Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vòm đá Azure”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n replaced: language=Norwegian → language=Na Uy using AWB
Dòng 14:
}}
 
'''Vòm đá Azure''' ([[tiếng Malta]]: it-Tieqa Żerqa) còn được gọi là '''Vòm đá Dwejra''' (tiếng Malta: it-Tieqa tad-Dwejra), là một vòm đá vôi tự nhiên dài 28 mét (92  ft) trên [[đảo Gozo]] ở [[Malta]]. Tọa lạc ở [[vịnh Dwejra]] trong khu vực [[San Lawrenz]], gần vách đá [[biển Inland]] và [[Fungus Rock]]. Đây là một trong những điểm thu hút khách du lịch lớn của Malta. Vách đá cùng các đặc điểm tự nhiên khác trong khu vực Dwejra, được giới thiệu trong một số bộ phim quốc tế và sản xuất truyền thông.
 
Mỏm đá neo lại ở phía đông của vách đá ven biển, lượn lên trên mặt nước, được neo vào một cột trụ tự do nằm ở biển phía tây vách đá. Nó được tạo ra khi hai hang động đá vôi sụp đổ. Sau nhiều năm [[xói mòn]] tự nhiên gây ra các phần của vòm vòm rơi xuống biển, vòm và trụ đứng tự do sập xuống hoàn toàn trong một cơn bão vào ngày 8 tháng 3 năm 2017.
Dòng 25:
Vòm đá Azure hình thành thông qua sự [[ăn mòn]] của biển và mưa trên mặt vách đá trong khoảng thời gian khoảng 500 năm<ref name="times2013-07-19">{{cite news|last1=Martin|first1=Ivan|title=The Azure Window is still safe... for now|url=http://www.timesofmalta.com/articles/view/20130719/local/The-Azure-Window-is-still-safe-for-now.478580|work=[[Times of Malta]]|date=19 July 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160610053139/http://www.timesofmalta.com/articles/view/20130719/local/The-Azure-Window-is-still-safe-for-now.478580|archivedate=10 June 2016}}</ref><ref name="europeancommission">{{cite report|title=Dwejra - A Coastal Nature Park|url=http://ec.europa.eu/environment/life/project/Projects/files/laymanReport/LIFE03_TCY_MT_0000047_LAYMAN.pdf|date=|work=European Commission: Environment - Life Project|archive-url=https://web.archive.org/web/20080925122804/http://ec.europa.eu/environment/life/project/Projects/files/laymanReport/LIFE03_TCY_MT_0000047_LAYMAN.pdf|archive-date=25 September 2008|pages=1-8}}</ref>. Vòm đá này là một trong những điểm tham quan chính của Malta và phông nền nổi tiếng trong các bức ảnh. Nó được đưa vào danh sách "Khu Bảo tồn Đặc biệt"<ref name="europeancommission"/><ref name="report"/> và năm 1998 xuất hiện trong danh sách đệ trình ​​của Malta về [[Di sản Thế giới]] của [[UNESCO]], cùng với phần còn lại của vịnh Dwejra<ref name="europeancommission"/><ref>{{cite web|title=Qawra/Dwejra|url=http://whc.unesco.org/en/tentativelists/980/|website=UNESCO|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160401185143/http://whc.unesco.org/en/tentativelists/980/|archivedate=1 April 2016}}</ref>.
 
Giữa những năm 1980 và những năm 2000, các phần của phiến trên cùng của vòm bị sập, mở rộng vòm đáng kể. Một khối đá lớn ở mép ngoài bị sập vào tháng 4 năm 2012, tiếp tục tăng kích thước của mỏm đá<ref>{{cite news|title=Part of Dwejra 'Azure window' collapses|url=http://www.timesofmalta.com/articles/view/20120417/local/part-of-dwejra-window-collapses.415805|work=[[Times of Malta]]|date=17 April 2012|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160610055600/http://www.timesofmalta.com/articles/view/20120417/local/part-of-dwejra-window-collapses.415805|archivedate=10 June 2016}}</ref>. Một đợt sập đá khác xảy ra vào tháng 3 năm 2013. Một báo cáo địa chất và kỹ thuật được chuẩn bị bốn tháng sau đó và xác định rằng vòm "tương đối ổn định và sẽ tiếp tục tồn tại trong một vài năm", mặc dù cảnh báo về đá rơi và có thể gây nguy hiểm cho người dân khi đến gần vòm<ref name="europeancommission"/><ref name="report">{{cite report|author=Geoscience Consulting|date=July 2013|title=Geological and geotechnical report on the Azure Window, Gozo: Rock assessment and recommendations for preservation and conservation. Report prepared for the Ministry for Sustainable Development, the Environment and Climate Change (Ref: MG 22/2005), Malta|url= https://msdec.gov.mt/en/Documents/Downloads/Azure%20Window%20Report%20July%202013.pdf|archiveurl =https://web.archive.org/web/20170308143754/https://msdec.gov.mt/en/Documents/Downloads/Azure%20Window%20Report%20July%202013.pdf|archivedate=8 March 2017}}</ref><ref name="europeancommission"/>.
 
Có nhiều lần đá rơi và khe nứt được báo cáo trong những năm tiếp theo<ref>{{cite news|title=A huge part of the Dwejra Window rock collapsed|url=http://www.tvm.com.mt/en/news/a-huge-part-of-the-dwejra-window-rock-collapsed/|work=[[TVM (Malta)|TVM]]|date=26 June 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160629060527/http://www.tvm.com.mt/en/news/a-huge-part-of-the-dwejra-window-rock-collapsed|archivedate=29 June 2016}}</ref>. Ngư dân tránh đi gần vòm bằng thuyền của họ, và các biển báo cảnh báo đã được đặt lên để ngăn cản người dân đi bộ lên đỉnh<ref name="europeancommission"/><ref>{{cite news|title=Dwejra Azure Window fissure grows, collapse may be close|url=http://www.independent.com.mt/articles/2015-12-06/local-news/Dwejra-Azure-Window-fissure-grows-collapse-may-be-close-6736150001|work=[[The Malta Independent]]|date=6 December 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160623035556/http://www.independent.com.mt/articles/2015-12-06/local-news/Dwejra-Azure-Window-fissure-grows-collapse-may-be-close-6736150001|archivedate=23 June 2016}}</ref>. Tuy nhiên, nhiều người vẫn tiếp tục đi trên vòm vòm thường xuyên<ref>{{cite news|title=Iconic Azure Window in Dwejra loses another chunk (but people are still walking on it)|url=http://www.independent.com.mt/articles/2016-08-28/local-news/Iconic-Azure-Window-in-Dwejra-loses-another-chunk-and-it-s-a-big-one-6736162965|work=[[The Malta Independent]]|date=29 August 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160829120133/http://www.independent.com.mt/articles/2016-08-28/local-news/Iconic-Azure-Window-in-Dwejra-loses-another-chunk-and-it-s-a-big-one-6736162965|archivedate=29 August 2016}}</ref>, và video đã được tải lên YouTube từ những người vách đá lặn xuống cửa sổ khi những tảng đá rơi xuống<ref>{{cite news|last1=Mizzi|first1=Daniel|title=Rocks fall off picturesque Azure Window after cliff jumper dive|url=http://www.maltatoday.com.mt/environment/environment/72019/watch_rocks_fall_off_picturesque_azure_window_after_cliff_jumper_dive#.WMAo-DsrI2w|work=[[Malta Today]]|date=27 November 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161127115128/http://www.maltatoday.com.mt/environment/environment/72019/watch_rocks_fall_off_picturesque_azure_window_after_cliff_jumper_dive#.WMAo-DsrI2w|archivedate=27 November 2016}}</ref><ref>{{cite news|work=Times of Malta|date=27 November 2016|url=http://www.timesofmalta.com/articles/view/20161127/local/rocks-fall-as-man-jumps-off-the-azure-window.632146|title=Watch: Rocks fall as man jumps off the Azure Window|archive-date=28 November 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161128172039/http://www.timesofmalta.com/articles/view/20161127/local/rocks-fall-as-man-jumps-off-the-azure-window.632146}}</ref>.
Dòng 35:
Các vòm cuối cùng đã sụp đổ vào khoảng 08:40 UTC (09:40 giờ địa phương) vào ngày 8 tháng 3 năm 2017, sau khi cơn bão mạnh ập vào. Các trụ cột chống đỡ vòm bị sụp đổ, và toàn bộ cấu trúc rơi xuống biển, không có gì còn lại nhìn thấy được trên mực nước biển<ref name="independent2017-03-08"/><ref>{{cite news|last1=Schicluna|first1=Chris|last2=Balmer|first2=Crispian|date=8 March 2017|title=Malta's 'Azure Window' rock formation collapses into the sea|url=http://www.reuters.com/article/us-malta-rock-idUSKBN16F1CY|archive-url=https://web.archive.org/web/20170308164625/http://www.reuters.com/article/us-malta-rock-idUSKBN16F1CY|archive-date=8 March 2017|work=Reuters}}</ref>.
 
Sự sụp đổ này đã được báo cáo trên cả phương tiện truyền thông địa phương và quốc tế<ref>{{cite news|title=Malta's Azure Window collapses into the sea|url=http://www.bbc.com/news/world-europe-39207196|work=[[BBC]]|date=8 March 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170308143504/http://www.bbc.com/news/world-europe-39207196|archivedate=8 March 2017}}</ref><ref name="telegraph">{{cite news|title=Malta's famous Azure Window rock formation has collapsed|url=http://www.telegraph.co.uk/travel/destinations/europe/malta/gozo/articles/malta-gozo-azure-window-collapses-erosion/|work=[[The Telegraph]]|date=8 March 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170308155056/http://www.telegraph.co.uk/travel/destinations/europe/malta/gozo/articles/malta-gozo-azure-window-collapses-erosion/|archivedate=8 March 2017}}</ref>. Thủ tướng Joseph Muscat và lãnh đạo phe đối lập Simon Busuttil đã tweet về sự sụp đổ của Azure Window<ref>{{cite news|language=NorwegianNa Uy|title=Kjent turistattraksjon kollapset: Asurvinduet – eller Azure Window – på Gozo utenfor Malta kollapset i storm onsdag morgen.|url=http://www.vg.no/nyheter/utenriks/kjent-turistattraksjon-kollapset/a/23944043/|work=VG|last=Østbø|first=Stein|date=8 March 2017|archive-date=8 March 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170308164216/http://www.vg.no/nyheter/utenriks/kjent-turistattraksjon-kollapset/a/23944043/}}</ref><ref>{{cite news|title=The Azure Window: lost and gone forever|url=http://www.timesofmalta.com/articles/view/20170308/local/the-azure-window-lost-and-gone-forever.641810|work=[[Times of Malta]]|date=8 March 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170308153638/http://www.timesofmalta.com/articles/view/20170308/local/the-azure-window-lost-and-gone-forever.641810|archivedate=8 March 2017}}</ref>, và nó cũng trở thành chủ đề của nhiều [[internet mem]] trên các phương tiện truyền thông xã hội Malta<ref>{{cite news|title=The Azure Window: humour takes over|url=http://www.timesofmalta.com/articles/view/20170308/local/the-azure-window-humour-takes-over.641814|work=[[Times of Malta]]|date=8 March 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170308143159/http://www.timesofmalta.com/articles/view/20170308/local/the-azure-window-humour-takes-over.641814|archivedate=8 March 2017}}</ref><ref>{{cite web|last1=Grech Urpani|first1=David|title=13 Brutally Hilarious Memes Of The Azure Window Collapse|url=https://lovinmalta.com/opinion/reactions/13-brutally-hilarious-reactions-to-the-azure-window-collapse|website=Lovin Malta|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170308134022/https://lovinmalta.com/opinion/reactions/13-brutally-hilarious-reactions-to-the-azure-window-collapse|archivedate=8 March 2017|date=8 March 2017}}</ref>. Cơ quan Môi trường và Tài nguyên đã gọi sự sụp đổ này là một tổn thất lớn đối với di sản thiên nhiên của Malta<ref name="independent2017-03-08">{{cite news|title=Dwejra Window collapses; geologist says pillar gave way|url=http://www.independent.com.mt/articles/2017-03-08/local-news/Dwejra-Window-collapses-6736171375|work=[[The Malta Independent]]|date=8 March 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170308161340/http://www.independent.com.mt/articles/2017-03-08/local-news/Dwejra-Window-collapses-6736171375|archivedate=8 March 2017}}</ref>.
 
==Tham khảo==
{{Thể loại Commons|Azure Window}}
{{tham khảo}}
 
[[Thể loại:Địa lý Malta]]
[[Thể loại:Đá vôi]]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Vòm_đá_Azure”