Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bắc Trung Bộ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
{{chú thích trong bài}}
[[Hình: VietnamNorthCentralCoastmap.png|thumbnhỏ|right|220pxphải|<center>Bắc Trung Bộ <br>(phần bôimàu xanh đen)]]
 
'''Bắc Trung Bộ''' là phần phía bắc của [[Miền Trung (Việt Nam)|Trung Bộ]] [[Việt Nam]] có địa bàn từ Namphía nam Ninh Bình tới Bắcphía bắc Đèo Hải Vân. Vùng Bắc Trung Bộ (BTB) là một trong 7 vùng kinh tế được Chính phủ giao lập quy hoạch tổng thể kinh tế xã hội. Vùng này gồm sáu tỉnh:
*[[Thanh Hóa|Thanh Hoá]]
*[[Nghệ An]]
*[[Hà Tĩnh]]
*[[Quảng Bình]]
*[[Quảng Trị]]
*[[Thừa Thiên - Huế|Thừa Thiên-Huế]]
 
Về quốc phòng thì các tỉnh này do Bộ tư lệnh , [[Quân khu 4, Quân đội Nhân dân Việt Nam|Quân khu 4]] quản lý.
 
== Địa lý ==
Tập tin[[Hình: VietnameseRegions vn.png|thumb|phải|<center>Các Vùngvùng miền Việt NamVN]]
Vùng Bắc Trung Bộ nằm kề bên vùng KTTĐKinh tế trọng điểm Bắc bộ và vùng KTTĐKinh tế trọng điểm miền Trung, trên trục giao thông Bắc Nam về đường sắt, bộ; nhiều đường ô tô hướng Đông Tây (gồm các quốc lộ chính: 7, 8, 9 và các quốc lộ phụ: 46,29) 47, 48 và 49 nối Lào với Biển Đông. Có hệ thống sân bay ([[sân bay Thọ Xuân]], [[sân bay Vinh]], [[sân bay Đồng Hới]], [[sân bay Phú Bài]]), bến cảng (Nghi Sơn, Cửa Lò, Cửa Hội, Vũng Áng, Sơn Dương, Cửa Gianh, Nhật Lệ, Hòn La, Cửa Việt, Thuận An, Chân Mây...) có các đầm phá thuận lợi cho việc nuôi trồng thủy hải sản, là trung tâm du lịch quan trọng của đất nước (động [[Phong Nha-Kẻ Bàng]], [[Cố đô Huế]].v.v.) tạo điều kiện cho viêc giao lưu kinh tế giữa Việt Nam và các nước Lào, Myanmar.v.v..
 
Lãnh thổ kéo dài, hành lang hẹp, Tây giáp dãy Trường Sơn và Lào, phía đông là biển Đông (Vịnh Bắc Bộ) cả trung du và miền núi, hải đảo dọc suốt lãnh thổ, có thể hình thành cơ cấu kinh tế đa dạng phong phú. Địa hình phân dị phức tạp, thời tiết khắc nghiệt, nhiều biến động, cần phải lợi dụng hợp lý. Nhiều vũng nước sâu và cửa sông có thể hình thành cảng lớn nhỏ phục vụ việc giao lưu trao đổi hàng hoá giữa các tỉnh trong vùng, với các vùng trong nước và quốc tế.<gallery>
Tập tin:VietnameseRegions vn.png|Các Vùng miền Việt Nam
</gallery>
 
 
== Các tỉnh thành khu vực Bắc Trung Bộ ==
{| class="wikitable"
'''Diện tích, Dân số các tỉnh Bắc Trung Bộ<ref>Diện tích, dân số và mật độ ghi theo số liệu được viết trên (Wikipedia tiếng Việt) của các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế.</ref>
|+ Diện tích, dân số các tỉnh miền Bắc Trung Bộ
{| class= "wikitable"
|-
!width= "1%" |Stt
!width= "18%" |Tên Tỉnh
!width= "16%" |Diện tích (km²)
!width= "16%" |Dân số (người) {2004}
!width= "18%" |Mật độ (người/km²)
!Chú thích
|-
|<center> 1
! STT
|<center> [[Thanh Hóa]]
! Tỉnh
|<center> 11.130,2
! Diện tích (km²)
|<center> 3.528.300
! Dân số (người) {2004}
|<center> 317
! Mật độ (người/km²)
|<center> Tổng cục thống kê VN 2015
|-
|<center> 2
| 1
|<center> [[ThanhNghệ HóaAn]]
|<center> 1116.106493,7
|<center> 3.520003.000200
|<center> 182
| 317
|<center> nt
|-
|<center> 3
| 2
|<center> [[Nghệ AnTĩnh]]
|<center> 5997,3
| 16.487
|<center> 31.003242.200700
|<center> 180207
|<center> nt
|-
|<center> 4
| 3
|<center> [[Quảng TĩnhBình]]
|<center> 68.055065,63
|<center> 863.400
| 1.286.700
|<center> 312107
|<center> nt
|-
|<center> 5
| 4
|<center> [[Quảng BìnhTrị]]
|<center> 84.051739,8
|<center> 612.500
| 831.600
|<center> 129
| 103
|<center> nt
|-
|<center> 6
| 5
|<center> [[Thừa Thiên - Huế|Thừa Thiên-Huế]]
| [[Quảng Trị]]
|<center> 45.745033,72
|<center> 1.143.572
| 616.600
|<center> 227
| 130
|<center> nt
|-
| 6
| [[Thừa Thiên - Huế|Thừa Thiên-Huế]]
| 5.053,99
| 1.134.480
| 224,50
|}
 
== Lịch sử - An ninh - Quốc phòng ==
Địa bàn Bắc Trung Bộ Việt Nam có vị trí chiến lược hết sức quan trọng trong việc chiến đấu, phòng thủ quốc gia, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ Việt Nam trong lịch sử. Từ xa xưa đây đã từng là chốn "biên thùy", là "phên dậu", là nơi xuất phát của nhiều cuộc khởi nghĩa và chiến tranh giữ nước của [[dân tộc Việt Nam]].
* Thời 1000 năm [[bắc thuộc]], nơi đây đã hình thành nên các cuộc khởi nghĩa chống giặc ngoại xâm [[phong kiến Trung Hoa]].
** Năm 248, bà [[Triệu Thị Trinh]] quê ở vùng núi Quan Yên, nay là Yên Thôn, Định Tiến, Yên Định, Thanh Hóa đánh tan quân Đông Ngô do Lục Dận chỉ huy.  Lục Dận đem 6.000 quân sang Giao Châu. Lục Dận huy động thêm lực lượng lớn vừa đánh, vừa mua chuộc, chia rẽ nghĩa quân. Cuộc khởi nghĩa bị đàn áp. Bà Triệu hi sinh trên núi Tùng (Phú Điền - Hậu Lộc - Thanh Hóa)
** [[Lý Nam Đế|Lý Bí]] vốn là Giám quân ở [[Đức Châu]] (tức vùng [[Đức Thọ]], [[Hà Tĩnh]]) đã liên kết với hào kiệt mấy châu mưu việc đánh đuổi thứ sử Tiêu Tư nhà Lương. Cuộc kháng chiến thành công và Lý Bí đã lập nên nhà [[Nhà Tiền Lý|Tiền Lý]] năm 542.
** Năm Nhâm Tuất (722) tức năm Khai Nguyên thứ mười, đời Đường Huyền Tông ở Trung Hoa, [[Mai Hắc Đế|Mai Thúc Loan]] đã dựng cờ khởi nghĩa ở [[Xứ Nghệ|Hoan Châu]], đánh đuổi quân đô hộ [[nhà Đường]]. Ông đã cho xây dựng kinh đô [[Vạn An]] ở Nam Đàn, Nghệ An ngày nay.
** Năm 931, [[Dương Đình Nghệ]] ra quân từ [[Ái Châu|Ái châu]], đánh đuổi thứ sử Lý Tiến của nước Nam Hán. Lý Tiến bỏ chạy, Dương Đình Nghệ giải phóng thành Đại La.
* Năm 938, Ngô Quyền vốn là người cai quản [[Ái Châu|Ái châu]], đã tập hợp lực lượng hào kiệt trong nước tiến ra bắc, hạ thành Đại La, tiêu diệt Kiều Công Tiễn. Sau đó, ông chỉ huy trận Bạch Đằng, đánh bại quân Nam Hán, giết chết Hoằng Thao, mở đầu thời kỳ độc lập tự chủ của dân tộc Việt Nam.
* Thời [[nhà Trần]], khi quân Nguyên xâm lược nước [[Đại Việt]], vua Trần Nhân Tông đã từng nói:
:"Cối Kê cựu sự quân tu ký
:Hoan Diễn do tồn thập vạn binh."
* Khi nhà Hồ, nước [[Đại Ngu]] bị quân Minh xâm lược, thì địa bàn [[Thanh Hóa]], [[Thuận Hóa]], [[Xứ Nghệ|Nghệ An châu]] là nơi hình thành các cuộc chiến đấu, khôi phục chủ quyền quốc gia của các vua nhà [[Nhà Hậu Trần|Hậu Trần]].
* Khi Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa, đánh đuổi quân Minh, thì vùng [[Thanh Hóa]], Nghệ An, Hà Tĩnh là địa bàn chiến lược, là hậu phương vững chắc giúp cho [[nhà Lê sơ|nhà Lê]] làm nên nghiệp lớn.
* Khi Quang Trung lên ngôi Hoàng đế ở Phú Xuân, thì vùng Bắc Trung Bộ là nơi cung cấp nhân tài, nhân lực, vật lực để ông xây dựng và củng cố quân đội "thiện chiến, thần tốc" và làm nên [[Trận Ngọc Hồi - Đống Đa|Chiến thắng Kỷ Dậu (1789)]], quét sạch 20 vạn quân Thanh.
* Cuối thế kỷ 19, [[đế quốc thực dân Pháp|thực dân Pháp]] xâm lược [[Việt Nam]], triều đình [[nhà Nguyễn]] suy yếu phải nhượng bộ nhiều chính sách bất lợi cho dân tộc. Ở Bắc Trung Bộ là nơi phát tích nhiều cuộc nội dậy, khởi nghĩa chống Pháp, tiêu biểu là cuộc [[khởi nghĩa Hương Khê]] do [[Phan Đình Phùng]] lãnh đạo ở Hà Tĩnh và đặc biệt là [[khởi nghĩa Ba Đình]] ở Thanh Hóa - đỉnh cao của [[phong trào Cần Vương]] cuối thế kỷ 19.
* Qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, khu vực Bắc Trung Bộ vừa là tiền tuyến, vừa là hậu phương vững chắc.
* Hiện nay [[Quân khu 4, Quân đội Nhân dân Việt Nam|Quân khu 4]] đảm nhiệm chức năng quản lý nhà nước về mặt quốc phòng trên địa bàn 6 tỉnh Bắc Trung Bộ, vừa tập trung xây dựng nền quốc phòng toàn dân, vừa thực hiện nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ huy xây dựng các [[lực lượng vũ trang]] vững mạnh toàn diện, đáp ứng với yêu cầu chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu trong mọi tình huống.
 
== Dân cư ==
 
== Dân cư ==
Bắc Trung Bộ là nơi cư trú của 25 dân tộc khác nhau ([[Thái]], [[Mường]], [[Người Tày|Tày]], [[Mông]], [[Bru- Vân Kiều]]) sống ở Trường Sơn. Phân bố không đều từ đông sang tây. Người Kinh sinh sống chủ yếu ở đồng bằng ven biển phía đông.
 
== Kinh tế ==
 
=== Công nghiệp ===
Bắc Trung Bộ có nhiều khoáng sản quý, đặc biệt là đá vôi nên có điều kiện phát triển ngành khai thác khoáng và sản xuất vật liệu xây dưng. Đây là ngành quan trọng nhất của vùng
 
Hàng 97 ⟶ 105:
Hiện nay Thanh Hóa là tỉnh có Giá trị sản xuất công nghiệp lớn nhất vùng.
 
=== Nông nghiệp ===
 
Vùng đồi trước núi:
 
Hàng 109 ⟶ 116:
*Lương thực đầu người còn thấp: 348&nbsp;kg/ người
 
=== Dịch vụ ===
Bắc Trung Bộ có rất nhiều cửa khẩu biên giới giữa Việt - Lào: [[Nậm Cắn (xã)|Nậm Cắn]], [[Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Cầu Treo|Cầu Treo]], [[Cha Lo]], [[Lao Bảo (thị trấn)|Lao Bảo]]. Có bờ biển dài tạo điều kiện cho các tàu buôn hàng hóa nước ngoài xuất nhập khẩu và các tàu chở khách du lịch nước ngoài vào nước ta. Du lịch đang trên đà phát triển. Số lượng khách du lịch đang tăng lên mỗi ngày. Việc phát triển ngành dịch vụ đang được phát triển, đặc biệt là ngành giao thông vận tải và thông tin liên lạc.
 
== Văn hóa ==
Theo hệ thống phân vùng địa lý Việt Nam, Bắc Trung Bộ là khu vực chuyển tiếp giữa [[Bắc Bộ Việt Nam|Bắc Bộ]] và [[Nam Trung Bộ Việt Nam|Nam Trung Bộ]]. Lịch sử cho thấy cư dân nơi đây có nguồn gốc chủ yếu là người Thanh- Nghệ- Tĩnh thiên di vào Bình Trị Thiên từ thời Lý- Trần- Lê. Do đó, mối quan hệ của người Việt nơi đây liên quan, gắn bó với các sinh hoạt văn hoá dân gian nói chung.
 
Hò sông nước Bắc Trung Bộ là sản phẩm tinh thần, biểu hiện sự cố kết của cộng đồng người Việt. Những là điệu hò đặc trưng của vùng này là:
* [[Hò sông Mã]] ([[- Thanh Hoá]])
* Hò ví dặm [[- Nghệ Tĩnh]]
* Hò khoan - Quảng Bình-, Quảng Trị.
* Hò mái nhì - Quảng Trị.
* Hò mái nhì Trị Thiên và hò Huế
 
Bắc Trung Bộ là một trong những trung tâm văn hóa quan trọng của Việt Nam, là nơi có 4 di sản văn hóa thế giới: [[Thành nhà Hồ]] - [[Thanh Hóa]], [[Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng]], [[Quần thể di tích Cố đô Huế|Quần thể di tích cố đô Huế]], [[Nhã nhạc cung đình Huế]]. Bắc Trung Bộ cũng là nơi sinh ra nhiều anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa, chính trị Việt Nam như: [[Triệu Thị Trinh]], [[Mai Thúc Loan]], [[Dương Đình Nghệ]], [[Hồ Quý Ly]], [[Lê Lợi]], [[Lê Thánh Tông]], [[Nguyễn Hoàng]], [[Quang Trung]], [[Nguyễn Du]], [[Phan Bội Châu]], [[Hồ Chí Minh]],[[Trần Phú]], [[Võ Nguyên Giáp]], [[Lê Duẩn]], [[Lê Khả Phiêu]]... các vua chúa của [[nhà Hồ]], [[nhà Hậu Lê]], [[chúa Trịnh]], [[chúa Nguyễn]], [[nhà Nguyễn]],...
 
== Danh lam thắng cảnh ==
Bắc Trung Bộ là nơi có nhiều bãi biển đẹp như: [[Bãi biển Sầm Sơn]], [[Bãi biển Cửa Lò]], [[Bãi biển Thiên Cầm]], [[Bãi biển Nhật Lệ]], [[Cửa Tùng (bãi biển)|Bãi biển Cửa Tùng]], [[Bãi biển Thuận An]], [[Lăng Cô]].
 
Khu vực này có các vườn quốc gia: [[Vườn quốc gia Bến En]], [[Vườn quốc gia Pù Mát]], [[Vườn quốc gia Vũ Quang]], [[Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng]], [[Vườn quốc gia Bạch Mã]].
 
== Giao thông vận tải ==
*Đường bộ và đường sắt: [[Quốc lộ 1A]], [[Quốc lộ 7|Quốc lộ 7A]], [[Quốc lộ 8]], [[Quốc lộ 9A|Quốc lộ 9]], [[Đường Hồ Chí Minh]] và [[Đường sắt Bắc Nam|Đường sắt Bắc - Nam]]
*Đường hàng không: [[Cảng hàng không Thọ Xuân|Sân bay Thọ Xuân]], [[Sân bay Vinh]], [[Sân bay Đồng Hới]], [[Sân bay quốc tế Phú Bài|Sân bay Phú Bài]].
Hàng 143 ⟶ 150:
*[[Đồng bằng sông Cửu Long]]
 
==ThamChú khảothích==
{{thamTham khảo|2}}
 
== Liên kết ngoài ==
*[http://www.hoidantochoc.org.vn/news_detail.asp?id=4088 Hò sông nước Bắc Trung Bộ (Số 4(106)/2006)]
 
[[Thể loại:Vùng của Việt Nam|B]]
[[Thể loại:Địa Vùng của Việt Nam|B]]
[[Thể loại:Vùng củaĐịa lý Việt Nam|B]]