Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chiến tranh Silesia”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Parkjunwung (thảo luận | đóng góp)
7.079 sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
'''Chiến tranh Silesia''' là một loạt cuộc chiến tranh giữa Phổ và Áo từ năm 1740, đến năm 1763, mở đầu với việc vua Phổ là Friedrich II tiến công sau khi vua Áo Karl VI qua đời và Maria Theresia lên kế ngôi.
 
===== Chiến tranh Silesia lần thứ nhất =====
ÔngHoàng đế Karl VI chết cùng năm với vua Friedrich Wilhelm I.<ref name="turk57"/> Ngày [[13 tháng 12]] năm ấy, vua Phổ bắt đầu ra quân. Mặt khác, nhà vua cũng gửi thư đến kinh thành Viên, đề nghị Nữ hoàng Maria Theresia nhượng xứ Silesia cho ông; đổi lại, ông và ba quân sẽ liên minh với bà, bãi bỏ đề nghị kế vị một số Công quốc, hay đưa phu quân của bà là Frank lên ngôi Hoàng đế La Mã Thần thánh, v.v... Đến ngày [[13 tháng 12]] năm 1740, thấy gần như không có hồi âm, vua Phổ sẵn sàng ra quân, tiến chiếm Silesia.<ref name="danhtheresilsia"/> Thay vì nhượng vùng đất này cho ông, nữ hoàng Maria Theresia quyết định chiến đấu với vua Phổ để bảo vệ Silesia - một "viên ngọc của Hoàng gia Áo".<ref>Browning, 42, 44.</ref><ref>Crankshaw, 43.</ref> ▼
Hoàng đế Karl VI chết cùng năm với vua Friedrich Wilhelm I.<ref name="turk57"/> Ngày [[13 tháng 12]] năm ấy, sau một buổi khiêu vũ trong cung vua, vua Friedrich II lên xe ngựa, và đọc bài diễn văn trước ba quân, thể hiện sự thận trọng của người học giả kiêm chiến binh ấy:
{{cquote|
''Hỡi ba quân, Quả nhân đang phát động một cuộc chiến tranh, với đồng minh là lòng dũng cảm và trung thành của các Ngươi. Trẫm chỉ có lý do tuyên chiến như sau: chúng ta cần phải mang lại lợi ích cho Trẫm, và để muôn dân được chung sống hạnh phục. Lần lượt nhớ lại những chiến thắng huy hoàng của cha ông ta trên thảo nguyên [[Warszawa]], tại [[Trận Fehrbellin|Fehrbellin]] hay trong công cuộc khai quốc Phổ. Số mệnh của ba quân nằm trong tầm tay của các Ngươi đó: những đợt thăng quân hàm và vinh dự đang chờ đợi ba quân, chúng sẽ xứng đáng với lòng dũng cảm của các Ngươi.''
 
''Nhưng để ba quân đại thắng thì Trẫm phải làm gì? Có một thứ mà các Ngươi cần phải chú ý, đó là thực lực của Trẫm và ba quân. Các Ngươi thấy đấy, phía trước các Ngươi là một lực lượng Quân đội từng nhận biết bao lời tán dương khi Vương công Eugene thống lĩnh họ. Giờ đây, Vương công Eugene không còn nữa, Trẫm và ba quân sẽ có kế sách riêng, để áp đảo những tên giặc táo tợn. Nếu cuộc chinh phạt của chúng ta thành công, vinh quang sẽ đến với chúng ta: chúng ta sẽ trở nên vĩ đại hơn! Vĩnh biệt! Hãy tiến về phía trước! Ngay lập tức, Quả nhân sẽ theo sau các Ngươi, để cùng các Ngươi nhận lấy sự huy hoàng đang mong chờ chúng ta.''|||Friedrich Đại đế
}}
 
▲Ông cũng gửi thư đến kinh thành Viên, đề nghị Nữ hoàng Maria Theresia nhượng xứ Silesia cho ông; đổi lại, ông và ba quân sẽ liên minh với bà, bãi bỏ đề nghị kế vị một số Công quốc, hay đưa phu quân của bà là Frank lên ngôi Hoàng đế La Mã Thần thánh, v.v... Đến ngày [[13 tháng 12]] năm 1740, thấy gần như không có hồi âm, vua Phổ sẵn sàng ra quân, tiến chiếm Silesia.<ref name="danhtheresilsia"/> Thay vì nhượng vùng đất này cho ông, nữ hoàng Maria Theresia quyết định chiến đấu với vua Phổ để bảo vệ Silesia - một "viên ngọc của Hoàng gia Áo".<ref>Browning, 42, 44.</ref><ref>Crankshaw, 43.</ref>
 
[[Tập tin:Prussian Army during battle of Mollwitz 1741.PNG|phải|thumb|Quân đội Phổ trong trận thắng Mollwitz (1741).]]
Hàng 36 ⟶ 29:
Tuy nhiên, đến năm 1745, thấy quân Phổ liên tục đánh thắng quân Áo, Thủ tướng Nga là Bestuzhev đã thuyết phục [[Nữ hoàng]] Elizaveta Petrovna lo sợ trước sự trỗi dậy của Phổ.<ref name="anguskonstam06"/> Bà thiết lập liên minh với người đồng cấp Áo - Maria Theresia vào năm 1746. Nhà vua nước Phổ đã bịa ra những bài thơ trào phúng về hai vị nữ hoàng này, và trở nên thích thú những lời đùa cợt tục tĩu làm mất uy tín của họ.<ref name="dona94">Donald J. Raleigh, [http://books.google.com.vn/books?id=FaAjki9wKxIC&pg=PA93&dq=%22Prussia%22+%2B+%22Russia%22+%2B+%221743%22&hl=vi&ei=5C03TPGgNNGHkAX1pZzFAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CDEQ6AEwAg#v=onepage&q=%22Prussia%22%20%20%20%22Russia%22%20%20%20%221743%22&f=false "The emperors and empresses of Russia: rediscovering the Romanovs"], M.E. Sharpe, 1996, trang 94</ref> Là một kình địch của ông, nữ hoàng Áo Maria Theresia cũng căm ghét thói quen châm biếm của ông. Có lần, bà gọi nhà chinh phạt vùng Silesia là "một tên khốn kiếp".<ref>Holborn, 218.</ref><ref>Petra Wesch, Rosemarie Heise-Schirdewan, Bärbel Stranka, Stiftung Preussische Schlösser und Gärten Berlin-Brandenburg, [http://books.google.com.vn/books?id=lJgTAQAAIAAJ&q=%22the+evil+man%22+%2B+%22Frederick+II%22&dq=%22the+evil+man%22+%2B+%22Frederick+II%22&hl=vi&ei=O6w_TJ2XG4LCcey81eIE&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCcQ6AEwAA "Sanssouci: the summer residence of Frederick the Great"], Prestel, 2003, tr. 3</ref> Bà còn tuyên bố mình không tiếc gì lắm cho cái xứ Silesia bị mất về tay một thằng khốn như thế. <ref>Wyatt W J (Walter James), [http://books.google.com.vn/books?id=LFAK0r0TjE4C&pg=PA208&dq=%22evil+man%22+%2B+%22Theresa%22&hl=vi&ei=0n1ZTLTGA8XQcY3AxOYI&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCwQ6AEwAQ#v=onepage&q=%22evil%20man%22%20%20%20%22Theresa%22&f=false ''Hungarian Celebrities''], BiblioBazaar, LLC, 2009, trang 208</ref>
 
===== Chiến tranh Silesia lần thứ hai =====
Maria Theresia - bấy giờ là Nữ hoàng Hungary, Bohemia và Đại Công nương Áo<ref>[http://books.google.com.vn/books?id=brMrAAAAYAAJ&pg=RA2-PA684&dq=%22Maria+Theresa%22&hl=vi&ei=jzdNTNWfGcaWcaHUiaoM&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCwQ6AEwAQ#v=onepage&q=%22Maria%20Theresa%22%20%20%20%22Queen%20of%20Hungary&f=false "The popular encyclopedia: being a general dictionary of arts, sciences, literature, biography, history, and political economy"], Tập 4, Blackie & Son, 1841.</ref> - đã nhân cơ hội hưu chiến để chỉnh đốn nội tình. Bà nhượng bộ nhiều quyền lợi chính trị cho giới quý tộc các xứ [[Tiệp Khắc]] và [[Hungary]] để tranh thủ sự ủng hộ của họ, đồng thời về mặt ngoại giao lôi kéo đế quốc Anh, Nga và cả một đồng minh cũ của nước Phổ là Tuyển hầu tước xứ Sachsen về phía mình.
 
Hàng 67 ⟶ 60:
 
Vua Phổ cũng công nhận Maria Theresia làm nữ hoàng xứ Bohemia.<ref name="populare686">Popular encyclopedia, [http://books.google.com.vn/books?id=LpSroW3ch-wC&pg=PA686&dq=%22Maria+Theresa%22+%2B+%22Queen+of+Hungary%22+%2B+Queen+of+Bohemia%22&hl=vi&ei=_DZNTInOEIbZcaz1zKsM&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCcQ6AEwAA#v=onepage&q= "The popular encyclopedia; or, 'Conversations Lexicon': [ed. by A. Whitelaw from the Encyclopedia Americana]."], 1846, trang 686</ref> Tuyển hầu tước xứ Sachsen được ông trả lại mọi lãnh thổ bị chiếm đóng,<ref name="kotch783"/> còn Sachsen phải cống nạp cho ông một triệu đồng Reichsthaler.<ref>[http://concise.britannica.com/ebc/article-9031177/Dresden Encyclopedia Britannica Concise - Dresden] ''The Treaty of Dresden (1745), between Prussia, Saxony, and Austria, ended the second Silesian War and confirmed Silesia as Prussian.''</ref> Ngày [[18 tháng 10]] năm [[1748]], [[Hiệp ước Aix-le-Chapelle]] được ký kết, theo đó các lãnh thổ bị chiếm đóng trong chiến tranh trở về vị trí cũ, nhưng Quốc vương Friedrich II vẫn nắm giữ guyền cai quản tỉnh Silesia.<ref name="austriahistory">[http://www.historyofwar.org/articles/wars_austriansuccession.html War of the Austrian Succession (1740-18 October 1748)]</ref><ref name="allbergi109">Adrian Gilbert, sách đã dẫn, trang 109</ref>
 
== Chiến tranh Silesia lần thứ ba ==
 
== Chú thích ==
{{reflist}}
 
{{sơ khaiexpand}}
[[Thể loại:Chiến tranh]]
 
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Chiến_tranh_Silesia”