Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thời kỳ Khai Sáng”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Ahihi456 (thảo luận | đóng góp)
Không có tóm lược sửa đổi
n →‎Lịch sử triết học Khai sáng: replaced: chiến tranh tôn giáo → chiến tranh tôn giáo using AWB
Dòng 16:
Các ranh giới của thời Khai sáng phủ phần lớn thế kỷ 17, dù một số người gọi thời kỳ trước đó là "[[Thời đại Lý tính]]" (''The Age of Reason'').
 
Châu Âu đã bị tàn phá bởi các cuộc [[chiến tranh tôn giáo]]; khi hòa bình đã được khôi phục, sau [[Hiệp ước Westphalia]] và cuộc [[Nội chiến Anh]], một cuộc nổi dậy của trí thức đã lật đổ niềm tin được chấp nhận rộng rãi rằng những điều huyền bí và mặc khải là những nguồn chính yếu cho tri thức và học vấn—người ta cho đây là điều đã khơi mào cho sự bất ổn định về chính trị. Thay vào đó, (theo những người chia đôi hai thời kỳ), Thời đại Lý tính tìm cách thiết lập một nền triết học tiên đề và chủ nghĩa chuyên chế để làm nền móng cho tri thức và sự ổn định. Trong các tác phẩm của [[Michel de Montaigne]] và [[René Descartes]], [[nhận thức luận]] được dựa trên chủ nghĩa kinh nghiệm cực đoan và sự tìm hiểu sâu về bản chất của "tri thức". Mục đích của một hệ thống triết học dựa trên các tiên đề hiển nhiên đã đạt đến đỉnh cao với tác phẩm ''[[Luân lý học, Spinoza|Luân lý học]] của [[Baruch Spinoza]], cuốn sách đào sâu một cách nhìn [[Thuyết phiếm thần|phiếm thần]] về vũ trụ, nơi Chúa trời và Thiên nhiên là một. Tư tưởng này sau đó đã trở thành trung tâm cho thời Khai sáng, từ [[Newton]] tới [[Thomas Jefferson|Jefferson]].''
Các tư tưởng của [[Blaise Pascal|Pascal]], [[Gottfried Leibniz|Leibniz]], [[Galileo Galilei|Galileo]] và các triết gia khác của thời kỳ trước cũng đóng góp và có ảnh hưởng lớn đến thời Khai sáng; ví dụ, theo E. Cassirer, tác phẩm On Wisdom của [[Gottfried Leibniz|Leibniz]] đã "... chỉ ra khái niệm trung tâm của thời Khai sáng và phác ra khung lý thuyết của nó" (Cassirer 1979: 121–123). Có một làn sóng các thay đổi trong tư duy châu Âu, điển hình là [[triết học tự nhiên]] của Newton, đó là sự kết hợp giữa ngành toán học của các chứng minh bằng tiên đề với ngành cơ học của các quan sát vật lý, một hệ thống gắn kết của các phán đoán kiểm chứng được, nó đã bắt nhịp cho những gì nối tiếp ''[[Các nguyên lý toán học của triết học tự nhiên|Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]]'' của Newton vào thế kỷ sau.