Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tanis”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
←Trang mới: “'''Tanis''' (tiếng Ả Rập: صان الحجر ''Ṣān al-Ḥagar''; tiếng Ai Cập: ''/ˈcʼuʕnat/''; tiếng Hy Lạp cổ đại: Τάν…” |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 1:
{{Infobox ancient site
| name = Tanis
| native_name =
| alternate_name =
| image = Ruins of Tanis.jpg
| alt =
| caption = Tàn tích còn sót lại của Tanis
| map_type = Ai Cập
| map_alt =
| map_size =
| relief =
| coordinates = {{Coord|30|58|37|N|31|52|48|E|region:EG_type:landmark|display=inline,title}}
| location = San El-Hagar, [[Sharqia (tỉnh)|Sharqia]], [[Ai Cập]]
| region =
| type =
| part_of =
| length =
| width =
| area =
| height =
| builder =
| material =
| built =
| abandoned =
| epochs =
| cultures =
| dependency_of =
| occupants =
| event =
| excavations =
| archaeologists =
| condition =
| ownership =
| management =
| public_access =
| notes =
}}
'''Tanis''' ([[tiếng Ả Rập]]: صان الحجر ''Ṣān al-Ḥagar''; [[tiếng Ai Cập]]: ''/ˈcʼuʕnat/''; [[tiếng Hy Lạp cổ đại]]: Τάνις; [[tiếng Copt]]: ϫⲁⲛⲓ / ϫⲁⲁⲛⲉ) là một thành phố nằm ở đông bắc [[châu thổ sông Nin]], Ai Cập.
Hàng 7 ⟶ 45:
Những nhà cai trị của hai triều đại này đều tự coi mình là những người thừa kế ngai vàng hợp pháp. Họ sử dụng những danh hiệu truyền thống và thể hiện uy quyền của họ trên mỗi công trình được xây, mặc dù điều này khá là bình thường<ref>De Mieroop, Marc Van (2007). ''A History of Ancient Egypt''. Malden, MA: Blackwell. tr.400 ISBN 978-1405160711</ref>. Một thành tựu đáng kể của các vị vua này là việc xây dựng và mở rộng ngôi đền lớn của thần [[Amun]]-[[Thần Ra|Ra]] tại Tanis. Ngoài ra, họ còn cho xây dựng những ngôi đền nhỏ dành riêng cho hai mẹ con thần [[Mut]] và [[Khonsu]], những người cùng với Amun-Ra, thành lập ''Bộ ba Theban''. Nhiều người cai trị trong số này cũng được chôn cất trong một nghĩa trang hoàng gia mới tại Tanis, thay vì ở [[Thung lũng các vị Vua]] như trước đây<ref name=":1" />.
[[Tập tin:Lower Egypt-en.png|nhỏ|Vị trí của Tanis trên bản đồ]]
Những lần sau đó, Tanis dần mất đi vị thế hoàng gia của mình, nhưng nó vẫn là nơi cư trú cho đến khi bị bỏ hoang trong thời La Mã<ref name=":0" />.
Hàng 18 ⟶ 56:
Một điều đáng nói là lăng mộ của 3 vị vua [[Psusennes I]], [[Amenemope (Pharaon)|Amenemope]] và [[Shoshenq II]] đều không bị trộm đột nhập và được bảo quản khá là tốt trong suốt thời cổ đại. Nơi đây vẫn còn nguyên vẹn khi được phát hiện vào năm 1939 và 1940 bởi [[Pierre Montet]]. Rất nhiều cổ vật được làm từ các loại đá quý khác nhau, kể cả mặt nạ tang lễ bằng vàng của họ đã được tìm thấy.
[[Tập tin:Tanis I.jpg|trái|nhỏ|Những ngôi mộ hoàng gia ở Tanis]]
Bộ ba Theban, một gia đình thần thánh bao gồm các thần Amun, Mut (vợ), Khonsu (con trai), là những vị thần bảo trợ của Tanis. Các vị thần này vốn được tôn sùng ở vùng [[Thebes, Ai Cập|Thebes]] khi xưa, vì vậy nhiều học giả gọi Tanis bằng cái tên "Thebes Bắc".
Trong năm 2009, bộ Văn hóa Ai Cập báo cáo rằng đã phát hiện một hồ nước thiêng trong một ngôi đền dành cho nữ thần Mut tại San al-Hagar (thuộc Tanis). Hồ này dài 15 mét và rộng 12 mét, được xây dựng từ các khối đá vôi lớn. Nó đã bị vùi lấp dưới mặt đất ở độ sâu 12 mét, tuy nhiên tình trạng của nó rất tốt. Đây là hồ thiêng thứ hai được tìm thấy tại Tanis. Hồ đầu tiên đã được tìm thấy vào năm 1928<ref>Reuters Staff (2009), [https://www.reuters.com/article/us-egypt-archaeology/pharaonic-era-sacred-lake-unearthed-in-egypt-idUSTRE59E32B20091015 Pharaonic-era sacred lake unearthed in Egypt]</ref>.
Năm 2011, qua kết quả phân tích hình ảnh vệ tinh có độ phân giải cao được thực hiện bởi nhà khảo cổ [[Sarah Parcak]] thuộc Đại học Alabama, cô cho rằng mình đã tìm thấy nhiều dấu tích của các đoạn tường bằng gạch bùn, đường xá và dinh thự vốn không có mặt trong những tấm ảnh chụp thông thường. Cô cũng tuyên bố rằng có 17 kim tự tháp hiện vẫn chưa được hiện đang nằm bên dưới lòng đất<ref name=":2">Heather Pringle, [http://www.sciencemag.org/news/2011/05/satellite-imagery-uncovers-17-lost-egyptian-pyramids Satellite Imagery Uncovers Up to 17 Lost Egyptian Pyramids]</ref>. Theo lời mời của Parcak, một nhóm khảo cổ đến từ Pháp đã khai quật tại một địa điểm mà vệ tinh đã chụp và xác nhận rằng có những bức tường gạch nằm sâu 30 cm bên dưới<ref name=":2" />.
Tuy nhiên, [[Zahi Hawass]] lại hoàn toàn bác bỏ điều này, mặc dù ông vẫn đánh giá cao công nghệ mới này. Hawass cũng cho rằng, phải rất cẩn thận trong việc diễn giải hình ảnh từ vệ tinh, và mọi công bố đều phải dựa vào những bằng chứng khoa học rõ ràng<ref>Michael Theodoulou, [https://www.thenational.ae/world/mena/idea-of-17-hidden-pyramids-is-wrong-1.403723 Idea of 17 hidden pyramids is 'wrong']</ref>.
== Tanis trong văn hóa ==
Trong bộ phim ''[[Chiếc rương thánh tích]]'', Tanis được hư cấu là nơi cất giấu [[Hòm Bia Giao Ước]]. Theo đó, Tanis đã bị phủ lấp trong biển cát và được phát hiện vào năm 1936 bởi một đoàn thám hiểm người Đức. Trên thực tế, Tanis đã được khai quật từ thế kỷ 19.
== Kho báu của các vị vua ==
{{Gallery|File:General Wendjebauendjed mask.jpg|Mặt nạ vàng của vua [[Wendjebauendjed]]|File:General Wendebauendjed's cups from Tanis by John Campana.jpg|Tô vàng và bạc của [[Wendjebauendjed]]|File:Psusennes I mask by Rafaèle.jpg|Mặt nạ vàng của vua [[Psusennes I]]|File:Sheshonq II mask 2004.jpg|Mặt nạ vàng của vua [[Shoshenq II]]}}
== Liên kết ngoài ==
* [https://web.archive.org/web/20070412185228/http://www.egyptologyonline.com/tanis.htm Treasures of Tanis]
* [https://www.ephe.fr/recherche/equipes-de-recherche/mission-francaise-des-fouilles-de-tanis-mfft French Archaeological Mission of Tanis]
* [https://archive.archaeology.org/0505/abstracts/tanis.html Archaeology Magazine article on Treasures of Tanis]
== Chú thích ==
| |||