Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mân (Thập quốc)”

{{5d10k}}

'''Mân''' ([[tiếng Trung]]: 閩) là một trong [[Ngũ đại Thập quốc|mười nước]] tồn tại trong khoảng thời gian từ năm [[909]] tới năm [[945]]. Vương quốc này tồn tại trong khu vực miền núi tỉnh [[Phúc Kiến]] ngày nay và có lịch sử cai trị gần như độc lập. Kinh đô nhà nước này đặt tại [[Phúc Châu]] (福州) và do [[Vương Thẩm Tri]] (王审知) (862-925) thành lập.

Năm Cảnh Phúc thứ hai ([[893]]) đời [[Đường Chiêu Tông]], [[Vương Triều]] đánh chiếm [[Phúc Châu]]. Ông được nhà Đường phong làm Phúc Kiến Quan sát sứ, sau thăng lên làm Uy Vũ quân [[Tiết độ sứ]]. Tháng 12 năm Càn Ninh thứ 4 (tháng 1 năm [[898]]), Vương Triều chết. Em là Vương Thẩm Tri được phong làm Lang Nha vương.

 

Năm [[909]], hai năm sau khi [[nhà Đường]] sụp đổ, Vương Thẩm Tri được [[nhà Hậu Lương]] phong Mân Vương. Sau này, con Vương Thẩm Tri là Vương Diên Quân tự xưng Hoàng đế nước Mân năm [[933]], niên hiệu Long Khải. Từ thời điểm này trở đi, Vương Thẩm Tri được truy phong [[Mân Thái Tổ]].

 

Kinh đô nước Mân đặt tại Phúc Châu. Vương quốc này chỉ giới hạn trong khu vực đông nam tỉnh [[Phúc Kiến]] ngày nay.

 

Lãnh thổ nước Mân là tương đối cô lập và không bằng phẳng, vì thế nóp không được thịnh vượng về mặt kinh tế như các khu vực khác của Trung Quốc khi đó. Triều đình nước Mân đã cố gắng để thu hút các học giả đến hỗ trợ việc xây dựng một hệ thống quan lại và thuế má có hiệu quả nhằm đưa nước này đạt tới các chuẩn mực đương thời. Thương mại đường biển đã phát triển khá thành công trong thời gian này và nó còn được tiếp diễn trong thời gian sau này của các triều đại khác.

 

Năm [[943]], một trong số các con trai Vương Thẩm Tri là [[Vương Diên Chính]] đã tuyên bố tách ra khỏi nước Mân, tại khu vực phía tây bắc của nhà nước này, lập ra nước Ân. Nước Mân khi đó do [[Vương Diên Hi]] làm Hoàng đế đã đề nghị [[Nam Đường]] giúp đỡ để tiêu diệt nước Ân. Nhưng thay vì giúp đỡ chính quyền nước Mân thì Nam Đường lại nhân đó tìm cách thôn tính toàn bộ vùng lãnh thổ này về mình.

 

Nhận thấy mối đe dọa của Nam Đường, Triều đình Mân đã tìm cách liên minh với Vương quốc [[Ngô Việt]] ở phía bắc. Tuy nhiên, nước Ngô Việt nhỏ bé không thể cứu giúp Mân trước [[Nam Đường]] to lớn và điều này không cản nổi cuộc hành quân của Nam Đường vào Mân. Nam Đường Nguyên Tông [[Lý Cảnh]] sáp nhập gần như toàn bộ vương quốc Mân thành đất đai của mình năm [[945]].

 

{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="0"

|+ '''Các vị quân vương của Mân [[909]]-[[945]] (bao gồm cả Ân ([[943]]-[[945]])'''

|-

| [[Mân Thái Tổ]]

| [[Vương Thẩm Tri]] (王審知)

| [[862]]-[[925]]

| [[909]]-925

|-

| Không tồn tại

| ?-[[935]]

| 926-935

|-

| [[Mân Khang Tông]]

| [[Vương Kế Bằng]] (王繼鵬)

| ?-[[939]]

|-

| [[Mân Cảnh Tông]]

| [[Vương Diên Hi]] (王延羲)

| ?-[[944]]

|}

 

 

[[Thể loại:Ngũ Đại Thập Quốc]]

[[ja:ビン]]

[[ru:Минь (царство)]]