Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ivan III của Nga”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 32:
 
=== Chiến tranh Moskwa - Novgorod ===
Cộng hòa Novgorod được thành lập năm 1136 dưới thời vương công Sviatoslav Olgovich. Thế kỷ XII - XIII, Cộng hòa Novgorod phát triển mạnh về kinh tế và độc lập về chính trị. Đứng đầu Hội đồng thành phố, cai quản bởi một hoàng tử. Không muốn để Novgorod làm vật cản trở cho việc mở rộng đất đai Moskwa, [[Ivan I Danilovich Kalita|Ivan I của Nga]], [[Simeon I Proud]] và các quốc vương khác ở Moskwa đã tìm cách hạn chế sự độc lập của Novgorod. Thời đại công [[Dmitry Ivanovich Donskoy]] tiến hành các cuộc tấn công lẻ tẻ vào quốc gia này. Mặc dù không thành công, nhưng Dmitry Donskoy và các đại công kế nhiệm Moskwa tìm cách tiến đánh Cộng hòa Novgorod.
 
Khi Ivan III kế nhiệm chức đại công Moskwa, tình thế đã thay đổi. Sau khi đánh chiếm các thành phố Yaroslav (1463) và Rostov (1471)<ref>Nguyễn Thị Thư, ''Lược sử Nga - từ nguồn gốc đến cận đại'', Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội, 1996, tr. 49</ref>, Ivan bắt tay chuẩn bị lực lượng để tấn công nước Cộng hòa Novgorod để mở rộng ảnh hưởng đến vùng bắc Dvina<ref>Michael C. Paul, "Secular Power and the Archbishops of Novgorod up to the Muscovite Conquest," Kritika (2007) pp:131–170.</ref>. Trước sự chuẩn bị của đại công Moskwa, vương công Novgorod đã đàm phán với Lithuania với hy vọng đặt mình dưới sự bảo vệ của Casimir IV, vua Ba Lan và Hoàng tử của Lithuania, một liên minh sẽ được Ivan III tuyên bố là sự phản bội tổ quốc với Moskwa<ref>Paul, Michael C. "Secular Power and the Archbishops of Novgorod up to the Muscovite Conquest," Kritika (2007), p.161</ref>. Mặc dù đã cố gắng chuẩn bị cho cuộc chiến với Moskwa, nhưng các boyar giàu có vẫn không thể cung ứng nổi lượng tài chính cần thiết vào cuộc chiến<ref>Richard Pipes, ''Russia under the old regime'', p. 80</ref>, có thể lý do chính là họ muốn làm giàu cho bản thân nhiều hơn lo cho vận mệnh đất nước. Hơn nữa, việc Tổng Giám mục Feofil (1470-1480) lộ mặt phản bội khi nói rằng, Novgorod sẽ được đối ngoại (có lẽ là tìm đồng minh) khi được vương công chấp thuận<ref>Gail Lenhoff and Janet Martin. "Marfa Boretskaia, Posadnitsa of Novgorod: A Reconsideration of Her Legend and Her Life." ''Slavic Review'' 59, no. 2 (2000): 343-68.</ref> đã khiến Ivan III có cơ hội được hành động. Ông tuyên bố Novgorod phản bội Hiệp ước Yazhelbitsy và đã phát lệnh tấn công. Quân đội Moskwa đã giành chiến thắng quyết định tại Trận chiến sông Shelon vào tháng 7 năm 1471 làm quân Cộng hòa Novgorod tan rã nhanh chóng. Không để Cộng hòa Novgorod có cơ hội hồi phục, năm 1478 Ivan III quyết định tấn công thành phố một lần nữa. Quân đội của ông đã tàn sát phần lớn dân cư Novgorod, phá hủy thư viện và các kho lưu trữ. Cộng hòa Novgorod chấm dứt tồn tại. Theo hiệp ước được ký kết vào ngày 15/1/1478<ref>Paul, Michael C. "Secular Power and the Archbishops of Novgorod up to the Muscovite Conquest," Kritika (2007) 8#2 pp: 268</ref> giữa Tổng Giám mục Feofil với Ivan III, Cộng hòa Novgorod chấm dứt tồn tại và phải nhường phần lớn đất đai cho Moskwa.