Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Franz Liszt”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
→Lưu diễn ở châu Âu: thêm 3 ảnh, thêm thông tin |
→Cuộc đời: thêm 1 đoạn thông tin giá trị |
||
Dòng 45:
Sau khi tham dự một buổi hòa nhạc từ thiện từ ngày 20 tháng 4 năm 1832, cho các nạn nhân của một bệnh dịch tả ở Paris do Niccolò Paganini tổ chức, Liszt đã quyết tâm trở thành một bậc thầy về piano khi thấy Paganini chơi violin. Paris vào những năm 1830 đã trở thành trung tâm với các hoạt động nghệ thuật biểu diễn, với hàng chục nghệ sĩ piano khổ luyện trên mặt phím. Một số, chẳng hạn như Sigismond Thalberg và Alexander Dreyschock, tập trung vào những khía cạnh cụ thể của kỹ thuật (ví dụ như "hiệu ứng ba-tay" và các quãng tám,..). Mặc dù một số người gọi trường phái chơi đàn dương cầm này là "đu dây bay", thế hệ này cũng đã giải quyết được một số vấn đề nan giải của kỹ thuật dương cầm, nâng cao trình độ chung của các buổi biểu diễn đến những tầng cao chưa được biết đến trước đây. Sức mạnh và khả năng của Liszt nổi bật trong phường hội này là nắm vững tất cả các khía cạnh của kỹ thuật piano mà các đối thủ của ông đã dày công xây dựng.
Năm 1833 ông đã thực hiện chuyển thể của một số tác phẩm của Berlioz, bao gồm '''''Symphonie fantastique''' ( Bản giao hưởng kỳ ảo )''. Động lực chính của ông trong việc làm như vậy, đặc biệt với ''Symphonie'', là giúp Berlioz nghèo khó, bản giao hưởng của Berlioz vẫn chưa được biết đến và chưa được xuất bản. Liszt chịu chi phí cho việc xuất bản bản sao và chơi nó nhiều lần để giúp phổ biến bản nhạc gốc. Ông cũng đang hình thành một tình bạn với một nhà soạn nhạc thứ ba đã ảnh hưởng đến ông, Frédéric Chopin; dưới ảnh hưởng của Chopin, Liszt đã phát triển thêm tính thơ và lãng mạn.
=== Với Bá tước Phu nhân Marie d'Agoult ===
Dòng 52:
Năm 1835, nữ bá tước rời khỏi chồng và gia đình để sống với Liszt ở [[Genève|Geneva]]; Con gái của Liszt với nữ bá tước, Blandine, sinh ra ở đó vào ngày 18 tháng 12. Liszt đã dạy tại ''Nhạc viện Geneva'' mới thành lập, đã viết một cuốn cẩm nang về kỹ thuật piano (sau đó bị thất lạc) <ref>Để biết rõ hơn: Bory: ''Une retraite romantique'', trang 50</ref> và đóng góp các bài tiểu luận cho ''Paris Revue et Gazette musicale'' ( ''Tạp chí và công báo âm nhạc của Paris'' ). Trong những bài tiểu luận này, ông tranh luận về việc nâng cao địa vị người nghệ sĩ từ một người đầy tớ đến một thành viên đáng kính của cộng đồng.
Trong bốn năm tiếp theo, Liszt và bà phu nhân sống cùng nhau, chủ yếu ở Thụy Sĩ và Italy, nơi con gái họ, '''Cosima''', sinh ra ở Como, đôi khi họ đến thăm Paris. Vào ngày 9 tháng 5 năm 1839, Liszt và con trai duy nhất của phu nhân, '''Daniel''', được sinh ra, nhưng mùa năm đó thu mối quan hệ giữa họ trở nên căng thẳng. Liszt nghe nói rằng kế hoạch cho một đài kỉ Beethoven ở Bonn có nguy cơ sụp đổ vì thiếu vốn, và cam kết hỗ trợ của ông. Làm như vậy có nghĩa là trở lại cuộc đời của một nhà nghệ thuật đi lưu diễn. bà phu nhân trở về Paris với các em, trong khi đó Liszt đã đặt 6 buổi hòa nhạc tại Vienna, sau đó đi thăm Hungary.<ref name=":0">Searle, ''New Grove'', 11:30.</ref>
=== Lưu diễn ở châu Âu ===
Dòng 60:
Trong thời hoàng kim của mình, Liszt được nhà văn [[Hans Christian Andersen]] miêu tả như một "người đàn ông mảnh dẻ ... với mái tóc đen phủ quanh khuôn mặt nhợt nhạt của mình" . Ông được nhiều người xem là điển trai, với bài viết của [[Heinrich Heine]] ,nhà thơ Đức, về sự trình diễn của ông trong các buổi hòa nhạc: "Mạnh mẽ làm sao, đáng kinh ngạc làm sao, đó chỉ là sự xuất hiện ''vật lý'' của ông"
Năm 1841, Franz Liszt được nhận vào hội quán Tam Điểm "Nhất thống" "''Zur Einigkeit''", ở Frankfurt am Main. Ông được thăng cấp bậc hai và được bầu vào làm thành viên của hội quán "Zur Eintracht", ở Berlin. Từ năm 1845, ông cũng là thành viên danh dự của hội quán "Khiêm tốn và tự do" "''Modestia cum Libertate''" tại Zurich và năm 1870 là hội quán ở Pest (Budapest-Hungary). Sau năm 1842, "Lisztomania" ( ''"chứng cuồng Liszt"'' )- thuật ngữ do nhà thơ Đức thế kỷ 19, Heinrich Heine nghĩ ra - đã quét qua châu Âu. Sự tiếp đãi, mà Liszt tận hưởng như một thành quả, chỉ có thể được mô tả như là cơn cuồng loạn. Phụ nữ đã chiến đấu vì chiếc khăn tay lụa và găng tay nhung của ông, chúng được xé thành từng mảnh để làm quà lưu niệm. Bầu không khí này lại được thúc đẩy bởi tính cách thôi miên của nghệ sĩ và sự hiện diện của Liszt trên sân khấu. Nhiều nhân chứng sau đó đã nói rằng rằng việc đàn của Liszt đã làm tâm trạng của khán giả được nâng cao lên mức độ ngất ngây huyền bí.<ref name=":1">Walker, ''Virtuoso Years'', 289.</ref>
Vào ngày 14 tháng 3 năm 1842, Liszt nhận được bằng tiến sĩ danh dự của '''Đại học Königsberg''' - một vinh dự chưa từng có vào thời đó và đặc biệt quan trọng đối nếu nhìn theo truyền thống Đức. Liszt không bao giờ sử dụng danh xưng '''Tiến sĩ Liszt'' 'hoặc'
Thêm vào danh tiếng của ông là một thực tế là Liszt đã bỏ hầu hết số tiền thu được vào hoạt động từ thiện và nhân đạo. Trên thực tế, Liszt đã kiếm được rất nhiều tiền từ khoảng bốn mươi tuổi đến mức hầu như tất cả các khoản tiền có được sau năm 1857 đã đi từ thiện. Trong khi các đóng góp của ông về tượng đài Beethoven và Nhạc viện Quốc gia Hungary là nổi tiếng, ông cũng hào phóng trao tặng quỹ xây dựng ''Nhà thờ Cologne'', thành lập một trường trung học ở Dortmund, và xây dựng ''Nhà thờ Leopold'' ở Pest. Ông cũng có những khoản đóng góp cá nhân cho các bệnh viện, trường học và các tổ chức từ thiện như ''Quỹ Lương hưu của hội nhạc sĩ Leipzig''. Khi ông biết đến Đại hỏa hoạn [[Hamburg|Hamburg,]] nổ ra trong ba ngày trong tháng 5 năm 1842 và phá huỷ phần lớn thành phố, ông đã tổ chức các buổi hòa nhạc để trợ giúp cho hàng ngàn người vô gia cư ở đó.
Dòng 74:
Công chúa '''Carolyne''' đã sống cùng Liszt trong những năm tháng ở Weimar. Cuối cùng, cô đã muốn được kết hôn với Liszt, nhưng cô lại có chồng có chồng, sĩ quan quân đội Nga, Hoàng tử '''Nikolaus zu Sayn-Wittgenstein-Ludwigsburg''' (1812-1864), lúc này vẫn còn sống, vậy là cô phải thuyết phục ''Giới thẩm quyền Công giáo La Mã'' rằng hôn nhân của cô với ông ta đã không hợp lệ. Sau những nỗ lực to lớn và những quá trình phức tạp đượm phần kỳ quặc, cô đã "''tạm thời''" thành công (tháng 9 năm 1860). Kế hoạch là cặp vợ chồng sẽ cưới nhau tại Rome vào ngày 22 tháng 10 năm 1861, sinh nhật thứ 50 của Liszt. Mặc dù Liszt đã đến Rome vào ngày 21 tháng 10, nhưng công chúa từ chối cưới ông vào tối hôm đó. Có vẻ như cả chồng lẫn Sa hoàng Nga đã nỗ lực để phế quyền cho cuộc hôn nhân tại Vatican. Chính phủ Nga cũng tịch thu một số căn nhà của công chúa ở Ba Lan , khiến các cuộc hôn nhân sau này của bà trở nên gần như bất khả thi.<ref>Walker, ''Liszt, Franz''</ref>
=== Rome, Weimar, Budapest ===
Những năm 1860 là một những năm buồn thảm nhất trong cuộc sống riêng tư của Liszt. Vào ngày 13 tháng 12 năm 1859, con trai '''Daniel''', 20 tuổi, đã qua đời. 3 năm sau, đứa con gái 26 tuổi '''Blandine''' của ông cũng nối gót. Trong thư gửi cho bạn bè, Liszt thông báo rằng anh ta sẽ rút lui để sống một mình, đơn độc. Ông đã tìm thấy cuộc sống như vậy tại tu viện Madonna del Rosario, ngay bên ngoài Rome. Ngày 20 tháng 6 năm 1863, ông sống trong chỉ ''một-phần-tư'' ở một căn hộ nhỏ kiến trúc kiểu Sparta. Ngày 23 tháng 6 năm 1857, ông đã gia nhập ''Dòng Thứ ba của Thánh Phanxicô''.
Vào ngày 25 tháng 4 năm 1865, ông được làm ''Lễ cạo đầu'' dưới bàn tay của Hồng Y '''Hohenlohe'''. Vào ngày 31 tháng 7 năm 1865, ông nhận được bốn thánh chức nhỏ đó là 1. Chức giữ và mở cửa nhà thờ ( Porter), Chức đọc Sách Thánh ( Reader), Chức trừ quỷ ( Exorcist), Chức Giúp Lễ ( Acolyte) . Sau khi thọ giới, ngài thường được gọi là Abbé Liszt. Vào ngày 14 tháng 8 năm 1879, ông được phong làm thầy dòng danh dự của vùng Albano.
Trong một số dịp, Liszt tham gia vào nhịp sống âm nhạc ở Rome. Vào ngày 26 tháng 3 năm 1863, tại một buổi hòa nhạc tại Palazzo Altieri, ông đã chỉ huy một chương trình âm nhạc thánh. Bản ''Chân Phước"'''Seligkeiten'''"'' của Christus-Oratorio và Cantico del Sol di Francesco d'Assisi cũng như ''Sự sáng thế'''"Die Schöpfung"''''' của Haydn và các tác phẩm của [[J. S. Bach]], [[Beethoven]], [[Jommelli]], [[Mendelssohn]] và [[Palestrina]] đã được trình diễn. Vào ngày 4 tháng 1 năm 1866, Liszt chỉ huy cho bản ''"'''Stabat mater'''" ( một bản hùng ca về sự khổ hạnh về Đức mẹ Maria bị đóng đinh lên cây thánh giá )'' của '''Christus-Oratorio''', và vào ngày 26 tháng 2 năm 1866, "''Giao hưởng Thần khúc''"'''''Dante Symphony''''' của ông. Cũng còn nhiều lần ông xuất hiện kiểu như vậy, nhưng so với thời gian lưu lại của Liszt ở Rome, chúng là không đáng kể.
Năm 1866, Liszt sáng tác '''''Missa coronationalis''''' ( ''Lễ đăng quang trong Thánh lễ Misa'' ) cho Franz Joseph và Elisabeth của vùng Bavaria. Bản ''"Thánh lễ Misa"'' được biểu diễn lần đầu tiên vào ngày 8 tháng 6 năm 1867, tại lễ đăng quang của ''nhà thờ Matthias'' bởi '''Buda Castle''' theo hình thức sáu phần. Sau buổi biểu diễn đầu tiên, phần "''Ca tiến lễ" '''Offertory''''' đã được bổ sung, và hai năm sau đó là phần ''"Ca tiến cấp" '''Gradual''''' .<ref>Phần lớn các tên tác phẩm là các nghi lễ, thánh ca đặc biệt của Công giáo, bài viết này sẽ không giải thích sâu về các thuật ngữ này</ref>
Liszt được mời trở lại Weimar vào năm 1869 để dạy các lớp ''bậc thầy'' trong việc chơi piano. Hai năm sau, ông được yêu cầu dạy tương tự tại Budapest tại '''''Học viện Âm nhạc Hung-ga-ri'''''. Từ đó cho tới khi kết thúc cuộc đời, ông đã thực hiện những chuyến đi thường xuyên giữa 3 thành phố Rome, Weimar và Budapest, tiếp tục cái mà ông gọi là ''"vie trifurquée"'' hoặc cuộc-sống-chia-ba . Người ta ước tính rằng Liszt đi ít nhất 4.000 dặm một năm trong giai đoạn này trong cuộc sống - một thành tích đáng nể vì tuổi giả của ông và sự ''khắc nghiệt'' của đường bộ và đường sắt trong những năm 1870.
==Chú thích==
| |||