Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Budapest”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 130:
Được xem là một trong những thành phố đẹp nhất ở [[châu Âu]],<ref name=TIME/><ref name=Travel/><ref name="ICOMOS"/><ref>{{chú thích web|title=Budapest Is Stealing Some of Prague’s Spotlight|publisher=''[[The New York Times]]''|url=http://travel.nytimes.com/2006/09/03/travel/03journey.html|date = ngày 3 tháng 10 năm 2006 |accessdate = ngày 29 tháng 1 năm 2008}}</ref> [[di sản thế giới]] [[Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc|UNESCO]] nằm ở thành phố này gồm hai bờ sông Donau, khu phố [[cung điện Buda|lâu đài Buda]], [[đại lộ Andrássy]], [[Hősök tere|quảng trường các anh hùng]] và [[Tàu điện ngầm Budapest|tuyến đường tàu điện ngầm Thiên niên kỷ]], tuyến cổ thứ nhì thế giới.<ref name="ICOMOS">{{chú thích web|title=Nomination of the banks of the Danube and the district of the Buda Castle|publisher=''[[International Council on Monuments and Sites]]''|url=http://whc.unesco.org/archive/advisory_body_evaluation/400bis.pdf|accessdate = ngày 31 tháng 1 năm 2008}}</ref><ref>{{chú thích web|title=World Heritage Committee Inscribes 9 New Sites on the World Heritage List <!--all Budapest sites mentioned-->|publisher=''[[Unesco World Heritage]] Centre''|url=http://whc.unesco.org/en/news/156|accessdate = ngày 31 tháng 1 năm 2008}}</ref> Các địa điểm nổi bật khác gồm tổng cộng 80 [[tắm trị liệu Széchenyi|suối]] địa nhiệt,<ref>{{chú thích web|url=http://www.guideviaggi.net/en_budapest_spas.asp |title=Hungary's, Budapest's and Balaton's Guide: Budapest's spas: Gellért, Király, Rác, Rudas, Széchenyi, Lukács |publisher=Guideviaggi.net |date= |accessdate = ngày 7 tháng 7 năm 2009}}</ref> hệ thống hang động nước nóng lớn nhất thế giới,<ref>{{chú thích web|author=Published: 10:25AM Wednesday 19 tháng 11 năm 2008 |url=http://tvnz.co.nz/view/page/425822/2319289 |title=Big underground thermal lake unveiled in Budapest, Hungary | WORLD News |publisher=Tvnz.co.nz |date = ngày 19 tháng 11 năm 2008 |accessdate = ngày 7 tháng 7 năm 2009}}</ref> [[Hội đường Do Thái giáo Lớn]] lớn thứ nhì, và [[toà nhà Quốc hội Hungary]].
==Từ nguyên học==
"Budapest" là sự kết hợp của các thành phố [[Buda]] và [[Pest, Hungary|Pest]], hai thành phố này cùng với [[Óbuda]], thống nhất vào năm 1873.<ref>{{cite book|editor1-first=Peter|editor1-last=Meusburger|editor2-first=Heike|editor2-last=Jöns|title=Transformations in Hungary: Essays in Economy and Society|publisher=Springer Verlag|year=2001|url=https://books.google.com/books?id=EXodLH8brNQC&pg=PA291 |isbn=3-7908-1412-1|accessdate=4 December 2014}}</ref> Sự xuất hiện có tài liệu ban đầu về sự kết hợp của tên “Buda-Pest” là năm 1831 trong sách ''Világ (Thế giới/Ánh sáng)'' bởi Bá tước [[István Széchenyi]].<ref>[http://bparchiv.hu/magyar/kiadvany/bpn/02/bacskai.html Bácskai Vera: Széchenyi tervei Pest-Buda felemelésére és szépítésére] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20090615094722/http://bparchiv.hu/magyar/kiadvany/bpn/02/bacskai.html |date=15 June 2009 }}</ref>
Nguồn gốc của tên "Buda" và "Pest" không rõ ràng. "Buda" có thể đến từ:
* một phái sinh của ''Bod'' hoặc ''Bud'', một tên người có gốc [[Ngữ hệ Turk|Turk]], nghĩa là 'cành nhỏ'.<ref>[https://books.google.de/books?id=FJoDDAAAQBAJ "Dictionary of American Family Names"](Volume A–F), by Patrick Hanks, Oxford University Press, 2003, pages 179, 245.</ref>
* một tên người [[ngữ hệ Slav|Slav]], ''Buda'', dạng ngắn của ''Budimír'', ''Budivoj''.<ref>{{cite book|last=Kiss|first=Lajos|title=Földrajzi nevek etimológiai szótára|trans-title=Etymological Dictionary of Geographic Names|location=Budapest|publisher=Akadémiai|year=1978|pages=131–132}}</ref>
Tuy nhiên, về mặt ngôn ngữ, một nguồn gốc từ Đức thông qua phái sinh tiếng Slav вода (''voda'', nước) là không thể, và không chắc chắn rằng một từ Turk thực sự xuất phát từ từ ''buta'' ~ ''buda'' 'cành, nhánh'.<ref>{{cite book|last=Györffy|first=György|title=Pest-Buda kialakulása: Budapest története a honfoglalástól az Árpád-kor végi székvárossá alakulásig|trans-title=The Development of Pest and Buda: History of Budapest from the Great Migration until the End of the Árpád Dynasty|location=Budapest|publisher=Akadémiai|year=1997|page=62|url=https://books.google.com/books/about/Pest_Buda_kialakul%c3%a1sa.html?id=uDUyAAAAMAAJ|isbn=978-963-05-7338-2|accessdate=10 February 2016}}</ref>
Theo một truyền thuyết ghi lại trong biên niên sử từ [[thời Trung Cổ]], Buda xuất phát từ tên của người sáng lập của nó, [[Bleda]], anh trai của người cai trị Hunnic [[Attila]].
Có một số giả thuyết về Pest. Có người<ref>{{cite book|first=Gudmund|last=Schütte|title=Ptolemy's Maps of Northern Europe|publisher=[[Royal Danish Geographical Society]]|location=Copenhagen|year=1917|page=101|url=https://books.google.com/books/about/Ptolemy_s_Maps_of_Northern_Europe.html?id=SkngAAAAMAAJ|accessdate=10 February 2016}}</ref> cho rằng tên này bắt nguồn từ [[Pannonia (tỉnh La Mã)|thời La Mã]], vì có một pháo đài địa phương ([[Contra-Aquincum]]) gọi là [[Ptolemaios]] "Pession" ("Πέσσιον", iii.7.§ 2).<ref>{{cite book|editor-first=William|editor-last=Smith|title=A Dictionary of Greek and Roman Geography|location=London|publisher=I.B. Tauris|date=2 March 2006|isbn=978-1-84511-001-7}} Facsim. of ed. published: London: John Murray, 1872.</ref> Một người khác cho rằng Pest bắt nguồn từ từ tiếng Slav cho hang động, ''пещера'', hoặc ''peștera''. Một trích dẫn thứ ba ''пещ'', hay ''peșt'', nhắc đến một hang động nơi hỏa hoạn bị đốt cháy.<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=M1JIPAN-eJ4C |title=Placenames of the World |author=Adrian Room |publisher=McFarland |year=2006 |page=70 |isbn=978-0-7864-2248-7 |accessdate=10 February 2016}}</ref>
== Lịch sử ==
| |||