Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Anpơ”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động |
n Đã lùi lại sửa đổi của 2405:4800:56A7:71E:D2A:DF9:95F0:5DCB (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của [[User:Tuanmin… |
||
Dòng 1:
{{1000 bài cơ bản}}
{{Geobox|Dãy núi
|name=Anpơ
|native_name=
|image=Jungfrau2.jpg
|image_caption=[[Jungfrau]], [[Bernese Oberland]]
|country=Áo
|country1=Pháp
|country2=Đức
|country3=Thụy Sĩ
|country4=Italia
|country5=Slovenia
|country6=Liechtenstein
|state_type=
|region=
|unit=
|border=
|border1=
|geology=Diệp thạch Bündner
|geology1=Flysch
|geology2=Molat
|period=Kỷ Đệ Tam
|orogeny=Kiến tạo sơn Alps
|area=
|length=
|length_orientation=
|width=
|width_orientation=
|highest=[[Mont Blanc]] (tiếng Italia: Monte Bianco)
|highest_elevation=4808
|highest_lat_d=45|highest_lat_m=50|highest_lat_s=01|highest_lat_NS=N
|highest_long_d=06|highest_long_m=51|highest_long_s=54|highest_long_EW=E
|map=Alpenrelief 01.jpg
|map_caption=Địa hình Anpơ
}}
'''Anpơ''' ([[tiếng Pháp]]: ''Alps'', [[tiếng Đức]]:''Alpen'', [[tiếng Ý]]:''Alpi'' là một trong những dãy [[núi]] lớn nhất, dài nhất [[châu Âu]], kéo dài từ [[Áo]], [[Ý]] và [[Slovenia]] ở phía Đông, chạy qua [[Ý]], [[Thụy Sĩ]], [[Liechtenstein]] và [[Đức]] tới [[Pháp]] ở phía Tây. Dãy núi được hình thành hơn hàng trăm triệu năm khi các mảng châu Phi và Á-Âu đâm hút nhau. Sự va chạm làm cho các đá trầm tích biển nâng lên bởi các hoạt động đứt gãy và uốn nếp hình thành nên những ngọn núi cao như [[Mont Blanc]] và [[Núi Matterhorn|Matterhorn]]. Mont Blanc kéo dài theo ranh giới của Pháp-Ý, và với độ cao {{convert|4810|m|abbr=on|0}} nên là ngọn núi cao nhất dãy Anpơ. Vùng An-pơ còn có các đỉnh núi cao hơn {{convert|4000|m|abbr=on|0}} nổi tiếng như "[[List of Alpine four-thousanders|four-thousanders]]".
Sứ thần [[Phạm Phú Thứ]] triều [[Tự Đức]] [[nhà Nguyễn]] nhân chuyến đi sang Âu châu năm 1863 có nhắc đến rặng núi này và phiên âm là '''Ân Lô Bi'''.<ref>Phạm Phụ Thứ. ''Nhật ký đi Tây''. HCM: Đà Nẵng, 1999. Tr 252</ref>
== Địa lý ==
[[Tập tin:Alps with borders.jpg|nhỏ|phải|250px|Alps kéo dài từ Pháp ở phía tây đến Slovenia ở phía đông, và từ Ý ở phía nam đến Đức ở phía bắc.]]
| |||