Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Demosthenes”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
clean up
Dòng 28:
 
=== Giáo dục ===
[[Hình:DemosthPracticing.jpg|nhỏ|phải|''Demosthenes luyện hùng biện'' của hoạhọa sĩ [[Jean-Jules-Antoine Lecomte du Nouy]] (1842–1923). Demosthenes thường học trong một phòng ngầm dưới đất xây riêng. Ông cũng thường nói với những hòn sỏi trong miệng và trích dẫn thơ trong lúc chạy<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0039%3Achapter%3D11%3Asection%3D111.1 Plutarch, ''Demosthenes'']</ref>. Để tăng cường giọng, ông nói trên bờ biển trước những con sóng lớn.]]
Giữa khoảng thời gian ông đến tuổi trưởng thành vào năm 366 tr.CN và những phiên tòa diễn ra trong năm 364 tr.CN, Demosthenes và những người giám hộ của ông đã đàm phán khá gay gắt mà không đạt được một thỏa thuận nào, không bên nào sẵn sàng nhượng bộ<ref name="HeliosMacD">D.M. MacDowell, Demosthenes the Orator, ch. 3 (''passim''); {{cite encyclopedia|title=Demosthenes|encyclopedia=Encyclopaedia The Helios|year=1952}}</ref>. Đồng thời, Demosthenes chuẩn bị để tiếp tục theo kiện và cải thiện kỹ năng hùng biện của mình. Khi còn là thanh niên, sự ham hiểu biết của ông đã được nhà hùng biện [[Callistratos]] chú ý. Callistratos thời gian đó đang ở đỉnh cao danh tiếng và vừa chiến thắng trong một vụ kiện quan trọng<ref name="Pl5">[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0039%3Achapter%3D5%3Asection%3D15.1&ndash;3 Plutarch, ''Demosthenes'']</ref>. Theo triết gia và nhà ngôn ngữ học Đức [[Friedrich Nietzsche]] cũng như nhà [[lịch sử|sử học]] lớn người [[Hy Lạp]] [[Konstantinos Paparrigopoulos]] thì Demosthenes từng là học trò của [[Isocrates]]<ref name="Nietzsche233-235">F. Nietzsche, ''Lessons of Rhetoric'', 233–235</ref><ref name="Paparrigopoulos396-398">K. Paparregopoulus, Ab, 396–398</ref>; theo [[Cicero]], Quintillian và nhà viết tiểu sử La Mã Hermippus, ông là môn đệ của [[Platon|Plato]]<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0039%3Achapter%3D5%3Asection%3D55.5 Plutarch, ''Demosthenes'']</ref>. [[Lukianos của Samosata|Lucian]], một nhà tu từ học và nhà thơ châm biếm người La Mã-Syria, liệt kê các triết gia [[Aristoteles]], [[Theophrastos]] và [[Xenocrates]] vào số các thầy học của ông<ref name="Lucian1">Lucian,''Demosthenes, An Encomium'', 12</ref>. Ngày nay vấn đề này vẫn gây tranh cãi {{#tag:ref| Theo bộ bách khoa toàn thư ở thế kỉ 10 [[Suda]], Demosthenes nghiên cứu với [[Eubulides của Miletus|Eubulides]] và Plato<ref>[http://www.stoa.org/sol-bin/search.pl?search_method=QUERY&login=guest&enlogin=guest&page_num=1&user_list=LIST&searchstr=Demosthenes&field=hw_eng&num_per_page=25&db=REALDemosthenes Suda, article]</ref>. Cicero và Quintilian lập luận rằng Demosthenes là học trò của Plato<ref name="Cicero">Cicero, ''Brutus,''[http://www.thelatinlibrary.com/cicero/brut.shtml#121121]; Quintilian, ''Institutiones'', XII, 2.[http://www.thelatinlibrary.com/quintilian/quintilian.institutio12.shtml#222]</ref>. Tsatsos và nhà ngữ học [[Henri Weil]] tin rằng không có căn cứ nào cho thấy rằng Demosthenes từng là học trò Plato hay Isocrates<ref name="Tsatsos84">K. Tsatsos, ''Demosthenes,'' 84; H. Weil, ''Biography of Demosthenes'', 10–11</ref>. Còn về mức độ liên hệ với Isaios, theo Jebb "trường học của Isaios không được đề cập ở bất kì nơi nào khác, và cũng không có tên học trò nào khác được ghi chép lại<ref name="Jebb" />". Peck tin rằng Demosthenes tiếp tục theo học Isaios trong khoảng 4 năm sau khi đã trưởng thành<ref name="Thurston" />.|group=chú thích}}. Theo Plutarchus, Demosthenes từng thuê [[Isaios]] làm thầy dạy [[tu từ học]], dù Isocrates hồi đó đã đang giảng môn này, hoặc vì ông không thể trả nổi học phí cho Isocrates hoặc ông cho rằng phong cách của Isaios phù hợp hơn với một nhà hùng biện sắc sảo và mạnh mẽ như mình<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0039%3Achapter%3D5%3Asection%3D45.4 Plutarch, ''Demosthenes'']</ref>. Nhà sử học và khảo cổ người Đức [[Ernst Curtius|Curtius]] ví mối quan hệ giữa Isaios and Demosthenes với "một liên minh vũ trang về trí tuệ"<ref name="Jebb">R. C. Jebb,[http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0077%3Ahead%3D%23303 The Attic Orators from Antiphon to Isaeos]</ref>.
 
Dòng 124:
Sau trận Chaeronea, Philippos áp đặt sự trừng phạt khắc nghiệt đối với Thebes, nhưng dàn xếp hòa bình với người Athena với những điều kiện rất khoan dung. Demosthenes khuyến khích việc gia cố thành trì của Athena và ông được Đại hội chọn để đọc văn tế các tử sĩ<ref name="On the Crown299">Demosthenes, ''On the Crown'',[[s:The Public Orations of Demosthenes/On the Crown#18:299|299]]</ref><ref name="On the Crown285">Demosthenes, ''On the Crown'', [[s:The Public Orations of Demosthenes/On the Crown#18:285|285]]</ref>. Năm 337 tr.CN, Philippos lập ra [[Liên minh Corinth]], một liên hiệp các thành bang Hy Lạp dưới sự lãnh đạo của mình, rồi trở lại Pella<ref>L.A. Tritle, ''The Greek World in the Fourth Century'', 123</ref>. Năm 336 tr.CN, Philippos bị ám sát trong đám cưới của con gái ông là [[Cleopatra của Macedonia]] với vua [[Alexandros I của Ipiros|Alexander I của Epirus]]. Sau cái chết của Philippos, quân đội đưa Alexandros, mới hai mươi tuổi, đăng quang ngôi Vua Macedonia. Các thành bang Hy Lạp như Athena và Thebes nhìn thấy trong sự thay đổi lãnh đạo này một cơ hội để lấy lại nền độc lập. Demosthenes ăn mừng vụ ám sát Philippos và đóng vai trò lãnh đạo trong cuộc nổi dậy của thành bang. Theo Aeschines, "dù khi đó chỉ 7 ngày sau cái chết của con gái, và bất chấp các thủ tục tang lễ chưa hoàn thành, ông ta đã đặt vòng hoa lên đầu, khoác lên mình chiếc áo trắng, và ông ta còn bày tỏ sự cảm tạ thần linh, điều vi phạm mọi phép cư xử"<ref name="Ctesiphon77">Aeschines, ''Against Ctesiphon'', [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0002%3Aspeech%3D3%3Asection%3D77 77.]</ref>. Demosthenes cũng gửi sứ giả tới tướng [[Attalus]], người ông cho là một đối thủ nội bộ của Alexandros<ref>P. Green, ''Alexander of Macedon,''119</ref>. Tuy nhiên, Alexandros đã hành quân nhanh chóng tới Thebes, thành bang này sớm quy phục ngay khi ông xuất hiện trước cổng thành. Khi biết rằng Alexandros đã tới Boetia, người Athena hoảng hốt và cầu xin vị tân vương thương xót. Alexandros đã đe dọa nhưng không áp dụng biện pháp trừng phạt nào.
 
Năm 335 tr.CN Alexandros cảm thấy rảnh tay ở mạn Nam để đánh nhau với người Thracia và người [[Illyria]], nhưng khi vị vua trẻ hành quân về phương Bắc, Demosthenes đã lan truyền một tin đồn bịa đặt rằng Alexandros và toàn bộ lực lượng viễn chinh đã bị người Triballia giết (thậm chí ông sử dụng một người đóng một chiến binh đầm đìa máu thề rằng đã tận mắt chứng kiến Alexanderos chết)<ref>{{chú thích sách|url=http://books.google.gr/books?id=HlhvoI2T_YYC&pg=PA136&lpg=PA136&dq=demosthenes+produce+triballians+-philip+-phillip&source=bl&ots=oX0ehjHlBw&sig=eI_94aRB5EYsdk5NlNaqTFWIpQw&hl=el&ei=nB46TvrZJ8SO8gOZz8iNAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CCYQ6AEwAw#v=onepage&q&f=false}}</ref><ref>{{chú thích sách|url=http://books.google.com/books?id=qi0iL6r7v2IC&pg=PA48&lpg=PA48&dq=demosthenes+produce+triballians&source=bl&ots=twMU2hXs73&sig=sJAqbIID_TzPO107YKCuxx9oQbo&hl=en&ei=xybcTc-HA4LQgAfqt6QK&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CBkQ6AEwAQ#v=onepage&q=demosthenes%20produce%20triballians&f=false}}</ref><ref>{{chúChú thích web|url=http://www.portergaud.edu/academic/faculty/cmcarver/agud.html|titletiêu đề=The Rise of Macedon and the Empire of Alexander the Great 359-323 B.C. Part II: Alexander the Great (355-323 B.C.)|publishernhà xuất bản=[[Porter-Gaud School]]|accessdatengày truy cập=29 August, 2011}}</ref>. Người Thebes và Athena lại nổi dậy một lần nữa, nhận sự hỗ trợ tài chính từ nhà vua Ba Tư [[Darius III]], và Demosthenes được cho là đã tiếp nhận khoảng 300 talent về phần của Athena và bị cáo buộc về tội biển thủ{{#tag:ref| Aeschines chê trách Demosthenes đã im lặng khi 70 talent vàng của vua Ba Tư mà ông đã chiếm đoạt và biển thủ. Aeschines và [[Dinarchus]] cũng khẳng định rằng khi người Arcadia cung cấp 10 talent, Demosthenes đã từ chối cung cấp cho người Thebes, những người thực hiện đàm phán, và do đó người Arcadia quay sang phía Macedonia<ref name="Dinarchus">Aeschines, ''Against Ctesiphon'',[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0002%3Aspeech%3D3%3Asection%3D239239–240]; Dinarcus, ''Against Demosthenes'',[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0082%3Aspeech%3D1%3Asection%3D1818–21]</ref>.|group=chú thích}}. Alexandros đã phản ứng ngay lập tức, đem quân san bằng thành Thebes. Ông không tấn công Athena, nhưng đòi phải lưu đày tất cả các chính trị gia chống Macedonia, mà Demosthenes đứng hàng đầu. Theo [[Plutarchus]], một sứ đoàn đặc biệt của Athena do [[Phocion]], một người thân Macedonia cầm đầu, đã nỗ lực thuyết phục Alexandros dịu lại<ref name="Phocion">Plutarch, ''Phocion'', 17</ref>.
 
====Diễn văn "Về vương miện"====
Dòng 181:
==Di sản về tu từ==
[[Hình:AeschinesDemosthenes.jpg|nhỏ|''[[Phryne]] tới nhà tắm công cộng như [[Aphrodite|Venus]] và Demosthenes bị Aeschines chế nhạo'', tranh của [[J. M. W. Turner]] (1838).]]
Danh tiếng của Demosthenes tiếp tục lưu truyền qua các thời đại. Các tác giả và học giả sống dưới thời La Mã, như Loginus và [[Caecilius của Calacte|Caecilius]], xem thuật hùng biện của ông như một sự siêu phàm<ref>D.C. Innes, 'Longinus and Caecilius", ''passim''</ref>. Juvenal gọi ông là "largus et exundans ingenii fons" (suối nguồn thiên tài lớn lao và chan chứa)<ref name="Juvenal">Juvenal, ''Satura'', X, 119</ref>. Ông gợi cảm hứng cho những diễn văn chống [[Marcus Atonius]] cũng được gọi là Philippicae (về sau từ ''philippic'' trở thành một danh từ chỉ chung các diễn văn đả kích hay sự đả kích trong tiếng Anh và một số ngôn ngữ<ref>{{chúChú thích web|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/philippic|titletiêu đề=Definition of philippic|accessdatengày truy cập=ngày 28 tháng 9 năm 2012|publishernhà xuất bản=Merriam-Webster}}</ref>). Theo giáo sư về cổ điển Cecil Wooten, Cicero chấm dứt sự nghiệp theo cách bắt chước vai trò chính trị của Demosthenes<ref>C. Wooten, "Cicero's Reactions to Demosthenes", 37</ref>. Trong "Cuộc đời của Demosthenes", Plutarchus cũng tỏ ra chú ý tới những nét tương đồng rõ rệt giữa nhân cách và sự nghiệp của Demosthenes và Marcus Tullius Cicero<ref name="Pl3">[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0039%3Achapter%3D3%3Asection%3D13 Plutarch, ''Demosthenes'']</ref>:
 
{{cquote|Quyền năng thần thánh ngay từ đầu dường như đã ấn định Demosthenes và Cicero vào cùng một phác thảo, cho họ nhiều sự tương đồng trong bản tính, trong niềm đam mê khác biệt và tình yêu tự do trong cuộc đời công, cũng như sự thiếu dũng khí trong nguy nan và chiến tranh, và cùng lúc cũng thêm vào nhiều sự giống nhau tình cờ. Tôi nghĩa khó thể có tìm thấy hai nhà hùng biện khác, khởi đầu bé nhỏ và vô danh, trở lên vĩ đại và quyền lực; cả hai thách thức các vị vua và bạo chúa; cả hai mất con gái, bị đuổi khỏi tổ quốc, và trở về trong danh dự; họ cất cánh một lần nữa, bị bắt bởi kẻ thù, và cuối cùng kết thúc cuộc đời cùng với tự do của đồng bào họ.}}