Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cách mạng”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Rondano (thảo luận | đóng góp)
Rondano (thảo luận | đóng góp)
Dòng 18:
Cách mạng chính trị thường được thực hiện bởi [[bạo lực]], và những thay đổi lớn trong bộ máy quyền lực thường có kết quả nhanh chóng hơn bằng việc sử dụng bạo lực, như ở cuộc [[Cách mạng Tháng Mười|Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917]] và [[Cách mạng Pháp]]. Một cuộc ''cách mạng chính trị'' có thể sử dụng vũ lực để lật đổ nhà cầm quyền, tiêu diệt những cá nhân bị xem là phản cách mạng (như đã xảy ra ở Anh, Pháp và Nga); trong khi đó một cuộc ''cách mạng xã hội'' thường là sự thay đổi một xã hội thông qua các học thuyết và tư tưởng mới như trong thời kỳ [[Phục Hưng]]. Tuy nhiên, những cuộc cách mạng xã hội thường không có mốc thời gian rõ ràng, và hầu hết các cuộc cách mạng chính trị đều trở thành cách mạng xã hội, vì chúng tạo ra cơ sở triết học hoặc các định chế kinh tế - chính trị mới khi tiến hành cách mạng. Những cuộc cách mạng trong thế giới hiện đại có thể trở thành những cuộc cách mạng [[quyền tự do|tự do]] và [[cách mạng cộng sản]]. Trái lại, một cuộc [[đảo chính]] thường tìm kiếm sự thay đổi nhà cầm quyền hoặc đường lối chính trị hiện thời hơn là đặt mục tiêu cải cách xã hội dựa trên quan niệm, ý tưởng về một xã hội tốt đẹp hơn.
 
Các cuộc cách mạng chính trị có thể đem đến sự thay đổi chính trị nhanh chóng làm cơ sở để thực hiện những cải cách xã hội khi quần chúng bị kích động đứng lên làm cách mạng nhưng nó sẽ đi kèm những tổn thất rất to lớn cho xã hội trong một thời gian dài, và khi cần kìm hãm người dân để đưa họ về trạng thái tâm lý ôn hòa thì đó lại là một việc rất khó và mất thời gian, đôi khi còn tổn thất rất lớn khác; thậm chí các nhà cách mạng sau khi lật đổ chế độ cũ sẽ thanh trừng lẫn nhau vì bất đồng quan điểm hay vì cạnh tranh quyền lực. Các cuộc cách mạng chính trị đều cho thấy phá hủy các định chế kinh tế - chính trị, các mối quan hệ sản xuất - quan hệ xã hội cũ thì dễ dàng hơn là xây dựng những nhân tố mới tốt đẹp và có hiệu quả hơn. Các định chế kinh tế - chính trị cũ có khuynh hướng tái sinh dưới hình thức mới với cùng bản chất nhưng do một nhóm người mới nắm giữ quyền lực là điều mà Karl Marx gọi là lịch sử lặp lại chính nó - lần đầu như một tấn thảm kịch, lần thứ hai như một định mệnh trớ trêu. Các cuộc cách mạng không thể nào thay thế cho tiến hóa xã hội mà chỉ tạo điều kiện cho tiến hóa có thể diễn ra nhanh hơn trong một số trường hợp và kéo lùi xã hội trong một số trường hợp khác.<ref>Tại sao các quốc gia thất bại, Acemoglu D. & Robinson J. A., Nhà xuất bản Trẻ, 2016, trang 471-472</ref> Các cuộc cách mạng xã hội hướng đến sự thay đổi bản chất của xã hội trong đó các lực lượng xã hội cần phải điều chỉnh để giải quyết các mâu thuẫn đối kháng. Trong nhiều trường hợp, những cuộc cách mạng xã hội sẽ tiếp nối các cuộc cách mạng chính trị, nó cũngnhằm mang lại những thay đổi sâu sắc và bền vững hơn kết quả do các cuộc cách mạng chính trị mang lại.
 
Một vài nhà [[triết học Chính trị]] coi các cuộc cách mạng giống như cái đích của mình. Hầu hết những [[chủ nghĩa vô chính phủ|người vô chính phủ]] ủng hộ cách mạng xã hội như chứng kiến sự đổ vỡ của bộ máy nhà nước và thay thế vào đó một tình trạng xã hội không có thứ bậc. Chẳng hạn trong số những người theo [[Chủ nghĩa cộng sản]] và [[Chủ nghĩa Marx|Chủ nghĩa Mác]], có một sự tách biệt giữa người ủng hộ [[nhà nước Xô Viết]] (phái chính thống [[chủ nghĩa Marx|chủ nghĩa Mác]]) xem nhà nước này là công cụ của giai cấp vô sản và phái theo [[Chủ nghĩa Trotsky]] chỉ trích nhà nước Xô Viết xem đây là một hệ thống quan liêu nhân danh giai cấp vô sản.