Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tôn giáo Đại Việt thời Lý”

Nhà Lý đã dựng đền “Đồ đại thành hoàng”, đền “Đồng cổ” (trống đồng), đền thờ [[Hai Bà Trưng]], đền thờ [[Phùng Hưng]], đền thờ [[Phạm Cự Lạng]] ở kinh thành [[Thăng Long]]; nâng lễ thờ thần [[Phù Đổng Thiên Vương]] lên tầm quốc gia<ref name="thq258">Trương Hữu Quýnh, Đinh Xuân Lâm, Lê Mậu Hãn, sách đã dẫn, tr 258</ref>.

[[Phật giáo]] được truyền vào từ thời [[Bắc thuộc]], vẫn đóng vai trò ảnh hưởng lớn hơn cả. Kế tục từ thời [[nhà Đinh|Đinh]] – [[nhà Tiền Lê|Lê]], nhiều nhà sư tham gia tích cực vào việc triều chính. Sau khi lên ngôi, [[Lý Công Uẩn]] cho xây dựng nhiều chùa, phát hàng ngàn lạng vàng thuê thợ đúc chuông đặt trong các chùa.

Các vua Lý kế nghiệp cũng tiếp tục xây dựng chùa chiền, đúc chuông, tô tượng, cử sứ sang nhàTrung TốngQuốc xin [[nhà Tống]] kinh Phật, biến các chùa thành nơi cầu đảo, làm lễ tạ ơn khi chiến thắng quân xâm lược, lễ đại xá… Các quý tộc và nhân dân cũng đóng góp xây dựng nhiều chùa ở các địa phương.

Việc chú trọng xây dựng chùa thời Lý được sử gia [[Lê Văn Hưu]] thời [[nhà Trần|Trần]] ghi nhận là “xây tường cao ngất, tạc cột chùa bằng đá, làm chùa thờ Phật lộng lẫy hơn cả cung điện của vua”<ref name="thq258">Trương Hữu Quýnh, Đinh Xuân Lâm, Lê Mậu Hãn, sách đã dẫn, tr 258</ref>.

Chùa chiền mọc lên khắp nơi và trở thành biểu tượng của Phật giáo. Chùa thời Lý được chia làm 3 hạng: Đại, Trung và Tiểu danh lam. Nổi lên các chùa lớn là chùa Dâu, chùa Phật Tích, chùa Dạm ([[Bắc Ninh]]), chùa Long Đọi ([[Hà Nam]]). Năm 1049, [[Lý Thái Tông]] cho xây chùa Diên Hựu, dựng cột đá ở giữa ao, làm tòa sen của Phật Quan Âm đặt trên cột đá. Năm 1105, [[Lý Nhân Tông]] cho sửa lại, vét hồ Liên Hoa đài, gọi là hồ Linh Chiểu, ngoài hồ có hành lang chạm vẽ chạy xung quanh, ngoài hồ có hành lang lại đào hồ Bích Trì có cầu bắc qua để đi lại…<ref name="ky649">Kỷ yếu hội thảo khoa học về 1000 năm vương triều Lý và kinh đô Thăng Long, tr 649</ref>.

Do du nhập vào Đại Việt qua những con đường khác nhau và do sự tiếp nhận của nhân dân đương thời, Phật giáo không có một dòng duy nhất. Có dòng hòa với tín ngưỡng dân gian cổ truyền (các chùa Pháp Vân, chùa Pháp Vũ, [[chùa Diên Hựu]] - Một Cột…), có dòng thiên về Mật Tông (với những nhà sư giỏi về pháp thuật và chữa bệnh), có dòng thoát tục, có dòng tu tại gia lấy “cái tâm” làm gốc… Trong trào lưu đó, giai cấp thống trị mong muốn tìm ra một tôn giáo làm nền cho sinh hoạt tinh thần và tâm tinh người Việt, thoát khỏi hệ tư tưởng Nho giáo của phương Bắc.