Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nguyễn Duy Hiệu”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
chữ Hán: 阮維效
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
'''Nguyễn Duy Hiệu''' ([[chữ Hán]]: 阮維效; [[1847]]–[[1887]]), có sách ghi là '''Nguyễn Hiệu''', tục gọi '''Hường Hiệu''' (vì ông có hàm Hồng lô tự khanh, phụ đạo tức dạy con vua); là một chí sĩ và là một lãnh tụ trong [[phong trào Cần Vương]] tại [[Quảng Nam]] trong [[lịch sử]] [[Việt Nam]].
 
==Thân thế & sự nghiệp==
Dòng 26:
Đến ngày 21 tháng 9 năm 1887, vì thế cùng lực kiệt, Phan Bá Phiến uống thuốc độc tự vận, còn Nguyễn Duy Hiệu và gia đình thì bị bắt sống. Kể lại sự kiện này, một bài viết trên [[báo Thanh Niên]] (số ra ngày 14 tháng 1 năm 2006), có đoạn:
:''[[Nguyễn Thân]] đem quân ra [[Quảng Nam]] phối hợp với quân Pháp và quân Nam triều tấn công vũ bão vào các căn cứ nghĩa quân, Tân Tỉnh bị đánh ác liệt. Tại trận kịch chiến ở Gò May, nghĩa quân đại bại, Tân Tỉnh bị đốt cháy, san bằng, Nguyễn Duy Hiệu và Phan Bá Phiến phải giải tán lực lượng. Phan Bá Phiến uống thuốc độc tự tử, Nguyễn Duy Hiệu tự trói mình nạp mạng cho đối phương để nhận lãnh hết trách nhiệm rồi chịu chết...Thành công, Nguyễn Thân được Pháp thưởng [[Bắc đẩu bội tinh]] ngũ hạng.''▼
 
Nguyễn Duy Hiệu bị giải về [[Huế]]. Triều đình Đồng Khánh bèn dùng danh lợi để dụ hàng, nhưng không được ông nghe. Cuối cùng, Viện cơ mật của Nam triều đã kết án tử hình ông vào ngày rằm tháng 8 năm [[Bính Tuất]] (15 thàng 10 năm 1887) tại Huế, hưởng dương 40 tuổi.▼
▲:''Nguyễn Thân đem quân ra Quảng Nam phối hợp với quân Pháp và quân Nam triều tấn công vũ bão vào các căn cứ nghĩa quân, Tân Tỉnh bị đánh ác liệt. Tại trận kịch chiến ở Gò May, nghĩa quân đại bại, Tân Tỉnh bị đốt cháy, san bằng, Nguyễn Duy Hiệu và Phan Bá Phiến phải giải tán lực lượng. Phan Bá Phiến uống thuốc độc tự tử, Nguyễn Duy Hiệu tự trói mình nạp mạng cho đối phương để nhận lãnh hết trách nhiệm rồi chịu chết...Thành công, Nguyễn Thân được Pháp thưởng [[Bắc đẩu bội tinh]] ngũ hạng.''
 
Phần mộ Nguyễn Duy Hiệu hiện nay an vị tại xã Cẩm Hà, thị xã [[Hội An]].▼
▲Nguyễn Duy Hiệu bị giải về Huế. Triều đình Đồng Khánh bèn dùng danh lợi để dụ hàng, nhưng không được ông nghe. Cuối cùng, Viện cơ mật của Nam triều đã kết án tử hình ông vào ngày rằm tháng 8 năm [[Bính Tuất]] (15 thàng 10 năm 1887) tại Huế, hưởng dương 40 tuổi.
 
▲Phần mộ Nguyễn Duy Hiệu hiện nay an vị tại xã Cẩm Hà, thị xã Hội An.
 
==Thơ tuyệt mệnh==
Hàng 48 ⟶ 47:
|
:Chí sĩ [[Huỳnh Thúc Kháng]] dịch thơ:
 
:''Cần vương Nam Bắc kết tơ đồng,
:''Cứu giúp đường kia khổ chẳng thông.
Hàng 60 ⟶ 58:
 
==Ghi nhận công lao==
Năm [[Ất Tỵ]] (1905), nhà chí sĩ [[Phan Bội Châu]] đã viết trong [[Việt Nam vong quốc sử]] như sau:
:''...Nguyễn Hiệu (và Phan Bá Phiến), người Quảng Nam, khởi nghĩa ba năm huyết chiến, người Pháp chưa lúc nào đánh thua được. Gặp phải Nguyễn Thân, người Quảng Ngãi, trước cũng dự tên Nghĩa hội, sau phản Nghĩa hội theo Pháp, (đây) là tay đầu sỏ nhất trong bọn nộ lệ Pháp, (đồng) đảng nó là Lê Khiết cũng là chó dữ của Pháp; (nên dù) Hiệu, Phiến ở đâu, tất nó hết sức dò la cho ra...Than ội! hai người ấy, nhà tan không nghĩ đến, chăm chăm chỉ nghĩ đến bảo toàn đảng để mưu về sau, trong mắt họ, trong bụng họ chỉ có Tồ quốc, có đồng bào mà thôi, can tràng như thế thật là trời đất phải khâm phục, quỷ thần phải kính nể...''<ref>''Việt Nam vong quốc sử'' , tr. 35.</ref>
== Chú thích ==
{{reflist}}
Hàng 67 ⟶ 65:
==Tài liệu tham khảo==
*[[Phan Bội Châu]], ''[[Việt Nam vong quốc sử]]''. Nxb. KH-XH, [[Hà Nội]], 1982.
*[[Phạm Văn Sơn]], ''Việt sử tân biên'' (1885-1914). [[Sài Gòn]], 1963.
*Nguyễn Q. Thắng-Nguyễn Bá Thế, ''Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam.'' Nxb. KHXH, Hà Nội, 1992.
*Nhóm nhân văn Trẻ. ''Hỏi đáp lịch sử Việt Nam'' (tập 4). Nxb. Trẻ, 2007
==Liên kết ngoài==
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Nguyễn_Duy_Hiệu”