Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Miếu Thượng (Đặng Xá)”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 7:
 
Khi đưa quân đi dẹp loạn, [[Đinh Bộ Lĩnh]] đã đến đền thần Linh Lang Bạch Mã phía đông thành Đại La làm lễ cầu đảo xin Thần phù hộ cho nước, cho được vạn sự thì sẽ phong sắc để biểu dương sự anh linh.<ref>Xã Đặng Xá 鄧 舍: 45 tr., gồm sự tích Đinh Bộ Lĩnh 丁 部 嶺 (Đinh Tiên Hoàng Đế); Linh Lang Bạch Mã Đại Vương 靈 郎 白 馬 大王; Thái Trưởng Công Chúa 太 長 公 主; sự tích Nam Thiên Tứ Thánh: Pháp Vân 法 雲; Pháp Vũ 法 雨; Pháp Lôi 法 雷; Pháp Điện 法 電; sự tích Đoàn Thượng 段 尚 (Đông Hải Đoàn Đại Vương 東 海 段 大 王); và sự tích Nguyễn Phục 阮 復 (Đông Hải Đại Vương 東 海 大 王), do Nguyễn Bính soạn năm 1572.</ref><ref>Tại bản dịch trên còn có đoạn ghi Cao Biền với Thần Long Đỗ như sau: "Xưa Cao Biền Nhà Đường, làm An Nam đô hộ phủ, khi xây thành Đại La, một hôm đi ra chơi cửa Đông, thấy mây năm sắc từ đất đùn lên, ánh sang chói mắt, có bậc dị nhân cưỡi con rồng đỏ, tay cầm kim- giảm, lượn lờ theo mây, hồi lâu chẳng lặn. Biền kinh sợ định yểm. Đêm đến Biền nằm mơ thấy một vị thần tướng cưỡi ngựa trắng, từ trên trời tới thẳng Cao Biền mà nói rằng:" Ta là thần Long Đỗ ở đây đã lâu, nghe tin ông xây thành Đại La, nên đến gặp nhau cớ sao phải yểm". Biền kinh sợ giật mình tỉnh giấc than rằng:" Ta chẳng thể chinh phục được người phương xa sao! Cớ sao mà đến nối có yêu quái như vậy!". Bèn làm bùa bằng đồng để yểm. Đêm đó mưa to sấm chớp đùng đùng. Hôm sau ra xem thì thấy bùa đồng đều bị nát thành tro bụi. Biền càng thấy làm lạ, bèn dựng miếu ở cửa Đông để thờ và sắc phong cho Ngài làm Linh Lang Bạch Mã Tôn Thần."</ref> Đinh Bộ Lĩnh đã chiêm bái chùa Đặng Xá cầu tôn phật Pháp Vũ phù hộ cho vạn sự như ý. Lời thỉnh cầu linh nghiệm, từ đấy [[Đinh Bộ Lĩnh]] đánh đâu được đấy, được tôn là Vạn Thắng Vương, bình được [[12 sứ quân]] thống nhất đất nước. Vua Đinh Tiên Hoàng không quên ban thưởng các dòng họ Đặng Xá và đón Dương Nguyệt Nương về [[kinh đô Hoa Lư]] lập làm Hoàng hậu. Bà Hoàng hậu quê Hà Nam này cũng chính là người được Vua Đinh giao đã truyền dạy [[trò Xuân Phả]] (do các nước lân bang dâng lễ khi cống nạp) tại đền thờ Đại Hải Long Vương hiện còn lưu giữ đến ngày nay ở Thanh Hóa.
 
Khi Đinh Tiên Hoàng mất, Hoàng hậu Nguyệt Nương cùng công chúa Ngọc Nương đã trở về quê hương Đặng Xá sinh sống đến cuối cuộc đời. Sau này khi [[Lê Hoàn]] lên ngôi Hoàng đế, đã tôn phong [[Đinh Tiên Hoàng]] và Hoàng hậu, hạ sắc chỉ cho xã Đại Hoàng lập miếu thờ và truyền chỉ cho thiên hạ cứ nơi nào vua [[Đinh Tiên Hoàng]] đã lập đồn trại… thì đều được rước sắc về lập đền thờ cúng. Dân Đặng Xá đã tới kinh thành rước sắc về lập miếu để thờ và được gọi là miếu Trung. Hiện nay ở thôn Đặng Xá, xã Văn Xá di tích miếu Trung nằm gần chùa Đặng Xá thờ Vua [[Đinh Tiên Hoàng]] cùng hoàng hậu Nguyệt Nương và miếu Bà thờ công chúa Ngọc Nương.<ref>Tại di tích [[Nghè Xuân Phả]] ở xã Xuân Trường, huyện [[Thọ Xuân]], tỉnh [[Thanh Hóa]] Hoàng hậu Nguyệt Nương cũng được người Việt đúc tượng thờ cùng Đại Hải Long Vương với vai trò là người truyền dạy [[trò Xuân Phả]] cho dân làng Xuân Phả.</ref>
 
==Miếu Thượng==
Miếu Thượng thờ Linh Lang Bạch Mã tọa lạc tại đầu thôn, nơi tiếp giáp của 3 thôn: Đặng Xá, Điền Xá và Tranh Thôn.
 
Sau khi thống nhất đất nước, trở về Đặng Xá, vua mơ thấy một người tự xưng là Thần Bạch Mã báo mộng rằng: ‘’Thần đã vâng mệnh Hoàng Thiên, theo vua đánh giặc. Nay thiên hạ đã yên bình, nhà vua chưa lễ tạ, thế là không đúng lễ’’. Vua tỉnh dậy, biết Thần rất là linh ứng, liền phong tặng mĩ tự,phong là: '''Hộ Quốc Bảo Cảnh Linh Thông Tế Thế, Đô Đại Thành Hoàng Linh Lang Bạch Mã Đại Vương Thượng Đẳng Phúc Thần'''.
Hàng 17 ⟶ 12:
[[Đinh Tiên Hoàng]] sai sứ giả mang sắc phong Linh Lang Bạch Mã về xã Đặng xá, huyện Cổ Bảng. Phủ Lý Nhân - Đạo Sơn Nam, truyền cho nhân dân xây riêng đền để thờ phụng. Từ khi đó nhân dân phụng mệnh, xây dựng một ngôi đền để thờ Thần Linh Lang Bạch Mã. Đến triều Nguyễn, vua Đồng Khánh năm thứ 9, đã ban sắc phong cho Ngài là: '''Hàm Quang Thượng Đẳng Thần''', đặc cách cho thờ phụng, để ghi nhớ ngay vui của nước và tỏ rõ biển lệ thờ tự.
 
Khi Đinh Tiên Hoàng mất, Hoàng hậu Nguyệt Nương cùng công chúa Ngọc Nương đã trở về quê hương Đặng Xá sinh sống đến cuối cuộc đời. Sau này khi [[Lê Hoàn]] lên ngôi Hoàng đế, đã tôn phong [[Đinh Tiên Hoàng]] và Hoàng hậu, hạ sắc chỉ cho xã Đại Hoàng lập miếu thờ và truyền chỉ cho thiên hạ cứ nơi nào vua [[Đinh Tiên Hoàng]] đã lập đồn trại… thì đều được rước sắc về lập đền thờ cúng. Dân Đặng Xá đã tới kinh thành rước sắc về lập miếu để thờ và được gọi là miếu Trung. Hiện nay ở thôn Đặng Xá, xã Văn Xá di tích miếu Trung nằm gần chùa Đặng Xá thờ Vua [[Đinh Tiên Hoàng]] cùng hoàng hậu Nguyệt Nương và miếu Bà thờ công chúa Ngọc Nương.<ref>Tại di tích [[Nghè Xuân Phả]] ở xã Xuân Trường, huyện [[Thọ Xuân]], tỉnh [[Thanh Hóa]] Hoàng hậu Nguyệt Nương cũng được người Việt đúc tượng thờ cùng Đại Hải Long Vương với vai trò là người truyền dạy [[trò Xuân Phả]] cho dân làng Xuân Phả.</ref>
Tước hiệu đầy đủ từ thời vua [[Đinh Tiên Hoàng]] đến triều Nguyễn đã sắc phong cho Ngài là:
 
==Miếu Thượng==
Miếu Thượng thờ Linh Lang Bạch Mã tọa lạc tại đầu thôn, nơi tiếp giáp của 3 thôn: Đặng Xá, Điền Xá và Tranh Thôn. Tước hiệu đầy đủ từ thời vua [[Đinh Tiên Hoàng]] đến triều Nguyễn đã sắc phong cho Ngài là:
:'''Hộ Quốc Bảo Cảnh Linh Thông Tế Thế, Bảo An Chính Trực Hựu Thiện Đôn Ngưng, Dực Bảo Trung Hưng, Đô ĐạI Thành Hoàng Linh Lang Bạch Mã ĐạI Vương Hàm Quang,Thượng Đẳng Phúc Thần'''.<ref>Sắc phong của vua Đồng Khánh năm thứ 9, đề ngày 25 tháng 7 năm Quý Tỵ – 1893, hiện còn lưu giữ tại thôn Đặng Xá trong đó có đoạn: Thôn Đặng Xá, xã Đặng Xá, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, trước đây thờ vị Thần nguyên được phong tặng danh hiệu là: '''Linh Thông Tế Thế Bảo An Chính Trực Hựu Thiện Đôn Ngưng, Dực Bảo Trung Hưng Linh Lang Bạch Mã.''' Thần đã giữ gìn cho nước, che chở cho dân, nổi tiếng linh ứng, đã từng được nhiều lần ban tặng sắc phong cho được thờ cúng. Nay gặp tiết tứ tuần đại khánh của Trẫm, Trẫm đã từng ban chiếu báu để tỏ rõ ơn sâu, thăng trật để tỏ rõ tôn lễ long trọng. Vậy Gia phong cho Thần là: '''Hàm Quang Thượng Đẳng Thần''', đặc cách cho thờ phụng, để ghi nhớ ngay vui của nước và tỏ rõ biển lệ thờ tự.. Kính lấy đấy.</ref>