Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Danh sách vườn quốc gia tại Hoa Kỳ”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Danh sách: clean up, replaced: hế kỷ 12 → hế kỷ XII using AWB
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 1:
[[Tập tin:US-NationalParkService-ShadedLogo.svg|nhỏ|300px|Biểu tượng logo của Cục Công viên Quốc gia, cơ quan quản lý các Vườn quốc gia Hoa Kỳ.]]
Hiện nay, Hoa Kỳ có 5960 [[vườn quốc gia]] và khu bảo tồn được coi như là vườn quốc gia,<ref name="NPSAboutus">{{Cite web |url=https://www.nps.gov/aboutus/national-park-system.htm |title=National Park System (U.S. National Park Service) |date=2018-03-15}}</ref> được điều hành bởi cơ quan bảo tồn [[Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ|Cục Công viên Quốc gia]] thuộc [[Bộ Nội vụ Hoa Kỳ]]. Vườn quốc gia phải được thiết lập theo một đạo luật của [[Quốc hội Hoa Kỳ]]. Vườn quốc gia đầu tiên của Hoa Kỳ là [[Vườn quốc gia Yellowstone]], được ký quyết định thành lập vào năm [[1872]] bởi tổng thống thứ 18 của Hoa Kỳ là [[Ulysses Simpson Grant]], tiếp theo là [[vườn quốc gia Mackinac]] năm 1875 (ngừng hoạt động năm 1895), sau đó là [[Công viên Rock Creek]] (sau này sáp nhập vào [[Công viên Thủ đô Quốc gia]], [[vườn quốc gia Sequoia|Sequoia]] và [[Vườn quốc gia Yosemite|Yosemite]] được thành lập vào năm [[1890]]. Vườn quốc gia mới nhất được thành lập năm 20132018 là [[vườn quốc gia PinnaclesGateway Arch]]. Đạo luật năm 1916 đã thành lập cơ quan bảo tồn vườn quốc gia để bảo tồn cảnh quan lịch sử và tự nhiên, động vật hoang dã, nhằm bảo tồn tính toàn vẹn cho các thế hệ tương lai.<ref>{{cite web|url=https://www.nature.nps.gov/air/Regs/npsOrganic.cfm|title=NPS Organic Act Overview|date=17 January 2007|website=nature.nps.gov|publisher=National Park Service|accessdate=26 February 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170206142738/https://www.nature.nps.gov/air/regs/npsorganic.cfm|archivedate=6 February 2017|deadurl=no}}</ref> Các vườn quốc gia thường có một loạt các tài nguyên trên diện rộng. Nhiều vườn quốc gia trong số đó bảo vệ các di tích quốc gia theo đạo luật bảo vệ di tích cổ của tổng thống trước khi được thông qua Quốc hội. 7Bảy vườn quốc gia được kết bảohợp tồnnhư xuyên quốcmột giakhu bảo tồn, 6 trong số đó nằm ở tiểu bang [[Alaska]]. Trong quáCác trìnhkhu vực có các mức độ bảo vệ khác nhau được quản lý, chúngcùng nhau nhưng được coixem là các đơn vị riêng biệt. Tiêu chí lựa chọn vườn quốc gia bao gồm vẻ đẹp tự nhiên, đặc điểm địa chất độc đáo, hệ sinh thái bất thường và tiềm năng giải trí (mặc dù các tiêu chí này không phải lúc nào cũng được xem xét cùng nhau). Trong khi các di tích quốc gia thường được chọn bởi ý nghĩa lịch sử hoặc khảo cổ học. Có tất cả 14 vườn quốc gia được [[UNESCO]] công nhận là [[Di sản thế giới]] hoặc là một phần của Di sản thế giới lớn hơn,<ref>{{cite web|url=http://whc.unesco.org/en/list/?search=&searchSites=&search_by_country=United+States&region=&search_yearinscribed=&themes=&criteria_restrication=&type=&media=&order=country&description= |title=World Heritage List - United States of America |website=whc.unesco.org |publisher=UNESCO World Heritage Centre |accessdate=25 February 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170225001929/http://whc.unesco.org/en/list/?search=&searchSites=&search_by_country=United%2BStates&region=&search_yearinscribed=&themes=&criteria_restrication=&type=&media=&order=country&description= |archivedate=25 February 2017 |deadurl=no |df= }}</ref> trong khi 21 vườn quốc gia là Khu dự trữ sinh quyển của thế giới.<ref>{{cite web|url=http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/environment/ecological-sciences/biosphere-reserves/europe-north-america/united-states-of-america/ |title=UNESCO » Biosphere Reserves » United States of America |date=November 2015 |website=unesco.org |publisher=UNESCO |accessdate=22 February 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170222235151/http://www.unesco.org/new/en/natural-sciences/environment/ecological-sciences/biosphere-reserves/europe-north-america/united-states-of-america/ |archivedate=22 February 2017 |deadurl=no |df= }}</ref>
 
Các vườn quốc gia thuộc 2728 tiểu bang, cùng với khu vực đảo Samoa và [[quần đảo Virgin]] thuộc Hoa Kỳ. [[California]] là bang có nhiều nhất, với 9 vườn quốc gia., Tiếptiếp theođến[[Alaska]] với 8 vườn quốc gia, [[Utah]] có 5, và [[Colorado]] có 4. Vườnvườn quốc gia lớn nhất là. [[Vườn quốc gia và khu bảo tồn Wrangell–St. Elias|Vườn quốc gia Wrangell-St. Elias]] tại ở Alaska có diện tích 32.000&nbsp;km² là vườn quốc gia lớn nhất Hoa Kỳ, nó thậm chí còn lớn hơn so với 9 tiểu bang nhỏ nhất của Hoa Kỳ. Ba vườn quốc gia lớn nhất đều ở Alaska, trong khi nhỏ nhất là [[Vườn quốc gia HotGateway SpringsArch]] ở tiểu bang [[ArkansasMissouri]], với diện tích chưa đến 24&nbsp;km²{{convert|192,83|acre|km2}}. Tổng diện tích được bảo vệ bởicủa các vườn quốc gia là khoảng 210{{convert|52,2|e6acre|km2}}.000&nbsp;km²<ref (51,9name="Index2012-2016">{{cite triệu mẫu Anh)web|url=https://www.nps.gov/aboutus/upload/NPIndex2012-2016.pdf [[Vườn|title=The quốcNational giaParks: GreatIndex Smoky2012-2016 Mountains]]|date=2012 là vườn quốc gia có nhiều khách tham quan nhất với hơn 9 triệu du khách trong năm 2011, tiếp theo là [[Vườn quốc gia Grand Canyon|Grand Canyon]], với hơn 4 triệu kháchwebsite=go.nps.gov/national-parks-index Ngược|publisher=National lại,Park [[VườnService quốc|accessdate=27 giaFebruary 2017 khu bảo tồn hồ Clark]] chỉ có chưa tới 5|archiveurl=https://web.227 người tham quanarchive.org/web/20170215191743/https://www.nps.gov/aboutus/upload/NPIndex2012-2016.pdf 14|archivedate=15 vườnFebruary quốc2017 gia được [[Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc|UNESCO]]deadurl=no}}</ref> công nhận là [[di sản thế giới]].
 
Năm 2017, lượng khách ghé thăm các vườn quốc gia Hoa Kỳ đạt kỷ lục 84 triệu lượt khách.<ref>{{cite web|title=Annual Visitation by Park Type or Region for: 2017 By Park Type|url=https://irma.nps.gov/Stats/SSRSReports/National%20Reports/Annual%20Visitation%20by%20Park%20Type%20or%20Region%20(1979%20-%20Last%20Calendar%20Year)|website=Irma.NPS.gov|accessdate=1 March 2018}}</ref> [[Vườn quốc gia Great Smoky Mountains]] là vườn quốc gia có nhiều khách tham quan nhất với 11,3 triệu du khách trong năm 2017, tiếp theo là [[Vườn quốc gia Grand Canyon|Grand Canyon]], với 6,2 triệu lượt khách. Ngược lại, [[Vườn quốc gia và khu bảo tồn Cổng Bắc Cực]] chỉ có 11.187 người ghé thăm trong năm đó.<ref name=Visitors/>
Một số vườn quốc gia đã bị xóa bỏ. Theo định nghĩa khác thì đôi khi vườn quốc gia được gọi là công viên quốc gia, đều được liệt kê dưới đây.
 
Một số vườn quốc gia đã bị xóa bỏ. Theo định nghĩa khác thì đôi khi vườn quốc gia được gọi là công viên quốc gia, đều được liệt kê dưới đây.<ref>"{{cite web|url=https://www.nationalparks.org/connect/blog/how-many-national-parks-are-there |title=How many national parks are there? |website=nationalparks.org |publisher=National Park Foundation |last=Lower |first=Rocío |date=17 October 2016 |accessdate=24 February 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170222145445/https://www.nationalparks.org/connect/blog/how-many-national-parks-are-there |archivedate=22 February 2017 |deadurl=no |quote=Hệ thống Vườn quốc gia bao gồm 417 vườn quốc gia ở Hoa Kỳ .... Trong hệ thống, có 59 địa điểm là các "Vườn quốc gia" như là một phần của tên riêng đó}}</ref>
 
Dưới đây là danh sách các vườn quốc gia và khu bảo tồn được coi như là vườn quốc gia tại Hoa Kỳ.
Hàng 150 ⟶ 152:
|{{convert|1.508.537,90|acre|km2|1|sortable=on}}
|Vườn quốc gia Everglades là hệ sinh thái cận nhiệt đới tự nhiên lớn nhất tại Hoa Kỳ. Hệ sinh thái rừng ngập mặn và cửa sông, ven biển là nhà của 36 loài động vật quý hiếm được bảo vệ, bao gồm cả [[báo Florida]], [[cá sấu Mỹ]], và lợn biển. Vườn quốc gia là [[di sản thế giới]], [[khu dự trữ sinh quyển thế giới|khu dự trữ sinh quyển]] thế giới và đang bị đe dọa bởi đang bị mất dần hệ sinh thái ngập nước ẩm ướt.<ref>{{chú thích web|url=http://www.nps.gov/ever/|title=Everglades National Park|publisher=National Park Service|accessdate=ngày 23 tháng 3 năm 2010}}</ref>
|-
!scope="row" | [[Vườn quốc gia Gateway Arch|Gateway Arch]]
|[[File:St Louis night expblend.jpg|200px]]
|[[Missouri]]<br /><small>{{coord|38.63|-90.19|name=Gateway Arch|type:landmark}}</small>
|{{dts|22 tháng 2 năm 2018}}
|{{convert|192,83|acre|km2|1|sortable=on}}
|Gateway Arch là cổng vòm cao 630 ft (192 mét) dạng vòm xích được xây dựng để kỷ niệm [[Cuộc thám hiểm của Lewis và Clark]], khởi xướng bởi [[Thomas Jefferson]], và sau đó [[Sự mở rộng lãnh thổ của Hoa Kỳ|mở rộng về phía tây]]. [[Tòa Án Cũ (St. Louis)|Tòa án Cũ]] gần đó, bên kia con đường xanh ở phía tây của vòm, là địa điểm đầu tiên ra quyết định [[Dred Scott và Sandford]] về chế độ nô lệ. Một bảo tàng, nằm ở trung tâm du khách dưới lòng đất bên dưới vòm, mô tả công trình kiến ​​trúc và quá trình mở rộng lãnh thổ về phía tây Hoa Kỳ ngày nay.<ref>{{cite web|url=http://www.nps.gov/jeff/index.htm/|title=Jefferson National Expansion Memorial|publisher=National Park Service|accessdate=23 February 2018}}</ref>
|-
!scope="row" | [[Vườn quốc gia và khu bảo tồn Cổng Bắc Cực]]