Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phong trào Giám lý”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎top: clean up, replaced: → (4) using AWB
n →‎Giám lý tại Hoa Kỳ: chính tả, replaced: vượt bật → vượt bậc using AWB
Dòng 65:
Cuộc Đại Tỉnh thức lần thứ hai là một làn sóng phục hưng tôn giáo lan toả khắp đất nước. Tại vùng [[New England]], mối quan tâm về tôn giáo vừa được hồi sinh đã mở lối cho một làn sóng hoạt động xã hội trong vòng dân cư trong vùng; Phong trào Giám Lý phát triển mạnh mẽ và thiết lập nhiều trường đại học, nổi tiếng nhất là [[Đại học Boston]]. Trong "khu vực bùng cháy" ở phía tây New York, tinh thần phục hưng bùng phát mãnh liệt. Phong trào Giám Lý chứng kiến sự xuất hiện của [[Phong trào Thánh khiết]]. Ở miền Tây, nhất là tại [[Cane Ridge]], [[Kentucky]] và tại [[Tennessee]], cuộc phục hưng tôn giáo củng cố và phát triển đức tin Giám Lý và [[Báp-tít|Baptist]].
 
Cuộc Đại Tỉnh thức lần thứ ba từ năm [[1858]] đến năm [[1908]] chứng kiến sự gia tăng vượt bậtbậc số tín hữu Giám Lý, và phát triển mạnh mẽ con số các định chế xã hội như các trường đại học. Tín hữu Giám Lý thường tham gia tích cực vào phong trào truyền giáo và phong trào phúc âm xã hội.
 
Những bất đồng về vấn đề [[nô lệ]] đặt phong trào Giám Lý vào một giai đoạn khó khăn trong thượng bán [[thế kỷ 19]]. Trong khi các nhà lãnh đạo miền Bắc không bày tỏ lập trường rõ ràng vì e sợ xảy ra ly giáo, thì Giáo hội Giám lý Wesley và Giáo hội Giám lý Tự do, chủ trương chống nô lệ, hoạt động tích cực trong [[Tuyến hỏa xa ngầm|Tuyến hoả xa ngầm]] (''Underground Railroad''), giúp giải thoát nô lệ. Năm [[1845]], các giáo hội chủ trương sở hữu nô lệ gặp nhau tại [[Louisville]] để thành lập Giáo hội Giám Lý miền Nam, nhưng đến năm [[1939]], giáo hội tại hai miền quyết định tái hiệp nhất khi nô lệ không còn là vấn đề quan trọng.