Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Kyrgyzstan”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n stub sorting, replaced: sau Công Nguyên → của Công Nguyên, hệ ngôn ngữ → ngữ hệ using AWB
Dòng 94:
Mặt khác nguồn gốc người [[Kyrgyz]] từ dân bản địa [[Xibia|Siberia]] đã được xác nhận sau những cuộc nghiên cứu di truyền học gần đây<ref>[http://hpgl.stanford.edu/publications/PNAS_2001_v98_p10244.pdf The Eurasian Heartland: A continental perspective on Y-chromosome diversity]</ref>. Đáng chú ý, 63% đàn ông Kyrgyz hiện đại có chung [[Haplogroup R1a1 (Y-DNA)]] với [[người Tajik]] (64%), [[người Ukraine]] (54%), [[người Ba Lan]] (56%) và thậm chí [[người Iceland]] (25%). [[Haplogroup R1a1 (Y-DNA)]] được cho là tín hiệu của những nhóm người nói [[Ngôn ngữ Tiền Ấn-Âu|các ngôn ngữ Tiền Ấn-Âu]].
 
Quốc gia [[Kyrgyz]] mở rộng nhất sau khi đánh bại [[Hãn quốc Hồi Cốt]] năm 840 saucủa Công Nguyên. Sau đó [[người Kyrgyz]] nhanh chóng tiến xa tới tận [[Thiên Sơn|dãy Thiên Sơn]] và tiếp tục duy trì ảnh hưởng của họ trên vùng đất này trong khoảng 200 năm. Tuy nhiên, ở thế kỷ XII, ảnh hưởng của [[Kyrgyz]] chỉ còn tới Dãy [[Dãy núi Altay|Altay]] và [[Núi Sayan]] vì sự mở rộng của [[Đế quốc Mông Cổ]] đang trên đà hình thành. Với sự xuất hiện của [[Đế quốc Mông Cổ]] ở thế kỷ XIII, người Kyrgyz đã di cư về phía nam.
 
Nhiều [[các dân tộc Turk|dân tộc Turk]] đã cai trị họ cho tới năm 1685, khi họ rơi vào quyền kiểm soát của [[Kalmyk]] ([[Oirat]], [[Dzungar]]).
Dòng 203:
== Ngôn ngữ ==
{{main|Tiếng Kyrgyz|Tiếng Nga}}
Kyrgyzstan là một trong hai trong số năm nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ ở Trung Á còn giữ [[tiếng Nga]] là một [[ngôn ngữ chính thức]] ([[tiếng Kazakh]] là ngôn ngữ kia). Nước này đã thêm [[tiếng Kyrgyz]] để trở thành quốc gia có hai ngôn ngữ chính thức vào tháng 9 năm 1991. Đây là một tín hiệu rõ ràng cho những người Nga sinh sống ở Kyrgyzstan rằng họ được chào đón trong nước cộng hòa mới, trong một nỗ lực nhằm tránh tình trạng [[chảy máu chất xám]]. [[Tiếng Kyrgyz]] là một thành viên thuộc [[ngữ hệ ngôn ngữ Turk|nhóm ngôn ngữ Turk]] và được viết bằng [[ký tự Ả Rập]] cho đến tận [[thế kỷ XX]]. [[Bảng chữ cái Latinh|Ký tự Latinh]] đã được đưa ra và chấp nhận năm 1928, và sau đó đã được thay thế bởi [[Bảng chữ cái Kirin#Kyrgyz|ký tự Kirin]] năm 1941.
 
Nói chung, tất cả mọi người trong nước đều hiểu và nói tiếng Nga, ngoại trừ tại một số vùng xa xôi hẻo lánh. Tiếng Nga là tiếng mẹ đẻ của đa số dân cư Bishkek, và hầu hết các giao dịch thương mại cũng như chính trị đều được tiến hành bằng ngôn ngữ này. Cho tới gần đây, tiếng Kyrgyz vẫn là ngôn ngữ được sử dụng tại gia đình, và hiếm khi được dùng trong các cuộc gặp gỡ hay các sự kiện khác. Tuy nhiên, đa số các cuộc họp nghị viện hiện nay được tiến hành bằng tiếng Kyrgyz, với phiên dịch đồng thời cho những người không nói tiếng Kyrgyz.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Kyrgyzstan”