Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Triều Pagan”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
←Trang mới: “{{thế:đang dịch|:en:Pagan Kingdom}} {{Có chứa chữ viết Myanma}} {{Lịch sử Myanma}} '''Triều Pagan''' là vương triều đầu tiên thống n…” |
nKhông có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 1:
{{Đang dịch 2 (nguồn)|ngày=2
|tháng=08
Hàng 7 ⟶ 6:
{{Có chứa chữ viết Myanma}}
{{Lịch sử Myanma}}
'''Triều Pagan''' (tiếng Myanma: ပုဂံခေတ်) hay '''vương quốc Pagan''' là [[vương triều]] đầu tiên thống nhất các miền đất tạo thành nước [[Myanma]] ngày nay. Triều đại này kéo dài 250 năm ([[849]] - [[1287]]), thống trị vùng [[lưu vực]] [[sông Irrawaddy]] và ngoại vi của nó, đặt nền móng cho sự phát triển của [[tiếng Myanma|ngôn ngữ]] và [[văn hóa Myanma]], sự bành trướng của [[người Miến|dân tộc Miến]] ở [[Thượng Miến]], và sự phát triển của [[Phật giáo Tiểu thừa]] tại Myanma và cả [[lục địa Đông Nam Á]]. Triều Pagan sụp đổ năm 1287 do cuộc xâm lược của quân [[Nguyên Mông]]. Sau khi Triều Pagan diệt vong, Myanma lại rơi vào tình trạng chia cắt và phân tranh cho đến tận giữa [[thế kỷ 16]].
== Lịch sử ==
Triều Pagan khởi đầu từ một địa phương của người Miến ở Pagan. Người Miến đã từ [[Nam Chiếu]] (ở [[Vân Nam]] ngày nay) đến định cử ở trung tâm vùng [[đồng bằng Irrawaddy]].<ref name=vbl-88>{{cite book | author=Victor B Lieberman | title= Strange Parallels: Southeast Asia in Global Context, c. 800–1830, volume 1, Integration on the Mainland | year=2003 | publisher=Cambridge University Press | pages=88–112 | isbn=978-0-521-80496-7}}</ref><ref name=rlf-56>{{cite book | title=The River of Lost Footsteps—Histories of Burma | author=[[Thant Myint-U]] | year=2006 | publisher=Farrar, Straus and Giroux | isbn=978-0-374-16342-6, 0-374-16342-1 | page=56}}</ref> Trong hai trăm năm kế tiếp, vương quốc Pagan dần dần lớn mạnh và thâu tóm các khu vực lân cận. Năm 1057, vua Anawrahta chinh phục [[vương quốc Thaton]] ở [[Hạ Miến]]. Những vị vua nhà Pagan tiếp theo đã mở rộng ảnh hưởng của họ xa hơn nữa về [[phía nam]] tới phần [[phía bắc]] [[bán đảo Mã Lai]], về [[phía đông]] tới tận [[sông Salween]] và có thể xa hơn thế, về phía bắc tới tận gần [[biên giới Myanma-Trung Quốc]] hiện nay, và [[phía tây]] tới tận vùng đất của [[người Arakan]] và [[người Chin]].<ref name=vbl-88/><ref name=geh>{{cite book | title=History of Burma | author=GE Harvey | page=21 | publisher=Asian Educational Services | year=1925 | edition=2000 | isbn=8120613651, 9788120613652}}</ref> Các sử ký của Myanma thậm chí còn ghi rằng các vua Triều Pagan đã vươn thế lực tới toàn bộ đồng bằng [[sông Chao Phraya]] và tới tận [[eo biển Malacca]].<ref name=rlf-56/> Có thể nói, vào giữa thế kỷ 12, phần lớn [[lục địa Đông Nam Á]] nằm dưới sự kiểm soát ở những mức độ nào đó hoặc của [[Đế quốc Khmer]] hoặc của Pagan.
== Tham khảo ==
{{reflist}}
{{Sơ khai lịch sử}}
[[Thể loại:Triều Pagan| ]]
[[en:Pagan Kingdom]]
| |||