Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tống Phước Hiệp”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
n wiki thêm
Dòng 1:
'''Tống Phước Hiệp''' hay '''Tống Phúc Hiệp''', '''Tống Phúc Hợp''', '''Tống Phúc Hạp''' (? - [[Bính Thân]] [[1776]]); là danh tướng thời chúa [[Nguyễn Phúc Ánh]] trong [[lịch sử]] [[Việt Nam]].
là danh tướng thời [[chúa Nguyễn]], [[Việt Nam]].
 
==Thân thế & sự nghiệp==
'''Tống Phước Hiệp''', quê ở huyện [[Tống Sơn]], [[Thanh Hóa]]. Ông là cháu Quận công Tống Phúc Trị.
Đời chúa Võ vương [[Nguyễn Phúc Khoát]] ([[1714]]-[[1765]]), ông làm Lưulưu thủ [[Long Hồ dinh]], được tiếng là ''giỏi việc trị an và biết thương dân''<ref>''Vĩnh Long xưa'', tr.62 và webwebsite Vĩnh Long [http://www.vinhlong.gov.vn/Default.aspx?ageContentID=164&PageContentID=167&tabid=338]</ref>.
 
===Đánh đuổi quân Xiêm===
Sách [[Việt Nam sử lược]] cho biết:
:''Bấy giờ nước [[Tiêm La]] không có vua, chức Phi nhã (Phya) đất Mang Tát là [[Trịnh Quốc Anh]] bèn khởi binh tự lập làm vua...Trịnh Quốc Anh biết con vua cũ là Chiêu Thúy còn ở [[Hà Tiên]], sợ ngày sau sinh ra biến loạn, bèn đến [[tháng 10]] năm [[Tân Mão]] ([[1771]]) đem binh thuyền sang vây đánh Hà Tiên. Quan Tổng binh là [[Mạc Thiên Tứ]] giữ không nổi phải bỏ thành chạy...''
:''[[Tháng 6]] năm sau ([[1772]]) chúa Nguyễn ([[Nguyễn Phúc Thuần]]) sai quan Tổng suất là [[Nguyễn Cửu Đàm]] lĩnh chức Điều khiển đem binh thuyền đi đánh quân Tiêm La...<ref>[[Trần Trọng Kim]], ''Việt Nam sử lược,'' tr. 86-87.</ref>
Sách [[Gia Định thành thông chí]] của [[Trịnh Hoài Đức]] chép:
:''Lưu thủ Long Hồ dinh là Cai cơ Kính Thận Hầu Tống Phước Hiệp đem binh đánh tiếp ứng...vào [[Châu Đốc]], đánh lui quân giặc, binh Tiêm (Xiêm) bị quân ta theo kịp chém được hơn 300 thủ cấp. Chiêu Khao Liên (tướng Xiêm) bỏ thuyền lên bờ chạy về [[Hà Tiên]]. Dinh binh thâu 5 chiếc thuyền rồi để binh phòng thủ đạo Châu Đốc, còn đại binh trở về [[Tân Châu]]...<ref>''Gia định thành thông chí'', (tập trung). Nha Văn hóa, phủ Quốc Vụ Khanh đặc trách Văn hóa, [[Sài Gòn]], 1972, tr. 88.</ref>
 
===Chống nhà Tây Sơn===
Sách ''Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam'' ghi:
:''Năm [[Giáp Ngọ]] [[1774]], nghĩa quân Tây Sơn đánh chiếm [[Bình Thuận]], ông nhận lệnh của tướng [[Nguyễn Cửu Đàm]], họp với Cai bộ [[Nguyễn Khoa Thuyên]] lãnh tướng sĩ năm dinh và viết hịch truyền đi khắp nơi chiêu binh chống [[Tây Sơn]], được chúa Nguyễn phong làm Tiết chế, tước Kinh Quận Công...''
 
Sách ''Việt Nam sử lược'' kể chi tiết:
:''Lúc bấy giờ ở phía namNam có quan Lưu thủ đất Long Hồ là Tống Phúc Hợp đem quân đánh lấy lại được ba phủ là [[Bình Thuận]], [[Diên Khánh]] và [[Bình Khánh]], rồi lại tiến binh ra đánh đất [[Phú Yên]]; ở phía bắcBắc thì có quân họ Trịnh đóng ở [[Quảng Nam]], [[Nguyễn Nhạc]] liệu thế chống không nổi, bèn sai Phan Văn Tuế đem thư và vàng lụa ra nói với [[Hoàng Ngũ Phúc]] xin nộp đất [[Quảng Nghĩa]], [[Quy Nhơn]], Phú Yên và xin làm tiền khu đi đánh họ Nguyễn.''
:''Hoàng Ngũ Phúc cũng muốn dùng Nguyễn Nhạc để đánh đất [[Gia Định]], bèn làm biểu xin chúa Trịnh cho Nguyễn Nhạc làm tiên phong tướng quân, Tây Sơn Hiệu trưởng, sai [[Nguyễn Hữu Chỉnh]] đem cờ và ấn kiếm vào cho Nguyễn Nhạc.''
:''Nguyễn Nhạc không lo mặt Bắc nữa, bèn lập mưu để đánh lấy đất Nam, đem con gái mình là Thọ Hương dâng cho Đông Cung ([[Nguyễn Phúc Dương]]) và khoản đãi một cách rất tôn kính, rồi sai người giả đến nói với Tống Phúc Hợp xin về hàng để lo sự khôi phục lại đất [[Phú Xuân]]. Tống Phúc Hợp cho sứ đến xem hư thực, Nguyễn Nhạc đưa Đông Cung ra tiếp, rồi viết thư cho sứ đưa về nói lấy nghĩa phù lập Đông Cung, điện an xã tắc, Tống Phúc Hợp tin là thực tình, không phòng bị gì nữa.''
Hàng 25 ⟶ 24:
 
==Mất==
Đầu năm [[Bính Thân]] [[1776]], [[Nguyễn Nhạc]] sai [[Nguyễn Lữ]] mang quân theo đường thuỷ vào đánh [[Gia Định]], Tống Phước Hiệp chống cự được hơn một tháng thì lâm bệnh mất vào [[tháng 6]] Âm([[âm lịch]]).
 
Thương tiếc, Định vương [[Nguyễn Phúc Thuần]] truy tặng ông tước Hữu phủ Quốc Công, cho lập miếu thờ tại dinh Long Hồ, xã Long Châu (nay thuộc [[thành phố Vĩnh Long]], tỉnh [[Vĩnh Long]]).
 
Thương tiếc, Định vương Nguyễn Phúc Thuần truy tặng ông tước Hữu phủ Quốc Công, cho lập miếu thờ tại dinh Long Hồ, xã Long Châu (nay thuộc [[thành phố Vĩnh Long]], tỉnh [[Vĩnh Long]]).
Năm [[Gia Long]] thứ 9 ([[Canh Ngọ]] [[1810]]), nhà vua cho thờ ông nơi miếu ''Trung tiết công thần''.
Ngày 24 tháng 9 năm [[Minh Mạng]] thứ ba ([[1823]]), lại truy phong làm ''Trung đẳng thần'', cho thờ tại ''Miếu Hội Đồng''.
 
Em ông là '''[[Tống Phước Hòa''']] cũng là một danh tướng của chúa Nguyễn. Năm [[1777]], trong một trận đánh nhau với quân Tây Sơn ở Ba Vát<ref>Ba Vát còn gọi Ba Việt. Địa danh gốc [[Khmer]] (''Pears Watt'' nghĩa là "Chùa [[Phật]]"). Vào [[thế kỷ 18]], nơi đây là huyện lỵ của huyện Tân An, một trung tâm kinh tế khá phồn thịnh thời bấy giờ. Năm [[1777]], đã diễn ra trận đánh ác liệt giữa quân Tây Sơn và quân chúa Nguyễn, chính Đông Cung Nguyễn Phúc Dương đã bị bắt tại đây...[http://www.bentre.gov.vn/index.php?option=com_content&task=view&id=560&Itemid=46].</ref>, gặp lúc tình thế nguy nan, ông đã trở gươm tự sát, được chúa Nguyễn truy tặng Chưởng dinh Quận Công. Hiện ở [[Sa Đéc]], có ngôi đình thờ ông Tống Phước Hòa và đông đảo con cháu ông.
 
==Di sản==
Trước năm [[1975]], tên ông được đặt cho trường trung học lớn nhất tỉnh [[Vĩnh Long]] thời đó là Trường Trung học Tống Phước Hiệp, nay đổi thành Trường Trung học Lưu Văn Liệt nằm trong phường 1, [[thành phố Vĩnh Long]] bây giờ.
 
==Chú thích==
Dòng 42:
* Huỳnh Minh, ''Vĩnh Long xưa'', Nxb Thanh Niên, 2002, tr. 62-63.
 
==Liên kết ngoài==
==Liên kết ngoài==
*[http://www.onthi.com/?a=TV&tv=STR&str=S&hdn_story_id=6855&hdn_chapter_id=46742 Đoạn liên quan trong sách ''Nhà Tây Sơn'' của [[Quách Tấn]] & Quách Giao]