Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hoàng Thị Hồng”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n xóa nguồn tự xb hoặc chết using AWB
Dòng 4:
 
== Truyền thuyết ==
Hoàng Thị Hồng sinh ra và lớn lên trong một gia đình nông dân ở làng Du La, nay thuộc xã [[Cẩm Chế]], huyện [[Thanh Hà]], tỉnh [[Hải Dương]]; cha bà là cụ [[Hoàng Thiện]], mẹ bà là cụ [[Lê Thị Thanh]]. Bà là chị cả của hai người em gái [[Hoàng Thị Quỳnh]] và [[Hoàng Thị Quế]]. Thủa nhỏ, bà chăn trâu, cắt cỏ phụ việc gia đình, lớn lên trồng dâu, nuôi tằm, dệt lụa.<ref name=":0" /> Tương truyền, bà là người thông minh, nhanh nhẹn, khéo bày trò vui, có tài ca hát và học hành thông minh hơn người; lòng bàn tay của bà có vân hình chữ Vương.<ref name=":1" />
 
Mùa xuân năm [[Tân Mão]] ([[1171]]), Lý Anh Tông đi kinh lý miền [[Duyên Hải|duyên hải]], khi qua vùng Cẩm Chế, thấy phong cảnh non nước hữu tình, ruộng đồng tươi tốt, dân cư sống quần tụ đông đúc, thanh bình bèn dừng chân nghỉ ngơi và tìm hiểu cuộc sống chốn thôn quê. Bỗng có tiếng hát trong trẻo của một thôn nữ ở đâu đó vọng lại, rằng:
Dòng 11:
''Uy quyền cao thượng xin đừng chớ quên''
''Mong Người tích đức tu nhân''
''Muôn sau sự nghiệp mãi thành sử ghi"''
''Muôn sau sự nghiệp mãi thành sử ghi"''<ref name=":1">{{Chú thích web|url=http://www.baohaiduong.vn/News/2012/1-17-0-40584/Su-tich-cho-Chay-va-den-tho-Hoang-Thi.viss|title=Sự tích chợ Cháy và đền thờ Hoàng Thị|date=17 tháng 8 năm 2010|accessdate=8 tháng 5 năm 2016|website=|publisher=Báo Hải Dương|author=Tiêu Hà Minh}}</ref>
 
Nghe tiếng hát, Lý Anh Tông cho quân đi tìm. Thấy quân lính triều đình, mọi người sợ hãi bỏ trốn, riêng Hoàng Thị Hồng vẫn bình thản hái [[Dâu tằm|dâu]], miệng vẫn không ngơi câu hát. Khi được nhà vua vời đến hỏi, bà đáp lại rất kính cẩn và lưu loát. Thấy một cô thôn nữ vừa độ thanh xuân, nước da trắng hồng, khuôn mặt ngây thơ, nhưng lại nết la, đối đáp thông minh, nhà vua đem lòng yêu mến và đưa Bà về triều làm Thứ phi.<ref name=":0" /><ref name=":1" />
 
== Qua đời ==
Trong một dịp về thăm quê, thấy dân quê mình lầm than, Hoàng phi khuyến khích nhân dân phát triển trồng dâu, nuôi tằm, dệt lụa; tổ chức cứu giúp nhiều người bất hạnh, dựng vợ gả chồng cho nhiều đôi lứa... Thấy dân chưa có chợ phải đi rất xa để mua bán, trao đổi hàng hóa, Hoàng phi liền giúp dân xay chợ Cẩm Chế, đắp đường, bắc cầu, khơi thông sông từ Đồng Bẽ, qua Minh Đình, Ao Vang lên chợ để mở rộng thông thương hàng hóa. Nhờ đó, quê bà trở thành một trung tâm trao đổi hành hóa lớn nhất vùng.<ref name=":0" /><ref name=":1" />
 
Trước khi về thăm quê, Bà đã có thai với nhà vua nhưng không biết. Trên đường trở lại kinh thành, khi nghỉ chân ở một quán nhỏ xứ [[Kinh Bắc]], bà hàng nước tâu rằng: ''“Đức Bà đã có thai với nhà vua, nếu không báo với quan Thái giám thì sẽ mắc tội”''. Lo sợ đức Vua hiểu nhầm mình thất tiết trong thời gian về quê, và nếu không thanh minh được sẽ liên lụy đến nhiều người, bà quây màn tắm và tự vẫn dưới hồ, Thị tỳ tìm mãi không thấy thi hài. Bà mất khi vừa tròn 20 tuổi.<ref name=":0" /> Có tài liệu cho rằng, nơi bà mất rất linh thiêng nên nhân dân quanh vùng lập đền thờ cúng. Tuy nhiên, cho đến nay chưa xác định rõ nơi bà qua đời.<ref name=":0" />
Dòng 22:
Được tin Bà mất, nhà vua tức giận. Trong lúc vừa mất vợ, vừa mất con, vua lập tức sai lính về chợ Cẩm Chế để xóa đi hình ảnh của bà. Về sau, khi được biết Bà mất tại nơi đất khách quê người, cảnh quân lính đốt chợ, dân làng nơi quê hương bà lập biểu tâu trình với nhà vua. Nhà vua thấy rõ ngọn nguồn, thương tiếc người vợ hiền thông minh, xinh đẹp và đức độ, cho lập lại chợ khang trang, to lớn hơn; đồng thời, cho dựng đền thờ bà hướng ra chợ. Cũng có ý kiến cho rằng, sau khi đốt chợ, vào một đêm, vua mộng thấy bà về trách cứ nên đã cho dựng lại chợ và lập đền thờ bà.<ref name=":0" />
 
Chợ do bà dựng được dân trong vùng gọi là chợ Cháy, là chợ lớn nhất thuộc khu Hà Bắc, huyện Thanh Hà, đến nay vẫn đông vui như suốt hơn 800 năm qua.<ref name=":0" /> Chợ họp liên tục các ngày trong tháng, trong đó, cứ 5 ngày lại có một phiên chính.<ref name=":1" />
 
Mặc dù mất sớm, khi mới tròn 20 tuổi, lại chưa có con, nhưng đời vua kế nghiệp đã phong sắc cho bà là '''Lý triều [[Hoàng thái hậu|Hoàng Thái Hậu]]'''<ref name=":1" /><ref>{{Chú thích web|url=http://www.baohaiduong.vn/danh-nhan/su-tich-cho-chay-va-den-tho-hoang-thi-42559|title=Sự tích chợ cháy}}</ref>.
 
== Đền thờ và lễ hội ==
Sau khi bà mất, nhân dân địa phương thương tưởng nhớ, tôn thờ làm [[Thành hoàng|Thành Hoàng]]. Đền thờ Bà nằm gần và hướng ra chợ Cháy, tên gọi đề Chợ Cháy, người dân địa phương thường gọi đền thờ “[[Thái hậu triều Lý]]”. Trải qua hàng trăm năm, được nhân dân trong vùng tu sửa và mở rộng dần đến nay thành một quần thể kiến trúc uy nghi. Đến nay, đền còn lưu giữa lại nhiều cổ vật: bài vị "Thánh hậu vi đoan trang, hòa mục linh hiển mầu nhiệm, ân huệ nhân từ, sáng láng phù hộ độ trì, ôn đức quí báu, Lý Thái Hậu thần vị"; sắc phong năm Gia Long thứ 9 ngày 21/8 Canh Ngọ "Sắc cho các viên sắc xã trưởng hai xã Du La và Nhân Lư huyện Thanh Hà cùng nhau thờ phụng vị Hoàng thái hậu [[Nhà Lý|Triều Lý]] mà lịch sử đã tôn vinh ngài những chữ đẹp đẽ như sắc chỉ trước đây"...<ref name=":0" /><ref name=":1" />
 
Hàng năm, từ 6 đến 10 tháng 2 [[Âm lịch]] dân làng mở hội tế để tưởng nhớ công ơn Hoàng thái hậu.<ref name=":0" />
 
Câu chuyện về cuộc đời bà được [[Lê Văn Thuấn]] chuyển thể thành truyện thơ, trong đó có đoạn: ''"Con người đã hóa thành tiên. Thương nhau xin chớ ưu phiền làm chi. Hãy làm tất cả những gì. Ích dân lợi nước ắt thì thiếp vui"''<ref name=":1" />
 
 
== Tham khảo ==
{{tham khảo|2}}
* [http://www.baohaiduong.vn/News/2012/1-17-0-40584/Su-tich-cho-Chay-va-den-tho-Hoang-Thi.viss Sự tích chợ Cháy và đền thờ Hoàng Thị]
* [http://sovhttdl.haiduong.gov.vn/pages/chitiettin.aspx?newsId=47740c4c-6f61-4900-afc0-a62d681809c3 Đền Chợ Cháy - Cẩm Chế, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương]
* Phụ nữ Việt Nam trong lịch sử, Nhà xuất bản phụ nữ.