uống và trao đổi hàng hóa. Bờ nam sông có một số thành lũy chắc chắn do [[Đào Duy Từ]]tổ chức xây đắp, luỹ Thầy dài 18 km, luỹ Trường Dục dài 10 km. Di tích [[Lũy Thầy]], [[Quảng Bình quan]], [[thành quách của thời Trịnh Nguyễn]] nay vẫn còn.