Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ban Cố”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n clean up, replaced: hế kỷ 1 → hế kỷ I, hế kỷ 3 → hế kỷ III, hế kỷ 6 → hế kỷ VI using AWB
Dòng 1:
{{24 bộ chính sử Trung Hoa}}
'''Ban Cố''' ([[tiếng Trung Quốc|tiếng Trung]]: 班固, [[Wade-Giles]]: ''Pan Ku'', [[bính âm Hán ngữ|bính âm]]: ''Ban Gu'', 32 – 92), tự là '''Mạnh Kiên''' (孟堅), là sử gia nổi tiếng [[Trung Quốc]] trong [[thế kỷ 1I]]. Ông được biết đến nhờ sách ''[[Hán thư]]'' do gia đình ông viết ra.
 
== Gia thế ==
Tổ tiên nhiều đời nhà Ban Cố là quý tộc nổi tiếng từ thế kỷ 3III TCN ở vùng biên giới phía tây bắc với nghề chăn thả và kinh doanh [[bò]], [[ngựa]] với quy mô tới vài nghìn con. Gia đình họ Ban buôn bán bò ngựa và khuyến khích các gia đình khác di chuyển ra vùng biên giới<ref>Yü Ying-shih. (1967). ''Trade and Expansion in Han China: A Study in the Structure of Sino-Barbarian Economic Relations''. Berkeley, Nhà in Đại học California, trang 8.</ref>.
 
Tổ 7 đời của Ban Cố là Ban Nhất. Ban Nhất sinh ra Ban Nhũ. Từ đời tổ thứ năm của Ban Cố, họ Ban trở thành quý tộc, làm quan đến chức thái thú Thượng Cốc. Cụ nội Ban Cố là Ban Huống làm chức ''Tào kỵ hiệu úy'' thời [[Nhà Hán|Tây Hán]]. Con gái Ban Huống được vào cung làm tiệp dư của [[Hán Thành Đế]].
Dòng 54:
Năm 79, [[Hán Chương Đế]] triệu tập các tiến sĩ, Nho gia đến lầu Bạch Hổ bàn luận và nghiên cứu [[Ngũ kinh]]. Sau đó Chương Đế sai Ban Cố tổng hợp các ý kiến bàn luận lại thành cuốn ''Bạch Hổ thông đức luận''. Tư tưởng trung tâm của tác phẩm nhằm đề cao và củng cố chủ nghĩa chuyên chế trung ương tập quyền, thông qua thuyết âm dương ngũ hành để nhấn mạnh quyền lực trung tâm của hoàng đế<ref name="nth27"/>.
 
Ông cũng viết một số bài thơ theo thể loại thịnh hành trong kỷ nguyên [[nhà Hán]], gọi là ''[[phú (văn học)|phú]]'', như "Lưỡng đô phú", "Đáp tân hí", "U thông phú". Một số bài được [[Tiêu Thống]] (Lương Chiêu Minh đế) soạn thành hợp tuyển trong ''Tuyển tập văn chương chọn lọc'' của mình trong [[thế kỷ 6VI]].
 
== Gia đình họ Ban ==
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Ban_Cố”