'''Văn Miếumiếu Xích Đằng''' hay còn gọi là '''Văn Miếumiếu Hưng Yên''' là một di tích quan trọng trong quần thể di tích [[Phố Hiến]]. Văn Miếumiếu Xích Đằng là [[văn miếu ]] thuộc hàng tỉnh, được xây dựng vào năm 1832, hiện tại thuộc địa phận thôn [[Xích Đằng]], [[phường Lam Sơn]], [[thành phố Hưng Yên]], tỉnh [[Hưng Yên]]. ▼:''Xem thêm các Văn miếu khác tại bài [[Văn miếu (định hướng)]]''
▲'''Văn Miếu Xích Đằng''' hay '''Văn Miếu Hưng Yên''' là một di tích quan trọng trong quần thể di tích [[Phố Hiến]]. Văn Miếu Xích Đằng là văn miếu thuộc hàng tỉnh, được xây dựng vào năm 1832, hiện tại thuộc địa phận thôn [[Xích Đằng]], [[phường Lam Sơn]], [[thành phố Hưng Yên]], tỉnh [[Hưng Yên]].
==Lịch sử==
Văn miếu Xích Đằng có tên như vậy vì được xây dựng trên đất làng Xích Đằng, xưa kia là Vănvăn Miếumiếu của [[Trấntrấn Sơn Nam]] căn cứ vào khánh, chuông còn lại ở văn miếu.
<br />Năm 1831, khi tỉnh Hưng Yên được thành lập thì Văn Miếumiếu Xích Đằng thuộc hàng tỉnh. Văn miếu Xích Đằng được bắt đầu xây dựng từ thế kỷ XVII và được trùng tu, tôn tạo lớn vào năm [[Minh Mạng]] thứ 20 (Kỉ Hợi - 1839) trên nền của chùa làng Xích Đằng, xã Nhân Dục, tổng An Tảo, huyện [[Kim Động]] xưa, nay là phường Lam Sơn, thị xã Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên. Dấu tích còn lại đến ngày nay là 2 tháp đá: Phương Trượng Tháptháp và Tịnh Mãn Tháptháp.
<br />Hiện tại Văn Miếu đang thờ [[Khổng Tử]], người được suy tôn là "[[Vạn thế sư biểu]]", và các chư hiền của Nho gia. Cùng thờ với Khổng Tử là [[Chu Văn An]], người thầy giáo, người hiệu trưởng đầu tiên của Trường [[Quốc Tử Giám]]. ▼
<br />Trước [[cách mạng tháng Tám]] năm 1945, Văn Miếu Xích Đằng là cơ sở hoạt động bí mật của Trung ương, xứ ủy [[Bắc kỳ]], tỉnh ủy Hưng Yên. ▼▲<br />Hiện tại Văn Miếumiếu đang thờ [[Khổng Tử]], người được suy tôn là "[[Vạn thế sư biểu]]", và các chư hiền của Nho gia. Cùng thờ với Khổng Tử là [[Chu Văn An]], người thầy giáo, người hiệu trưởng đầu tiên của Trường [[Quốc Tử Giám]].
<br />Năm 1992, Văn miếu Hưng Yên được Bộ Văn hoá - thông tin xếp hạng là di tích lịch sử. ▼
▲<br />Trước [[cách mạng tháng Tám]] năm 1945, Văn Miếumiếu Xích Đằng là cơ sở hoạt động bí mật của Trung ương, xứ ủy [[Bắc kỳ]], tỉnh ủy Hưng Yên.
▲<br />Năm 1992, Văn miếu Hưng Yên được Bộ Văn hoá - thôngThông tin xếp hạng là di tích lịch sử.
==Kiến trúc==
Văn Miếu Xích Đằng có kết cấu kiến trúc kiểu chữ Tam (三), bao gồm: Tiền tế, Trung từ và Hậu cung. <br />
Hệ thống mái của các tòa được làm liên hoàn kiểu "Trùng thiềm điệp ốc". Mặt tiền Văn Miếumiếu quay hướng Nam, cổng Nghi môn được xây dựng đồ sộ, bề thế, mang dáng dấp cổng [[Văn Miếu-Quốc Tử Giám|Văn Miếumiếu Hà Nội]].
<br />Phía trong cổng có sân rộng, ở giữa sân là đường thập đạo, hai bên sân có lầu chuông và lầu khánh cùng 2 dãy tả vu, hữu vu. Hai dãy này hiện nay được dùng để trưng bày các hình ảnh và hiện vật liên quan đến giáo dục của tỉnh Hưng Yên. ▼
<br />Khu nội tự gồm: Tiền tế, Trung từ và [[Hậu cung]], kiến trúc giống nhau, được làm theo kiểu vì kèo trụ trốn. Toàn bộ khu nội tự Văn Miếu tỏa sáng bởi hệ thống đại tự, [[câu đối]], cửa võng và hệ thống kèo cột đều được sơn thếp phủ hoàn kim. ▼▲<br />Phía trong cổng có sân rộng, ở giữa sân là đường thập đạo, hai bên sân có lầu chuông và lầu khánh cùng 2 dãy tả vu, hữu vu. Hai dãy này hiện nay được dùng để trưng bày các hình ảnh và hiện vật liên quan đến giáo dục của tỉnh Hưng Yên.
▲<br />Khu nội tự gồm: Tiền tế, Trung từ và [[Hậu cung]], kiến trúc giống nhau, được làm theo kiểu vì kèo trụ trốn. Toàn bộ khu nội tự Văn Miếumiếu tỏa sáng bởi hệ thống đại tự, [[câu đối]], cửa võng và hệ thống kèo cột đều được sơn thếp phủ hoàn kim.
==Hiện vật==
Hiện vật còn lại của Văn Miếumiếu hiện nay là 9 tấm bia đá, trong đó 8 bia được lập năm [[Đồng Khánh]] thứ 3 (1888), một bia được lập năm [[Bảo Đại]] thứ 18 (1943) ghi danh các nhà khoa bảng Hưng Yên. Có 138 vị đỗ đại khoa được ghi khắc vào bia từ thời Trần đến năm 1919 - khoa thi cuối cùng khoa cử nho học, trong đó có 21 vị nay thuộc địa phận tỉnh [[Thái Bình]] (Phủ [[Tiên Hưng]] trước kia thuộc Hưng Yên, nay thuộc [[Thái Bình]]).<br /><br />
Học vị cao nhất là Trạng nguyên [[Tống Trân]], người thôn An Cầu, huyện [[Phù Cừ]], đời Trần, Trạng nguyên [[Nguyễn Kỳ]] người xã Bình Dân, huyện [[Khoái Châu]], triều Mạc. Chức vụ cao nhất là [[Lê Như Hổ]], quận công triều Mạc.
==Lễ hội==
Văn Miếumiếu xưa kia có 2 mùa lễ hội, trọng hội là ngày 10/2 và ngày 10/8 âm lịch hàng năm. Cứ vào các ngày trọng hội, các vị nho học và quan đầu tỉnh phải đến Văn Miếumiếu tế lễ để thể hiện nề nếp nho phong, tôn sư trọng đạo, làm gương cho con cháu, cầu mong sự nghiệp giáo dục ngày càng tiến bộ.
==Liên kết ngoài==
*[http://www.hannom.org.vn/default.asp?CatID=563 Bia Văn miếu Hưng Yên - Viện nghiên cứu Hán Nôm]
*[http://www.vietnamtourism.com/v_pages/news/index.asp?loai=2&uid=9349 Văn miếu Hưng Yên trên trang của Tổng cục du lịch]
[[Thể loại:Hưng Yên]]
[[Thể loại:Văn miếu|Xích Đằng]]
[[en:Temple of Literature, Hung Yen]]
| 