Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Rigel”

'''Rigel''' (β Ori, β Orionis, Beta Orionis) là [[ngôi sao]] sáng nhất trong [[chòm sao]] [[Lạp Hộ]] và là [[danh sách các sao sáng nhất|ngôi sao sáng thứ 6]] trên bầu trời, với [[cấp sao biểu kiến]] 0,18. Mặc dù theo [[định danh Bayer]] nó có kí hiệu "beta", sao Rigel luôn luôn sáng hơn ngôi sao Alpha Orionis ([[Betelgeuse]]). Người Trung Hoa cổ đại gọi nó là [[sao Sâm]] số 7.

Rigel đã được nghiên cứu khá kĩ bằng các đo đạc chính xác nhờ phương pháp [[thị sai]]: ước lượng qua [[phổ học|quang phổ]] các nhà thiên văn thu được giá trị khoảng cách từ [[Trái Đất]] đến nó vào khoảng {{convert|700|and|900|ly|pc|abbr=off|lk=on}}, và dữ liệu từ vệ tinh ''[[Hipparcos]]'' với giá trị<nowiki>'</nowiki>s “tin cậy nhất” là {{convert|773|ly|pc|lk=off}}, với [[sai số biên]] khoảng 19%.<ref>Tính toán theo cách này: 0,81 / 4,22 * 100 = 19,2</ref> Rigel là [[sao siêu khổng lồ xanh]], có khối lượng 17 lần [[khối lượng Mặt Trời]], [[độ sáng]] lớn gấp 85.000 lần độ sáng của [[Mặt Trời]].<ref>{{cite web |url=http://www.astro.uiuc.edu/~kaler/sow/rigel.html |title=Rigel |accessdate=2007-02-04 |last=Kaler |first=James |coauthors= |date= |work= |publisher=}}</ref> Rigel là ngôi sao sáng nhất trong vùng lân cận với Mặt Trời; ngôi sao gần nhất mạnh hơn nó là [[Zeta Puppis|Naos]], cách Trái Đất 1.100 năm ánh sáng trong chòm sao [[Thuyền vĩVĩ]]. Ngôi sao Rigel rất sáng khi ở vị trí cách nó 1 [[đơn vị thiên văn]], nó là một quả cầu chiếu sáng không thể tưởng tượng được với [[đường kính góc]] là 35° với cấp sao -38. Công suất [[thông lượng]] bằng 100 MW / m² hay 10kW / cm², trong khi của Mặt Trời bằng 1,4kW / m². Công suất thông lượng ở khoảng cách này bằng với công suất thông lượng từ một que hàn ở khoảng cách chỉ vài [[milimét]]; bất kì vật nào nằm gần ngôi sao trong khoảng cách này sẽ bị bốc hơi và thổi ra xa bởi gió sao cực mạnh.

AsVới itđộ issáng sovà brightsự anddi itchuyển iscủa movingmình throughtrong avùng region[[tinh of nebulosityvân]], Rigel lightslàm upsáng severallên dustmột cloudssố inđám itsmây generalbụi vicinity,trong thevùng mostlân notablecận beingchung thecủa nó, nổi bật nhất là [[IC 2118]] (tinh vân Đầu Phù thủy - the Witch Head Nebula).<ref name="Jedicke1992">{{cite book |chapter=Regal Rigel |title=The New Cosmos |last=Jedicke |first=Peter |authorlink= |coauthors=Levy, David H. |year=1992 |publisher=Kalmbach Books |location=Waukesha |isbn= |pages=48–53 |url= }}</ref> Rigel iscũng alsokết associatedhợp with thevới [[Oriontinh Nebulavân Lạp Hộ]], which—whilemặc moredù orkhoảng lesscách alongtừ theTrái sameĐất lineđến oftinh sightvân asgấp thehai lần khoảng cách đến Rigel nhưng hai thiên thể nằm khá gần nhau trong chòm star—issao almostLạp twiceHộ asnếu farnhìn awaytừ fromTrái EarthĐất. DespiteTuy thecó differencekhoảng incách distancekhác nhau như vậy, projectingquỹ đạo chuyển động của Rigel's pathtrong throughkhông spacegian fortrong itstương expectedlai agecó bringsthể itsẽ closegần tolại thevới nebulatinh vân khi nhìn từ Trái Đất. AsTừ ađó result,có thể phân loại Rigel islà sometimesthành classifiedviên asbên anngoài outlyingthuộc membertập ofhợp theOrion OB1 ([[:en:Orion OB1 Association|Orion OB1 Association]]), alongcùng withvới manynhiều ofthiên thethể othersáng brightkhác starstrên inbầu thattrời; regioncụ ofthể thehơn, sky;nó morelà specifically,thành itviên iscủa atập memberhợp of theTaurus-Orion ([[:en:Taurus-Orion R1 Association|Taurus-Orion R1 Association]]), withvới thenhóm OB1 Associationlà reservednhững forngôi starssao closernằm togần thetinh vân nebulavà andhình morethành recentlygần formedđây.<ref name="Jedicke1992" />

Rigel islà variablemột biến tinh, inmột sao siêu ankhổng irregularlồ waybiến commonđổi tobất supergiantsthường, withvới ađộ rangesáng fromthay đổi từ 0.,03 tođến 0.,3 of a magnitude overtrong roughlykhoảng 22-25 daysngày. TheHệ Rigel systemthường ischứa known3 tongôi besao. composedMột ofsố threengười stars.đề Axuất fourththêm starngôi insao thethứ system4, isnhưng sometimesnói proposed,chung butđây itlà ismột generallysự considerednhầm thatlẫn thisvề iscác asao misinterpretationbiến ofquang thechính, mainmà star'snguyên variability,nhân whichlà mayở besự causedco bygiãn physicalmang pulsationtính ofvật lý của bề themặt surfacesao.<ref name="Burnham1978">{{cite book |title=Burnham's Celestial Handbook |last=Burnham |first=Robert, Jr. |authorlink= |coauthors= |year=1978 |publisher=Dover Publications |location=New York |isbn= |pages=1300 |url= }}</ref>

* [[Sao cực siêu khổng lồ]]