Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chi Lợn”

'''Chi Lợn''' (hay '''chi Heo''' theo [[phương ngữ Nam Bộ (tiếng Việt)|phương ngữ miền Nam]] của [[tiếng Việt]]) là một chi [[động vật móng guốc]] có nguồn gốc ở [[lục địa Á-Âu|đại lục Á-Âu]] được gộp nhóm tổng thể với [[danh pháp|danh pháp khoa học]] là '''''Sus''''', thuộc [[họ Lợn]] ([[Họ Lợn|Suidae]]). Lợn rừng đã được [[Lợn nhà|thuần hóa]] và được nuôi như là một dạng [[gia súc]] để lấy thịt cũng như da. Các sợi lông cứng của chúng còn được sử dụng để làm một số loại bàn chải, da có thể dùng để sản xuất [[bóng bầu dục]]. Ngoài ra, phân của lợn nhà cũng được dùng làm phân chuồng để cải tạo đất.

 

Chi Lợn là các loài động vật ăn tạp, chúng ăn cả thức ăn có nguồn gốc động và thực vật cũng như thức ăn thừa của con người. Trong điều kiện hoang dã, chúng là các động vật chuyên đào bới, tức là luôn dũi đất để tìm kiếm thức ăn. Lợn là động vật rất dễ huấn luyện, vì thế cùng với đặc tính đào bới và khứu giác rất nhạy của chúng nên ở một số nơi người ta còn dùng chúng để tìm nấm, đặc biệt là ở [[châu Âu]]. Ngoài ra, người ta còn nuôi [[heo mọi]] (một dạng của lợn ỉ Việt Nam) để làm động vật cảnh, đặc biệt là ở Mỹ.

 

*''[[Sus strozzi]]''†

*''[[Sus timoriensis]]'' [[Lợn rừng Timor]]

 

 

[[Tập tin:Pannage in the New Forest.JPG|300px|nhỏ|phải|Đàn lợn đang kiếm ăn ở Anh]]

Giống lợn nhà Tamworth thông thường hay được cho lai ghép với lợn rừng để sản sinh ra một giống lợn mà người ta gọi là "lợn thời kỳ đồ sắt", chúng tương tự như lợn nhà thời kỳ nguyên thủy. Lợn con mới sinh ra này giống như lợn rừng non. "Lợn thời kỳ đồ sắt" là loài vật có sức thu hút phổ biến (vì tính tò mò, hiếu kỳ) tại các trang trại. Lợn lai kiểu này giống lợn nhà hơn lợn rừng, nhưng khó huấn luyện hơn lợn nhà và nói chung được dùng để lấy thịt làm xúc xích. Các giống lợn nhà khác cũng được lai với lợn rừng sản xuất thịt ít mỡ hơn thịt lợn nhà.

Trong "The Variation Of Animals And Plants Under Domestication" [[Charles Darwin]] đã viết: ''Lợn rừng châu Âu và lợn nhà Trung Quốc có lẽ gần như là khác biệt một cách chắc chắn: Ngài F. Darwin đã cho giao phối một con lợn nái Trung Quốc với lợn rừng đực Alpine, đã được thuần hóa một phần, nhưng các con lợn con, mặc dù có một nửa máu đã thuần hóa trong huyết quản của chúng, lại là cực kỳ hoang dã trong việc nuôi nhốt, và không dễ dàng ăn các loại nước gạo như những con lợn Anh thông thường''.

 

[[Tập tin:lợn ỉ.jpg|nhỏ|Lợn Ỉ]]

Trong tiếng Việt có nhiều từ để gọi các loại lợn (heo) khác nhau, chủ yếu áp dụng cho lợn đã thuần hóa ([[lợn nhà]]):

và còn nhiều nữa.

 

:''Bài chính:[[Các món ăn từ thịt lợn]]''.

Thịt lợn được bán tại Việt Nam dưới nhiều tên gọi như thịt lợn nạc, thịt lợn mông, thịt ba chỉ. Các chân của nó được bán dưới tên gọi là chân giò. Đầu lợn, còn gọi là thủ lợn-trước đây khi thịt lợn còn rất khan hiếm chỉ được dành cho tầng lớp có đẳng cấp tại nhiều thôn quê. Các loại cơ quan nội tạng của lợn cũng được bán như [[tim]], [[gan]], [[ruột non|lòng non]], [[ruột già|lòng già]], [[dạ dày]], [[thận|cật]] v.v. Máu của nó cũng được dùng để làm [[tiết canh]]. Các món ăn có nguồn gốc từ phương Tây hiện cũng khá phổ biến như thịt lợn muối xông khói, giăm bông thịt lợn, pa tê gan lợn v.v. Một điểm cần lưu ý là những người theo [[Hồi giáo]] và [[Do Thái giáo]] bị cấm không được ăn thịt lợn dưới bất kỳ hình thức nào, do lợn bị coi là giống động vật không sạch sẽ.

 

[[Tập tin:Lon doc.jpg|nhỏ|phải|Con lợn trong tranh dân gian Việt Nam]]

[[Tập tin:Bearded Pig.JPG|nhỏ|phải|300px|Lợn râu]]

:Thảy thảy cũng lấy heo làm trước.

 

*[[Thịt lợn muối xông khói]]

*[[Giăm bông thịt lợn]]

* [[Liên cầu khuẩn lợn]]

 

{{Tham khảo|2}}

 

{{Wikispecies|Sus}}

{{Commons|Sus domesticus}}