Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phú Quý”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
clean up
n clean up
Dòng 57:
Tuy là một hòn đảo nằm biệt lập giữa trùng dương nhưng dấu tích phát hiện được cho thấy đảo đã được khai phá tạo nên cuộc sống ở đảo từ rất sớm. Trong quá trình khai thác đá quánh, nhân dân đã tìm thấy những mộ vò lớn. Trong mộ có chôn theo một số công cụ lao động như rìu, bôn và cả những chiếc vòng đeo tay bằng đá với kỹ thuật chế tác rất tinh xảo. Điều này phù hợp với những giai thoại được lưu truyền rằng trước khi có sự khai phá thiên nhiên của những con người từ lục địa, ở đây đã có một giống [[người Thượng]] sinh sống bằng nghề hái lượm và bắt cá ven biển. Trải qua những biến thiên của lịch sử, Phú Quý là nơi hội tụ của nhiều luồng dân di cư từ lục địa ra với nhiều thành phần dân tộc khác nhau. Trong đó [[người Việt|người Kinh]] đóng vai trò chủ thể.
 
Khi bắt đầu phát triển mạnh kỹ thuật đóng thuyền buồm với những chiếc thuyền ra được khơi xa thì cũng là lúc có nhiều người từ lục địa đặt chân lên đảo. Cùng với những phần mộ còn sót lại trên đảo, sự tích công chúa Bàn Tranh chứng tỏ [[người Chăm]] đã có mặt ở đảo này. Sự tích kể rằng: Bàn Tranh là một công chúa xinh đẹp vì chống lệnh vua cha nên bị kết tội phản nghịch nên bị kết đày ra đảo.<ref>{{Chú thích web | url = http://www.phuquy.gov.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=2486:khai-quat-tng-quan-v-lch-s-hinh-thanh-va-vn-hoa-huyn-phu-quy&catid=32:lch-s-phat-trin&Itemid=3 | tiêu đề = Khái quát tổng quan về lịch sử hình thành và văn hóa huyện Phú Quý | tác giả 1 = | ngày = | ngày truy cập = 20 tháng 4 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref><ref>{{Chú thích web | url = http://www.phuquy.gov.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=962:di-tich-lch-s-vn-hoa-cp-tnh-n-th-cong-chua-ban-tranh&catid=22:du-lch&Itemid=7 | tiêu đề = Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh - Đền thờ Công chúa Bàn tranh | tác giả 1 = | ngày = | ngày truy cập = 20 tháng 4 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>
 
Bên cạnh đó, do không chịu nổi sự hà khắc của chế độ nông nô, bất mãn với triều đình phong kiến, nhiều người đã tìm đường ra đây lập kế sinh nhai. Người Kinh có mặt ở đảo cũng từ rất sớm. Trong thời kỳ [[Trịnh-Nguyễn phân tranh]] (1627–1672), rất nhiều ngư dân thuộc các tỉnh duyên hải miền trung, hoặc chạy giặc lánh nạn, hoặc đi tìm nguồn cá, thuyền của họ vượt sóng trùng dương đã gặp phải những trận cuồng phong khốc liệt và "xiêu" lên đảo.
Dòng 65:
Khi dân cư ngày một đông hơn thì các hình thức tổ chức xã hội cũng dần dần được hình thành. Vào thời chúa [[Nguyễn Phúc Khoát]] (1738-1765), chính quyền [[Đàng Trong]] đã tổ chức trên đảo thành từng hộ bạch bố đến đội bạch bố rồi dần dần trở thành ấp và làng. Tuy số dân lúc bấy giờ chưa đông đúc nhưng Phú Quý có đến 14 làng và 1 ấp. Mỗi làng được lập trên cơ sở một nhóm nhỏ ngư dân, đôi lúc chỉ có từ 10 đến 12 tránh đinh và thường mang những tên cũ của địa phương trước khi đến đây lập nghiệp: Thoại Hải, Thế Hanh, Thế An, Hội Thiên, Hội Hưng, Hương Lăng, Mỹ Xuyên, Phú Ninh, An Hòa, Hải Châu, Thương Hải, Triều Dương, Hội An, Mỹ Khê và ấp Quý Thạnh. Từ niên hiệu [[Đồng Khánh]] - Đồng Khánh năm thứ 1 (1886), toàn đảo được tổ chức thành 11 làng và đến năm 1930 do sự sáp nhập ba làng Phú Ninh vào Phú Mỹ và Hương Lăng vào Quý Thạnh nên chỉ còn lại 9 làng: Long Hải, Phú Mỹ, An Hòa, Hải Châu, Thương Hải, Quý Thạnh, Triều Dương, Mỹ Khê và Hội An. Hiện nay, đảo được chia làm 3 xã: Long Hải, Ngũ Phụng, Tam Thanh.
 
Phú Quý trong một thời gian dài đã sống trong điều kiện khép kín tự cung tự cấp với những hoạt động kinh tế như trồng trọt, đánh bắt [[hải sản]], một số ngành nghề thủ công như dệt vải, đan võng, ép dầu... Trong đó, ngư nghiệp đóng vai trò chủ đạo.<ref>{{Chú thích web | url = http://www.khoahocphothong.com.vn/news/detail/36921/tong-bi-thu-nguyen-phu-trong:-phu-quy-phai-co-chien-luoc-ket-hop-khai-thac-hai-san-xa-bo-voi-bao-ve-chu-quyen-bien,-dao-to-quoc.html | tiêu đề = Khoa Học Phổ Thông Online | tác giả 1 = | ngày = | ngày truy cập = 20 tháng 4 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>
 
Ngày 27-4-1977, huyện đảo Phú Quý chính thức được thành lập theo Quyết định số 329-CP của Hội đồng Chính phủ trên cơ sở đảo Phú Quý, khi đó thuộc tỉnh [[Thuận Hải]], gồm 3 xã: Long Hải, Ngũ Phụng, Tam Thanh.
Dòng 124:
==Di tích lịch sử==
[[Hình:chualinhsonphuquy.jpg|nhỏ|Khung cảnh nhìn từ chân tượng Quan Âm chùa Linh Sơn]]
* [[Chùa Linh Quang (Phú Quý)|Chùa Linh Quang]] là di tích lịch sử cấp quốc gia tọa lạc trên một đồi cao tại thôn Mỹ Khê xã Tam Thanh. Chùa được xây dựng vào thời [[Cảnh Hưng thứ 8]] đến nay đã có hơn 250 tuổi. Chùa còn lưu giữ các sắc phong của triều Nguyễn ban.<ref>{{Chú thích web | url = http://www.phuquy.gov.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=953:di-lch-lch-s-vn-hoa-cp-quc-gia-chua-linh-quang&catid=22:du-lch&Itemid=7 | tiêu đề = Di lịch lịch sử văn hóa cấp quốc gia Chùa Linh Quang | tác giả 1 = | ngày = | ngày truy cập = 20 tháng 4 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>
* Vạn An Thạnh nằm ở xã Tam Thanh là một trong những vạn tại đảo thờ và tín ngưỡng ông Nam Hải và ở đây cũng có một số sắc phong mà các vua triều Nguyễn ban tặng.<ref>{{Chú thích web | url = http://www.phuquy.gov.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=949:di-tich-lch-s-vn-hoa-cp-quc-gia-vn-an-thnh&catid=22:du-lch&Itemid=7 | tiêu đề = Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia - Vạn An Thạnh | tác giả 1 = | ngày = | ngày truy cập = 20 tháng 4 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>
* Đền thờ Bà Chúa Ngọc và vạn Thương Hải là 2 di tích lịch sử cấp tỉnh vừa mới được công nhận có 5 sắc phong thần cho Bà Chúa Ngọc và còn một số hiện vật tế tự quý như: chiếc đỉnh đồng, chân đèn và chuông đồng.Ba sắc phong cho Thần Nam Hải và 2 sắc phong thần cho Bắc Trấn đô đốc Bùi Quận Công.
* Đình làng Triều Dương còn lưu giữ nhiều di vật quý giá như: các câu đối, hoành phi viết bằng chữ Hán Nôm; 5 sắc phong của các vua triều Nguyễn phong tặng cho Thành Hoàng bổn cảnh. Đây là di tích lịch sử cấp tỉnh.
Dòng 132:
==Ẩm thực- đặc sản==
*Hải sâm được nhiều người ưa thích nhất và được phục vụ trong các bữa tiệc. Hải sâm còn là nguồn lợi xuất khẩu.
*Da cá mú bông <ref>{{Chú thích web | url = http://ngoisao.net/tin-tuc/thu-gian/an-choi/dao-phu-quy-goi-y-khong-toi-cho-dip-le-30-4-3179250.html | tiêu đề = Đảo Phú Quý - gợi ý không tồi cho dịp lễ 30/4 - Ngôi sao | tác giả 1 = | ngày = | ngày truy cập = 20 tháng 4 năm 2015 | nơi xuất bản = Chuyên mục văn hoá giải trí của VnExpress | ngôn ngữ = }}</ref> hấp các vị thuốc bắc gồm đại táo, câu kỷ, mộc nhĩ, bá hạp, hột sen và một ít bún song thăng, gia thêm ngũ vị hương.
*Cua huỳnh đế <ref>{{Chú thích web | url = http://www.thanhnien.com.vn/am-thuc/ra-dao-phu-quy-an-cua-huynh-de-216187.html | tiêu đề = Ra đảo Phú Quý ăn cua huỳnh đế | tác giả 1 = | ngày = | ngày truy cập = 20 tháng 4 năm 2015 | nơi xuất bản = [[Thanh Niên (báo)|Thanh Niên Online]] | ngôn ngữ = }}</ref> là đặc sản của vùng biển Bình Thuận, nhất là tại Phú Quý. Cua huỳnh đế có màu đỏ hồng, mai hình vuông, càng và que ngắn. Ðặc biệt, đầu cua dài và có nhiều râu.
*Ốc vú nàng <ref>{{Chú thích web | url = http://nld.com.vn/dia-phuong/mon-ngon-nho-lau-vu-nang-phu-quy-20130405045536685.htm | tiêu đề = Món ngon nhớ lâu: Vú nàng Phú Quý | tác giả 1 = | ngày = | ngày truy cập = 20 tháng 4 năm 2015 | nơi xuất bản = [[Người lao động (báo)|Người Lao động]] | ngôn ngữ = }}</ref><ref>{{Chú thích web | url = http://dantri.com.vn/mon-ngon-diem-dep/oc-vu-nang-mon-ngon-cu-lao-cham-949036.htm | tiêu đề = Ốc vú nàng - món ngon cù lao Chàm | tác giả 1 = | ngày = 28 tháng 9 năm 2014 | ngày truy cập = 20 tháng 4 năm 2015 | nơi xuất bản = [[Dân trí (báo)|Báo điện tử Dân Trí]] | ngôn ngữ = }}</ref>
 
==Giao thông Phú Quý==
Giao thông nối liền Phú Quý và đất liền từ trước đến giờ còn hạn chế chủ yếu dựa vào đường thủy nội địa. Trong khi các phương tiện đều đã xuống cấp và hành trình đến Phú Quý phải mất đến 6h (trong trường hợp biển lặng). Do đó, điều đó làm hạn chế phát triển tiềm năng du lịch của Phú Quý.
 
Tuy nhiên vào giữa năm 2010, HTX vận tải biển Phú Hưng đã đưa vào khai thác tàu trung tốc Phú Hưng <ref>{{Chú thích web | url = http://conganbinhthuan.gov.vn/index.php?view=article&id=10982%3Adu-lch-kham-pha-bin-o-phu-quy-&option=com_content&Itemid=63 | tiêu đề = Du lịch khám phá biển đảo Phú Quý | tác giả 1 = | ngày = | ngày truy cập = 20 tháng 4 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>, rút ngắn thời gian đến Phú Quý từ 6h xuống 2.5- 3h. Đây là bước tạo đà để phát triển du lịch.
 
==Chú thích==