Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiếng Ý”

'''Tiếng Ý''' (''italiano'') là một ngôn ngữ thuộc [[nhóm ngôn ngữ Rôman|nhóm Rôman]] của [[ngữ hệ ngôn ngữ Ấn-Âu|hệ Ấn-Âu]] và được dùng bởi khoảng 70 triệu người, đa số sinh sống tại [[Ý]]. Giọng Ý được xem như chuẩn hiện nay là giọng của vùng [[Toscana]] ([[tiếng Anh]]: ''Tuscany'', [[tiếng Pháp]]: ''Toscane''), nhất là giọng của những người sống tại thành phố [[Firenze]] (còn được gọi là ''Florence''). Trên bán đảo Ý và các đảo phụ cận, nó được xem như đứng trung gian giữa các tiếng miền nam (thuộc [[nhóm ngôn ngữ Rôman miền Nam|nhánh phía Nam]] của nhóm Rôman) và các tiếng miền bắc (thuộc [[nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman]], một phân nhóm của nhóm Rôman). Trong nhóm Rôman, nó là tiếng gần [[latinh|tiếng Latinh]] nhất và, giống như các ngôn ngữ khác trong nhóm, dùng rất nhiều [[trọng âm]] (''stress'') trong lối phát âm.

|fam1=[[HệNgữ ngôn ngữhệ Ấn-Âu|Hệ Ấn-Âu]]

Sự biến hóa từ tiếng Latinh sang tiếng Ý hiện đại là một quá trình tương đối phức tạp vì có rất nhiều ngôn ngữ đã được dùng tại bán đảo Ý trước, và trong khi, [[Đế quốc La Mã]] hình thành. Tuy [[tiếng Latinh cổ điển]] đã được dùng như một loại tiếng chính thức, dân tại các vùng khác nhau của đế quốc này tiếp tục dùng các thứ tiếng địa phương của họ. Khi cần, họ dùng một loại tiếng Latinh đã được đơn giản hóa rất nhiều trong các việc giao dịch với những người cầm quyền: đây là [[tiếng Latinh bình dân]] (''Vulgar Latin''). Trước khi tiếng Latinh bình dân có thể thống nhất hoàn toàn nhiều tiếng địa phương trong lãnh thổ của Đế quốc La Mã thì đế quốc này sụp đổ vào cuối [[thế kỷ 5V|thế kỷ thứ 5V]]. Sự thống nhất "một nửa" này đã tạo ra một nhóm ngôn ngữ được dùng hiện nay tại [[Tây Âu]] – [[nhóm ngôn ngữ Rôman|nhóm Rôman]] – mà trong đó tiếng Ý là một. Tiếng Ý, do đó, chịu ảnh hưởng không chỉ từ tiếng Latinh mà còn từ nhiều tiếng địa phương khác nữa.

Văn kiện tiếng Ý sớm nhất còn tồn tại là các mẫu đơn của vùng Benevento vào giữa [[thế kỷ 10X|thế kỷ thứ 10X]]. Tuy nhiên, tất cả phải công nhận rằng tiếng Ý, như chúng ta biết hiện nay, chỉ thật sự ra đời sau khi [[Dante Alighieri]] viết tập thơ dài ''[[Thần khúc]]'' (''La Divina Commedia'') vào [[thế kỷ 14XIV]].

Tiếng Ý được các [[nhà ngôn ngữ học]] xếp vào [[nhóm ngôn ngữ Ý-Dalmatia|nhánh Ý-Dalmatia]], một phân nhánh của [[nhóm ngôn ngữ Ý-Tây|nhánh Ý-Tây]] thuộc [[nhóm ngôn ngữ Rôman|nhóm Rôman]] của [[ngữ hệ ngôn ngữ Ấn-Âu|hệ Ấn-Âu]].