Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Franklin D. Roosevelt”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎top: replaced: : → : using AWB
Dòng 45:
}}
 
'''Franklin Delano Roosevelt''' ('''phiên âm : Phranh-kơ-lin Đê-la-nô Ru-dơ-ven''') ([[30 tháng 1]] năm [[1882]] – [[12 tháng 4]] năm [[1945]], thường được gọi tắt là '''FDR''') là [[Tổng thống Hoa Kỳ]] thứ 32 và là một khuôn mặt trung tâm của các sự kiện thế giới trong giữa [[thế kỷ XX]]. Là tổng thống Hoa Kỳ duy nhất được bầu hơn hai nhiệm kỳ, ông tạo ra một liên minh bền vững giúp tái tổ chức nền chính trị Hoa Kỳ trong nhiều thập niên. FDR đánh bại đương kim tổng thống [[Đảng Cộng hòa (Hoa Kỳ)|Cộng hòa]] là [[Herbert Hoover]] trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 năm 1932 ở thời điểm tệ hại nhất của cuộc [[Đại khủng hoảng]]. Chính nhờ vào chủ nghĩa lạc quan và sự năng nổ hoạt động của ông đã làm cho tinh thần quốc gia sống dậy. Tuy nhiên các sử gia và kinh tế gia vẫn còn đang tranh luận về tính thông thái trong các chính sách của ông. Ông lãnh đạo Hoa Kỳ qua [[Chiến tranh thế giới thứ hai]], mất khi đang bắt đầu nhiệm kỳ thứ tư của mình khi chiến thắng Đức và Nhật gần kề một bên.
 
Trong một trăm ngày đầu tiên với vai trò tổng thống, bắt đầu từ ngày 4 tháng 3 năm 1933, Roosevelt đã khởi động rất nhiều chương trình lớn khác nhau. Trong nhiệm kỳ đầu tiên (1933–37), FDR đã hướng dẫn [[Quốc hội Hoa Kỳ]] thông qua chương trình kinh tế [[Chính sách kinh tế mới (Hoa Kỳ)|Kinh tế Mới]]. Đây là một loạt gồm nhiều chương trình phức hợp lớn có liên quan với nhau nhằm giải cứu khủng hoảng (đặc biệt là tạo ra các việc làm của chính phủ dành cho người thất nghiệp) và cải cách kinh tế (theo ông có nghĩa là lập ra quy định kiểm soát đối với [[Phố Wall]], ngân hàng và giao thông). Nền kinh tế cải thiện nhanh chóng từ năm 1933 đến 1937 nhưng lúc đó cũng đang rơi vào một tình trạng khủng hoảng sâu. Liên minh bảo thủ lưỡng đảng hình thành vào năm 1937 đã ngăn cản ông "đưa người" vào [[Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ]] hoặc thông qua quá nhiều luật mới; liên minh này cũng đã hủy bỏ phần lớn các chương trình trợ cấp khi tình trạng thất nghiệp thực tế chấm dứt trong suốt [[Chiến tranh thế giới thứ hai]]. Phần lớn các quy định kiểm soát thương nghiệp chấm dứt vào khoảng thời gian từ năm 1975–85, trừ quy định kiểm soát đối với Phố Wall do Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Hoa Kỳ đảm trách vẫn còn tồn tại đến ngày nay. Cùng với một số chương trình nhỏ hơn, chương trình lớn còn tồn tại đến ngày nay là chương trình [[An sinh Xã hội (Hoa Kỳ)|An sinh Xã hội]] được quốc hội thông qua năm 1935.