Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đơn vị thiên văn”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎top: clean up, replaced: {{unreferenced|date=tháng 6 2016}} → {{chú thích trong bài}} using AWB
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{hộp thông tin
{{chú thích trong bài}}
| bodyclass = widerleft
'''Đơn vị thiên văn''' là một đơn vị độ dài quy ước được dùng trong [[thiên văn học]] để đo các khoảng cách trong [[không gian]]. Độ dài của đơn vị này là khoảng cách trung bình từ [[Trái Đất]] đến [[Mặt Trời]], nghĩa là khoảng 150 triệu [[kilômét|km]] (chính thức là 149.597.870,700 km)..
| title = Đơn vị thiên văn| image = [[tập tin:Astronomical unit.png|380px]]
| caption = '''Đường đỏ''' thể hiện '''khoảng cách Trái Đất–Mặt Trời''', mà trung bình bằng khoảng 1 đơn vị thiên văn.
| header1 = Thông tin đơn vị đo
| labelstyle = font-weight:normal
| label2 = [[hệ thống đo lường|Hệ đơn vị]]
| data2 = đo trong thiên văn
| label3 = Đơn vị đo
| data3 = độ dài
| label4 = Ký hiệu
| data4 = au hoặc AU
| header5 = Đổi đơn vị
| label6 = ''1 AU trong'' ...
| data6 = ''bằng''...
| label7 = [[hệ mét]] ([[SI]])
| data7 = 149 597 870 700 m (''chính xác'')
*| 1label8 năm ánh sáng= [[hệ 63 241thống đơn vị thiên văn]]
| data8 = 4,8481 x 10<sup>-6</sup> [[parsec|pc]]<br/> 1,5813 x 10<sup>-5</sup>[[năm ánh sáng|ly]]
}}
 
'''Đơn vị thiên văn''' (ký hiệu: au<ref name="IAUresB2">{{citation |contribution=RESOLUTION B2 on the re-definition of the astronomical unit of length |title=RESOLUTION B2 | editor-last = International Astronomical Union |publisher=[[Hiệp hội Thiên văn Quốc tế|International Astronomical Union]] |place=Beijing, China |date=31 August 2012 | contribution-url = http://www.iau.org/static/resolutions/IAU2012_English.pdf |quote=The XXVIII General Assembly of International Astronomical Union … recommends … 5. that the unique symbol "au" be used for the astronomical unit.}}</ref><ref name="mnras_style">{{cite web | url=http://www.oxfordjournals.org/our_journals/mnras/for_authors/#6.4%20Miscellaneous%20journal%20style | title=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Instructions for Authors | work=Oxford Journals | accessdate=2015-03-20 | quote="The units of length/distance are Å, nm, µm, mm, cm, m, km, au, light-year, pc.}}</ref><ref name="AAS_style" /> hoặc ua<ref>ISO 80000-3, Quantities and units - Space and time</ref>) là một [[đơn vị đo chiều dài]], xấp xỉ bằng khoảng cách từ [[Trái Đất]] đến [[Mặt Trời]]. Tuy nhiên, bởi vì khoảng cách này thay đổi khi Trái Đất quay quanh Mặt Trời, từ khoảng cách lớn nhất ([[điểm viễn nhật]]) đến khoảng cách nhỏ nhất ([[điểm cận nhật]]) và quay trở lại trong chu kỳ một năm. Ban đầu đơn vị thiên văn được xác định bằng trung bình giữa khoảng cách theo vị trí cận nhật và viễn nhật của Trái Đất, cho tới nay nó được định nghĩa chính xác bằng {{val|149597870700}} mét (khoảng 150 triệu kilômét, hay 93 triệu dặm).<ref>{{citation |contribution=RESOLUTION B2 on the re-definition of the astronomical unit of length |title=RESOLUTION B2 | editor-last = International Astronomical Union |publisher=[[International Astronomical Union]] |place=Beijing, Kina |date=31 August 2012 | contribution-url = http://www.iau.org/static/resolutions/IAU2012_English.pdf |quote=The XXVIII General Assembly of International Astronomical Union recommends [adopted] that the astronomical unit be re-defined to be a conventional unit of length equal to exactly {{val|149597870700}} metres, in agreement with the value adopted in IAU 2009 Resolution B2}}</ref> Đon vị thiên văn được sử dụng do nó là đơn vị đo thuận tiện sử dụng chủ yếu trong phạm vi [[hệ Mặt Trời]] hoặc xung quanh các ngôi sao khác. Tuy thế, nó cũng là một thành phần cơ bản trong định nghĩa của đơn vị độ dài thiên văn khác, đơn vị [[parsec]].
Đơn vị thiên văn thường được viết tắt như '''ua''' ([[tiếng Pháp]]: ''unité astronomique''), hay '''AU''' hoặc '''au''' ([[tiếng Anh]]: ''astronomical unit'').
Dặm quá nhỏ để dùng đo khoảng cách trong Hệ Mặt Trời và Năm ánh sáng cũng quá lớn so với Hệ Mặt Trời nên người ta thường sử dụng Đơn vị thiên văn cho các khoảng cách trong Hệ Mặt Trời.
Khoảng cách giữa Mặt Trời và hành tinh lùn Diêm Vương Tinh là 40 đơn vị thiên văn (40 AU).
 
Ví dụ
Những khoảng cách sau đây là khoảng cách trung bình. Khoảng cách giữa các thiên thể thay đổi vì quỹ đạo và các nhân tố của chúng.
• Từ Trái Đất đến Mặt Trời là bằng 1.00 ± 0.02 AU
• Từ Mặt Trăng đến Trái Đất bằng 0.0026 ± 0.0001 AU
• Từ Sao Hoả đến Mặt Trời bằng 1.52 ± 0.14 AU
 
== Các so sánh ==
* 1 năm ánh sáng ≈ 9,46 [[pêtamét]]
* 1 [[parsec]] ≈ 3,26 [[năm ánh sáng]]
* 1 năm ánh sáng ≈ 63 241 đơn vị thiên văn
== Xem thêm ==
* [[Năm ánh sáng]]
Hàng 24 ⟶ 30:
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
{{sơ khai}}
{{đơn vị SI}}
 
==Đọc thêm==
*{{citation |last1=Williams |first1=D. |last2=Davies |first2=R. D. |date=1968 |title=A radio method for determining the astronomical unit |journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society |volume=140 |issue=4 |page=537 |bibcode=1968MNRAS.140..537W |doi=10.1093/mnras/140.4.537}}
 
==Liên kết ngoài==
*[http://www.iau.org/public_press/themes/measuring/ The IAU and astronomical units]
*[https://web.archive.org/web/20070216041250/http://www.iau.org/Units.234.0.html Recommendations concerning Units] (HTML version of the IAU Style Manual)
*[http://www.sil.si.edu/exhibitions/chasing-venus/intro.htm Chasing Venus, Observing the Transits of Venus]
*[http://www.transitofvenus.org/ Transit of Venus]
 
{{đơn vị SI}}
[[Thể loại:Thuật ngữ thiên văn học]]
[[Thể loại:Đơn vị đo chiều dài (thiên văn học)]]