Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Baja California”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 98:
'''Baja California'''<ref group=note>Lắm lúc được gọi bằng tên không chính thức là '''Baja California Norte''' (Bắc Hạ California) để phân biệt với [[bán đảo Baja California]] mà bang chiếm giữ nửa bắc, và [[Baja California Sur]], bang kế cạnh chiếm giữ nửa nam bán đảo.</ref> ({{IPA-es|ˈbaxa kaliˈfoɾnja|-|BajaCalifornia.ogg}}), (Hạ California), tên chính thức '''Bang Tự do và có Chủ quyền Baja California''' ({{lang-es|Estado Libre y Soberano de Baja California}}), là một bang của [[México]]. Đây là thực thể liên bang cực bắc và cực tây của México. Trước khi trở thành bang năm 1952, khu vực này mang tên '''Lãnh thổ Bắc của Baja California''' (''El Territorio Norte de Baja California''). Nó có diện tích {{convert|70113|km2|sqmi|0|abbr=on}} (tức 3,57% diện tích đất liền México), gồm nửa bắc [[bán đảo Baja California]], đoạn phía bắc [[vĩ tuyến 28]], cộng với [[đảo Guadalupe]]. Bang giáp với Thái Bình Dương về phía tây, với [[Sonora]], tiểu bang Hoa Kỳ [[Arizona]], và [[vịnh California]] (còn gọi là "biển Cortez") về phía đông, với ''[[Baja California Sur]]'' về phía nam, và với [[California]] về phía bắc.
 
Ước tính bang có dân số khoảng 3.315.766 người (2015)<ref>{{cite web |title=Principales resultados de la encuesta intercensal 2015|url=http://www.copladebc.gob.mx/publicaciones/2016/PRINCIPALES%20RESULTADOS%20DE%20LA%20ENCUESTA%20INTERCENSAL%202015.pdf |publisher=COPLADEBC |accessdate=13 April 2017}}</ref> đông hơn hẳn bang [[Baja California Sur]] thưa thớt dân cư, và xêm xêm với của [[quận San Diego, California]] phía bắc. Hơn 75% dân cư sống ở ba thành phố [[Mexicali]] (thủ phủ), [[Ensenada, Baja California|Ensenada]], và [[Tijuana]]. Những thành phố quan trọng khác gồm [[San Felipe, Baja California|San Felipe]], [[Rosarito Beach|Rosarito]] và [[Tecate]]. Đa phần dân cư là [[Mestizo]], chủ yếu di cư đến từ những vùng khác tại México, và, như hầu hết bang miền bắc México, có một bộ phận người México da trắng gốc Tây Ban Nha. Ngoài ra, còn có những cộng đồng người Đông Á, Trung Đông và bản địa. Thêm vào đó, có một bộ phận người nhập từ Mỹ, do sự phânlân cận với [[San Diego]] và chi phí sinh hoạt thấp hơn San Diego.
 
Baja California là bang rộng thứ mười hai của México. Nơi đây có cả rừng, biển, hoang mạc. Xương sống của bang là Sierra de Baja California, nơi có [[Picacho del Diablo]], đỉnh núi cao nhất toàn bán đảo. Dãy núi này đóng vai trò quyết định khí hậu bang. Ở miền tây bắc, khí hậu bán khô hạn, mang hơi hướng [[khí hậu Địa Trung Hải|Địa Trung Hải]]. Ở mạn trung, khí hậu ẩm ướt hơn nhờ độ cao; nơi đây có một số thung lũng, như [[Valle de Guadalupe, Baja California|Valle de Guadalupe]], là vùng làm rượu vang lớn của México. Mé đông dãy núi, [[hoang mạc Sonora]] trải rộng. Về phương nam, khí hậu khô, hoang mạc Vizcaíno mon men. Ngoài khơi là nhiều đảo nhỏ. Điểm cực tây México, [[đảo Guadalupe]], cũng thuộc địa phận Baja California. [[Quần đảo Coronado|Coronado]], [[Isla Todos Santos|Todos Santos]] và [[đảo Cedros|Cedros]] nằm về mặt Thái Bình Dương. Trong vịnh California, đảo rộng hơn cả là [[Isla Ángel de la Guarda|Ángel de la Guarda]], tách biệt khỏi bán đảo bởi eo biển hẹp, sâu Canal de Ballenas.