Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhiễm sắc tử”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Đỗ Hoàng Nam
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
[[Tập tin:Chromosome.svg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Chromosome.svg|nhỏ|Trong lược đồ này, (1) là một Crômatitcrômatit: một nửa của hai "sợi" giống hệt nhau trong một nhiễm sắc thể đã nhân đôi. Trong quá trình phân chia tế bào, các bản sao giống hệt nhau (được gọi là "cặp Crômatitcrômatit chị em") liên kết tại vùng được gọi là tâm động (2). Một khi các cặp nhiễm sắc thể chị em đã tách nhau ra (trong kỳ sau của nguyên phân), mỗi Crômatitcrômatit lúc này được gọi là nhiễm sắc thể con. Cánh ngắn (3) và cánh dài (4) của Crômatitcrômatit bên phải, cũng được đánh dấu.]]
'''Crômatit''' (tiếng Anh Chromatid, từ chữ Hy Lạp ''khrōmat'' là 'màu' + ''-id'') hoặc '''Nhiễm sắc tử''' là một bản sao của một [[nhiễm sắc thể]] mới được sao chép vẫn còn liên kết với nhiễm sắc thể ban đầu bởi một [[tâm động]].
 
Trước khi sao chép, mỗi nhiễm sắc thể gồm một phân tử [[DNA|ADN]]. Sau khi sao chép, mỗi nhiễm sắc thể sẽ gồm hai phân tử ADN; nói cách khác, sao chép ADN làm tăng hàm lượng ADN nhưng ''không'' làm tăng số lượng nhiễm sắc thể. Hai bản sao giống hệt nhau này - mỗi bản sao tạo thành một nửa của nhiễm sắc thể đã nhân đôi - thì được gọi là Crômatitcrômatit.<ref>{{chú thích web|url=http://biology.about.com/library/glossary/bldefchromatid.htm|title=What is a Chromatid?|author=|date=|website=About.com|accessdate =ngày 18 tháng 7 năm 2017}}</ref> Trong các giai đoạn sau của [[Phân bào|phân chia tế bào]], các Crômatitcrômatit sẽ được chia đôi theo chiều dọc để trở thành các [[nhiễm sắc thể]] riêng biệt.<ref>{{chú thích web|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/chromatid|title=Definition of CHROMATID|author=|date=|website=www.Merriam-Webster.com|accessdate =ngày 18 tháng 7 năm 2017}}</ref>
 
Các cặp Crômatitcrômatit thường giống hệt về mặt di truyền và do đó có thể gọi là [[đồng hợp tử]]; tuy nhiên, nếu [[Đột biến sinh học|đột biến]] xuất hiện, chúng sẽ có những khác biệt nhỏ, trường hợp này ta có thể nói chúng là [[dị hợp tử]]. Việc ghép cặp của các Crômatitcrômatit không nên nhầm lẫn với [[mức bội thể]] (''Ploidy'') của một sinh vật, đó là số lượng các phiên bản tương đồng của nhiễm sắc thể.
 
[[Chất nhiễm sắc]] có cấu trúc giống sợi trong [[kỳ đầu]] ở giai đoạn đầu của quá trình kết đặc hay [[co xoắn DNA|co xoắn ADN]]. Trong [[kỳ giữa]], thì chúng được gọi là Crômatitcrômatit.
 
== Cặp crômatit chị em ==
{{Main|Chromatid chị em}}
 
Crômatitcrômatit có thể là ccrômatit ''rômatit chị em'' hoặc c''rômatit''crômatit ''không chị em''.
 
+Hai crômatit chị em là hai crômatit của cùng một nhiễm sắc thể, chúng liên kết với nhau ở [[tâm động]]. Trình tự ADN của hai crômatit chị em là giống hệt nhau (trừ khi xảy ra các lỗi sao chép ADN rất hiếm). Một cặp Crômatitcrômatit chị em thì được gọi là '''dyad''' (''nhiễm sắc thể đã nhân đôi''). Một khi các Crômatitcrômatit chị em đã tách nhau ra (trong [[kỳ sau]] của [[nguyên phân]] hoặc kỳ sau của [[giảm phân]] II trong [[sinh sản hữu tính]]), chúng lại được gọi là nhiễm sắc thể.
 
Trao đổi chéo là quá trình trao đổi vật liệu di truyền giữa hai Crômatitcrômatit.
 
[[Trao đổi giữa chromatid chị em|Trao đổi chéo ở Crômatitcrômatit chị em]] có thể xảy ra trong quá trình [[nguyên phân]] hoặc [[giảm phân]]. [[Trao đổi giữa chromatid chị em|Trao đổi chéo ở Crômatitcrômatit chị em]] xuất hiện chủ yếu phản ánh quá trình [[Sửa chữa DNA|sửa chữa]] tái tổ hợp ADN cho các ADN đang bị "hỏng hóc".
 
+Hai crômatit không chị em là hai crômatit của các nhiễm sắc thể khác nhau trong [[cặp nhiễm sắc thể tương đồng]], nên chúng không có sự liên kết với nhau ở tâm động. [[Cặp nhiễm sắc thể tương đồng]] là gồm một nhiễm sắc thể của mẹ và một nhiễm sắc thể của bố. Trình tự ADN của hai crômatit không chị em là khác nhau (vì chúng có nguồn gốc khác nhau). [[Trao đổi chéo (di truyền)|Trao đổi chéo]] ở hai crômatit không chị em xảy ra trong kỳ đầu của [[giảm phân]] I.