Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tuy Hòa”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
thêm thắt lung tung, ko nguồn, ảnh ko bản quyền, làm thay đổi định dạng chuẩn của wiki |
||
Dòng 1:
{{chú thích trong bài}}
{{Thông tin khu dân cư
<!--Xem Tiêu bản:Thông tin khu dân cư để có tất cả các tham số-->
<!--Xem Bảng tại Thông tin khu dân cư để xem tất cả các tham số và miêu tả cách dùng-->
|tên ='''Thành phố Tuy Hòa'''
|tên hiệu =
|loại khu vực = Thành phố trực thuộc tỉnh
|hình nền trời = Thcanhdan.JPG
|kt hình = 300px
|ct hình = Trung tâm TP. Tuy Hòa
|hình tượng trưng =
|kiểu tượng trưng =
|kt tượng trưng = <!-- kích thước -->
|bản đồ =
|ktbd =
|ctbd =
|bd điểm = LocationVietnamPhuYenTuyHoa.png
|ktbd điểm =
|ctbd điểm = Vị trí của thành phố Tuy Hòa trên bản đồ tỉnh Phú Yên
|điểm x = 132 |điểm y = 126
|bd chèn = <!-- tên của bản đồ vị trí như tại Template:Location_map -->
|vị trí nhãn chèn = <!-- vị trí của nhãn chèn: left, right, top, bottom, none -->
|ctbd chèn =
|ktbd chèn =
|trực thuộc = Quốc gia
|tên trực thuộc = {{flag|Việt Nam}}
|trực thuộc 1 = [[Tỉnh]]
|tên trực thuộc 1 = [[Phú Yên]]
|trực thuộc 2 =
|tên trực thuộc 2 =
|trực thuộc 3 =
|tên trực thuộc 3 =
|trực thuộc 4 =
|tên trực thuộc 4 =
|kiểu ghế =
|số ghế =
|chức lãnh đạo = Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố
|tên lãnh đạo = ''' Võ Ngọc Kha'''
|loại hình thành = Nâng cấp thành phố
|ngày hình thành = [[2005]]
|loại hình thành1 = Đô thị loại 2
|ngày hình thành1 = [[11 tháng 3]] năm [[2013]]
|loại hình thành2 = <!-- Nâng cấp (thành phố) -->
|ngày hình thành2 =
|loại hình thành3 =
|ngày hình thành3 =
|người sáng lập =
|đặt theo tên =
|chú thích dt =
|tổng diện tích km2 = 107
|đất liền km2 = <!--Xem bảng @ Template:Thông tin khu dân cư để biết thêm chi tiết về chuyển đổi đơn vị-->
|nước km2 =
|ptram đất nước =
|đô thị km2 =
|vùng đô thị km2 =
|tên dt trống1 =
|trống1 km2 =
|chú thích độ cao = <!--để tham khảo: dùng thẻ <ref> -->
|độ cao m =
|cao cực đại m =
|cao cực tiểu m =
|dso vào = 2005
|chú thích dso =
|ghi chú dso =
|tổng dân số = 202030
|mật độ dso km2 = auto
|dso vùng đô thị = <!-- dân số khu vực vùng đô thị (lớn nhất), metropolitan -->
|mật độ vùng đô thị km2 =
|dso đô thị = <!-- đô thị nằm bên trong vùng đô thị nhưng bao phủ nội thành -->
|mật độ đô thị km2 =
|tên dso trống1 =
|dso trống1 =
|mật độ dso trống1 km2 =
|múi giờ = G
|lệch UTC = +7
|Kiểu td = <!-- có thể dùng để xác định kiểu tọa độ mong muốn -->
|vĩ độ= 12.15|vĩ phút= |vĩ giây= |vĩ hướng=N
|kinh độ= 109.1833|kinh phút=|kinh giây= |kinh hướng=E
|kiểu mã bưu chính =
|mã bưu chính =
|mã điện thoại = 57
|kết nghĩa 1 =
|qg kn1 =
|kết nghĩa 2 =
|qg kn2 =
|kết nghĩa 3 =
|qg kn3 =
|kết nghĩa 4 =
|qg kn4 =
|kết nghĩa 5 =
|qg kn5 =
|kết nghĩa 6 =
|qg kn6 =
|kết nghĩa 7 =
|qg kn7 =
|tên trống = Bảng số xe
|thông tin trống = 78C1-XXX.XX
|tên trống1 = Phân chia hành chính
|thông tin trống1 = 12 phường và 4 xã
|tên trống3 = Xếp hạng đô thị
|thông tin trống3 = loại 2
|tên trống4 =
|thông tin trống4 =
|tên trống5 =
|thông tin trống5 =
|tên trống6 =
|thông tin trống6 =
|website = [http://phuyen.gov.vn]
|chú thích =
}}
'''Tuy Hòa''' là một [[thành phố (Việt Nam)|thành phố]] biển trực thuộc [[tỉnh (Việt Nam)|tỉnh]] [[Phú Yên]] nằm ở vùng [[Nam Trung Bộ Việt Nam|Nam Trung Bộ]] [[Việt Nam]].
== Địa lý ==
Thành phố Tuy Hòa có diện tích 107 [[kilômét vuông|km²]] (10.682 ha diện tích tự nhiên), có vị trí giáp với huyện [[Tuy An]] ở phía bắc, giáp với huyện [[Phú Hòa, Phú Yên|Phú Hòa]] ở phía tây, giáp với huyện [[Đông Hòa, Phú Yên|Đông Hòa]] ở phía nam và giáp [[biển Đông]] ở phía Đông với toàn chiều dài bờ biển trên 30 km, cách Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 560 km về phía Nam.
Địa hình thành phố chủ yếu là đồng bằng phù sa do hạ lưu [[Sông Đà Rằng|Sông Ba]] (tên khác là sông Đà Rằng) bồi đắp. Có 2 ngọn [[núi Chóp Chài]] và núi Nhạn nằm ngay trung tâm thành phố. Và cầu Đà Rằng cây cầu dài nhất miền Trung nằm trên QL1 nối trung tâm thành phố với các tỉnh phía Nam.
Bãi biển Tuy Hòa là một bãi ngang trải dài, thơ mộng với bãi cát trắng là điểm du lịch nổi tiếng ở thành phố.
== Lịch sử ==
Vào thời [[chúa Nguyễn]], chỉ có địa danh huyện Tuy Hòa. Đến năm [[1899]], huyện Tuy Hòa được nâng lên thành phủ Tuy Hòa gồm 5 tổng, và chỉ có tổng Hoà Bình nằm ở phía Bắc sông Đà Rằng (trung tâm thành phố hiện nay)
Cho đến ngày [[Cách mạng tháng Tám]] thành công, phủ Tuy Hòa có 7 tổng, trong đó, hai tổng
Hòa Tường và Hòa Bình nằm phía bắc sông Đà Rằng.
Năm [[1946]], giải thể cấp tổng, hai ba làng nhập thành một xã. Năm [[1947]],
nhập xã lần thứ hai, các xã phía bắc sông Đà Rằng (thị xã Tuy Hòa) có tên
là: Hòa Tiến, Hòa Thuận, Quang Khánh, Nam Tường, Trần Hào, Ái Quốc, Thắng
Lợi, Vĩnh Hiệp, Cẩm Tú, Tân Tiến, Quốc Tiến và nội thị Tuy Hòa.
[[Phú Khánh]], thị xã Tuy Hòa thuộc tỉnh Phú Khánh, gồm 6 phường: 1, 2, 3, 4, 5, 6 và 2 xã: Bình Kiến, Bình Ngọc.
Ngày [[3 tháng 12]] năm [[2007]], chia phường Phú Lâm thành 3 phường: Phú Lâm, Phú Thạnh, Phú Đông.<ref>[http://www.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=1&_page=267&mode=detail&document_id=49540 Nghị định số 175/2007/NĐ-CP của chính phủ về việc điều chỉnh địa giới hành chính xã, phường; thành lập phường, thị trấn thuộc huyện Phú Hòa, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên]</ref>
Ngày [[11 tháng 3]] năm [[2013]], [[Thủ tướng Việt Nam|Thủ tướng Chính phủ]] ban hành Quyết định 437/QĐ-TTg công nhận thành phố Tuy Hòa là [[đô thị loại 2]] trực thuộc tỉnh [[Phú Yên]].<ref>[http://thuvienphapluat.vn/archive/Quyet-dinh-437-QD-TTg-nam-2013-cong-nhan-thanh-pho-Tuy-Hoa-la-do-thi-loai-II-vb175974.aspx Quyết định 437/QĐ-TTg năm 2013 công nhận thành phố Tuy Hòa là đô thị loại II trực thuộc tỉnh Phú Yên do Thủ tướng Chính phủ ban hành]</ref>
== Hành chính ==
[[Hình:Phố ở Tuy Hòa.jpg|nhỏ|Phố bên sông ở thành phố Tuy Hòa]]
Sau ngày tái lập tỉnh Phú Yên từ tỉnh Phú Khánh (Phú Yên-Khánh Hòa), Tuy Hòa lại trở thành thị xã tỉnh lỵ của Phú Yên.
Tháng 8-2002 được công nhận là đô thị loại III trong chuỗi đô thị của khu vực duyên hải miền Trung - Tây Nguyên.
Tháng 3-2013, thành phố Tuy Hòa được công nhận là [[Đô thị Việt Nam#Đô thị loại II|đô thị loại II]]<ref name="QD437">[http://vanban.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethongvanban?class_id=2&mode=detail&document_id=166197 Quyết định số 437/QĐ - TTg của Thủ tướng Chính phủ: Về việc công nhận thành phố Tuy Hòa là đô thị loại II trực thuộc tỉnh Phú Yên] [[Nguyễn Tấn Dũng]] 11/03/2013</ref> ===Phân chia hành chính===
#[[Phường 1, Tuy Hòa|Phường 1]]
#[[Phường
#[[Phường
#[[Phường
#[[Phường
#[[Phường
#[[Phường
#[[Phường
#[[Phường
#Phường [[
#
#
#
#
#
#
===Ủy ban Nhân dân Thành phố===
Điện thoại: 057.3823041 - Fax:057.3829186
* Chủ tịch, các Phó Chủ tịch
- Phó Chủ tịch:Ông Trần Văn Khoa.
- Phó Chủ tịch: Ông Hồ Đức Hùng.
- Phó Chủ tịch: Ông.
* Giới thiệu chung về thành phố Tuy Hoà:
Thành phố Tuy Hoà có 16 đơn vị hành chính trực thuộc: Phường 1, Phường 2, Phường 3, Phường 4, Phường 5, Phường 6, Phường 7, Phường 8, Phường 9, Phường Phú Lâm, Phường Phú Thạnh, Phường Phú Đông, xã Bình Ngọc, xã Bình Kiến, xã Hoà Kiến, xã An Phú.
== Kinh tế ==
Được mệnh danh là vựa lúa của miền Trung. Hiện nay hoạt động kinh tế đang chuyển đổi nông nghiệp sang công nghiệp và du lịch. Hiện có khu công nghiệp An Phú, và các điểm công nghiệp trên địa bàn thành phố.
- Ngành công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp có những đột phá mạnh mẽ. Cùng với việc thực hiện tốt chính sách khuyến khích đầu tư của UBND TP, nhằm tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các cơ sở sản xuất tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn, Tuy Hoà còn đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế "một cửa", củng cố lại hoạt động của các hợp tác xã tiểu thủ công nghiệp.
Tốc độ tăng trưởng của ngành trong giai đoạn 2001 - 2005 bình quân đạt 23,7%/năm. Đặc biệt, với việc xây dựng và đưa Khu công nghiệp An Phú (năm 2002) vào hoạt động, Tuy Hoà đã thực sự trở thành điểm đến hấp dẫn các nhà đầu tư. Đến năm 2005, khu công nghiệp này đã thu hút 25 dự án đầu tư, với tổng vốn đăng ký 2,26 triệu USD và 148,81 tỷ đồng.
- Hoạt động thương mại - dịch vụ cũng phát triển khá mạnh mẽ, năm 2005 đạt 846,2 tỷ đồng, tăng 39% so với năm 2000. Nét nổi bật là thành phố đã hình thành được hệ thống chợ rộng khắp, hoạt động sầm uất và khá nền nếp, mà hạt nhân là chợ trung tâm Tuy Hòa với hơn 1.500 sạp hàng cố định, có siêu thị và một số quầy hàng chuyên doanh theo hướng hiện đại. Ngoài dự án nâng cấp chợ trung tâm với tổng vốn 18,334 tỷ đồng, Tuy Hoà còn có kế hoạch xây dựng thêm nhiều chợ mới như: chợ phường 7, chợ Minh Đức (xã Hoà Kiến), chợ Màng Màng (xã Bình Kiến),... tạo môi trường giao thương rộng khắp.
- Một điểm nhấn quan trọng trong bức tranh kinh tế của thành phố Tuy Hoà là sự phát triển của ngành du lịch. Những cảnh quan thiên nhiên thơ mộng như: bãi biển Tuy Hoà, bãi biển Long Thuỷ (thuộc xã An Phú), núi Nhạn, sông Đà,... đã tạo cho Tuy Hoà lợi thế để trở thành thành phố du lịch hấp dẫn.
Trong giai đoạn 2000 - 2005, tốc độ tăng trưởng bình quân của ngành du lịch luôn đạt trên 15%/năm. Lợi thế phát triển ngành công nghiệp "không khói" càng được phát huy khi tỉnh Phú Yên chú trọng đẩy mạnh đầu tư hạ tầng du lịch, đa dạng hoá và nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch, khuyến khích nhiều thành phần kinh tế tham gia phát triển du lịch, thực hiện chương trình liên kết phát triển du lịch với các tỉnh duyên hải miền Trung và thành phố Hồ Chí Minh,...
- Sản xuất nông - lâm - thuỷ sản cũng có bước tiến vững chắc, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 6,7%/năm (2001 - 2005). Thành phố đang đẩy mạnh thực hiện các dự án quan trọng như: dự án phát triển đàn bò lai sind, dự án phát triển hoa - cây cảnh, dự án sản xuất rau an toàn tại xã Bình Ngọc; chuyển giao kỹ thuật, công nghệ mới cho nông dân.
Trong lĩnh vực thuỷ sản, thành phố khuyến khích và tạo điều kiện để ngư dân đóng mới, cải hoán tàu, thuyền công suất lớn, đẩy mạnh đánh bắt hải sản xa bờ. Không những thế, Tuy Hòa còn là một trong những địa phương đầu tiên trong cả nước phát triển nghề câu cá ngừ đại dương và dẫn đầu cả nước về sản lượng khai thác, đánh bắt loài thuỷ sản này.
Trong giai đoạn 2000 - 2005, tổng sản lượng khai thác thuỷ sản bình quân đạt trên 4.000 tấn/năm, trong đó riêng cá ngừ đại dương đạt 2.000 - 2.500 tấn/năm. Phong trào nuôi tôm giống phát triển khá mạnh, hàng năm sản xuất trên 300 triệu con tôm giống post bán ra thị trường.
== Hạ tầng ==
[[Tập tin:Tu-city-view.JPG|nhỏ|Đường Hùng Vương nhìn từ Kaya hotel]]
Nằm trên trục Quốc lộ 1A Bắc Nam. Tuyến đường sắt Bắc Nam. Quốc lộ 25, ĐT645 nối liền các tỉnh, thành phố trong khu vực. [[Sân bay Tuy Hòa|Sân bay Đông Tác]] được nâng cấp thành sân bay Tuy Hòa, có vị trí chiến lược quan trọng, phục vụ các chuyến bay Hồ Chí Minh - Tuy Hòa | Hà Nội - Tuy Hòa. Vào năm 2013, sân bay Tuy Hòa sẽ có nhà ga hàng không và trở thành sân bay dân dụng.
*'''Hệ thống vận tải''': từ thành phố đi khắp các tỉnh thành trong cả nước khá hoàn chỉnh.
*'''Hệ thống cấp nước''': Nhà máy cấp thoát nước Phú Yên với công suất 28.500 m3/ngđ, phục vụ cho khu vực Thành phố Tuy Hòa và các vùng lân cận.
*'''Hệ thống thông tin liên lạc''': Bưu điện trung tâm Tỉnh Phú Yên đặt tại trung tâm thành phố đảm bảo liên lạc thông suốt.
*'''Hệ thống Internet''' đường truyền ADSL tốc độ cao là một kênh liên lạc quan trọng hiện nay đối với sự phát triển của toàn thành phố.
*'''Hệ thống y tế''': Có Bệnh viện đa khoa trung tâm tỉnh và bệnh viện đa khoa Thành phố Tuy Hòa.
*'''Hệ thống giáo dục''': Khá hoàn chỉnh từ mầm non đến đại học.
**Đại học: Đại học Phú Yên và trường Đại học Xây dựng Miền trung
**Cao đẳng: Cao đẳng nghề, trường trung cấp y tế, cao đẳng công nghiệp Tuy Hòa, trung tâm giáo dục thường xuyên
**Học viện: Học viện ngân hàng- Phân viện Phú Yên, đào đạo các cấp học từ trung cấp đến Cao đẳng chính quy và Đại học tại chức, các lớp bồi dưỡng ngắn hạn.
Khu đô thị mới [[Nam Tuy Hòa]] [[sông Đà Rằng]] nằm trong quy hoạch Khu kinh tế nam Phú Yên,gắn với KCN Hòa Hiệp và cảng Vũng Rô, cầu Hùng Vương nối đôi bờ sông Ba với chiều dài 1.400m.
Thành phố Tuy Hòa - Thành phố trực thuộc tỉnh định hướng phát triển mở rộng đô thị ra ba phía (Bắc, Tây, Nam) và sớm hoàn thành các tiêu chuẩn để phấn đấu thành đô thị loại I vào năm 2025.
Đây cũng là địa phương có dự án [[Đường cao tốc Bình Định – Nha Trang]] đi qua đang được xây dựng.
== Du lịch ==
* Du lịch là một trong các ngành kinh tế mũi nhọn với lợi thế nhiều thắng cảnh tự nhiên tuyệt đẹp do thiên nhiên ban tặng, những dòng sông uốn lượn quanh [[dãy Trường Sơn]], tạo nên nhiều [[đầm]], [[phá]], [[vịnh]], vũng tuyệt đẹp.
Vài năm trở lại đây, Tp Tuy Hoà là điểm đến của nhiều chương trình, sự kiện lớn như [[Duyên Dáng Việt Nam]] 2010, 2011. Chương trình [[Sao Mai điểm hẹn]] 2010. Chung kết cuộc thi [[Sao Mai Điểm Hẹn]] 2009. Chương trình phần thi áo tắm trong cuộc thi [[Hoa hậu Trái Đất 2010]]...
*Các di tích và danh thắng là: [[Tháp Nhạn]], [[sông Đà Rằng]], [[cầu Đà Rằng]], các chùa Hồ Sơn, Hòa Sơn, Minh Sơn, Khánh Sơn, Bảo Tịnh, Bảo Lâm, Kim Cang, Khu du lịch Đá Bàn, [[núi Chóp Chài]] (Nựu Sơn), Khu du lịch Gió Chiều, Bãi biển Tuy Hoà, gành Đá Dĩa, đập Hàn...
===
=== [[Núi Nhạn
*
==
<gallery
Tập tin:Dbth.jpg| Đồng bằng Tuy
Tập tin:Cầu Đà Rằng, Tuy Hòa, Phú Yên.JPG|Cầu Đà Rằng, Tuy Hòa, Phú Yên
Tập tin:Đường phố ở Tuy Hòa, Phú Yên.JPG|Đường phố ở Tuy Hòa, Phú Yên
Tập_tin:Th chanh.JPG| Tuy Hòa với sông Ba, Nhạn Tháp và Chóp Chài, Tuy Hòa, Phú Yên
Tập tin:thcanhdan.JPG| Trung tâm TP Tuy Hòa
Tập tin:Một góc TP.Tuy Hòa, Phú Yên1.JPG|Một góc TP.Tuy Hòa, Phú Yên
Tập tin:Tháp Nhạn, Tuy Hòa, Phú Yên.JPG|Tháp Nhạn, Tuy Hòa, Phú Yên
Tập_tin:nuinhan.jpg| tháp Nhạn
</gallery>
| |||