Wikipedia

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hồ Nguyên Trừng”

Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
nKhông có tóm lược sửa đổi
nKhông có tóm lược sửa đổi
Dòng 32:
| nơi an táng = [[Nam An Hà]], [[Bắc Kinh]], [[Trung Quốc]]
}}
'''Hồ Nguyên Trừng''' ([[chữ Hán]]: 胡元澄, [[1374]] - [[1446]]), [[biểu tự]] '''Mạnh Nguyên''' (孟源), hiệu '''Nam Ông''' (南翁), sau đổi tên thành '''Lê Trừng'''<ref>eoff Wade, translator, ''Southeast Asia in the Ming Shi-lu: an open access resource'', Singapore: Asia Research Institute and the Singapore E-Press, National University of Singapore, <nowiki>http://epress.nus.edu.sg/msl/reign/xuan-de/year-1-month-3-day-17-1</nowiki>, accessed January 23, 2017</ref> là một nhà chính trị, quân sự, tôn thất hoàng gia [[Đại Ngu]], con trưởng của vua [[Hồ Quý Ly]] và là anh vua [[Hồ Hán Thương]]. Ông làm tể tướng triều Hồ, có nhiều đóng góp về khoa học quân sự và là chỉ huy chính của quân đội NguViệt trong kháng chiến chống Minh (1406-7).
 
Cuối thời [[nhà Trần|Trần]], Hồ Quý Ly làm phụ chính thái sư, nắm mọi việc trong triều, Nguyên Trừng nhận chức [[Tư đồ]]. Sau khi nhà Hồ thành lập, ông nhận chức [[Thừa tướng|Tả tướng quốc]], cùng chú là Hữu tướng quốc Hồ Quý Tỳ đứng hàng [[tể tướng]]. Cuối năm 1406, [[nhà Minh|đế quốc Minh]] xâm lược [[Đại Ngu]], vua Hồ Hán Thương sai Tả tướng quốc Trừng cầm quân chống lại. ''[[Đại Việt Sử ký Toàn thư]]'', bộ quốc sử [[Đại Việt]] thời [[nhà Hậu Lê|Lê]] kể Hồ Nguyên Trừng đã trực tiếp chỉ huy nhiều trận đánh lớn như trận Lãnh Kinh (1406), trận phòng thủ [[Đa Bang]], cùng các trận phản công sông Lô và cửa Hàm Tử (1407). Trừ trận Lãnh Kinh là thắng lợi khó nhọc của quân Đại Ngu, các trận đánh do Hồ Nguyên Trừng chỉ huy đều thất bại. Tháng 5 âm lịch năm 1407, Hồ Nguyên Trừng bị bắt về Trung Quốc cùng với thượng hoàng Hồ Quý Ly, vua Hồ Hán Thương, hữu tướng quốc Hồ Quý Tỳ. Về sau, ông được [[nhà Minh]] sung vào [[Công bộ]] làm quan, được nhà Minh gọi là '''Hỏa khí chi thần''' (火器之神)<ref name="kyluc.vn">[http://kyluc.vn/s100/412.ho-nguyen-trung-ong-to-cua-nghe-duc-sung-than-cong-viet-nam.html Hồ Nguyên Trừng (Ông tổ của nghề đúc súng thần công Việt Nam), http://kyluc.vn]</ref>. Ngoài ra ông còn là [[nhà văn]] [[Việt Nam]] ở [[thế kỷ 15]], với tác phẩm tự kể ''[[Nam Ông mộng lục]]''.
Dòng 110:
 
==Sách tham khảo chính==
{{refbegin}}
*[[Ngô Sĩ Liên]], ''[[Đại Việt sử ký toàn thư]]'' (Tập II). Bản dịch do nhà xuất bản Khoa học Xã hội, [[Hà Nội]], 1985.
* {{Chú thích sách|tác giả=Ngô Sĩ Liên|lk tác giả =Ngô Sĩ Liên|title=[[Đại Việt sử ký toàn thư]]|volume=Nội các quan bản|năm gốc = | year=1993|language=tiếng Việt |publisher=Nhà xuất bản Khoa học Xã hội|location=Hà Nội|ref=harv}}
*[[Nguyễn Huệ Chi]], mục từ " Hồ Nguyên Trừng " trong ''Từ điển văn học'' (bộ mới). Nhà xuất bản Thế giới, 2004.
* {{Chú thích sách|tác giả=Hồ Nguyên Trừng|lk tác giả =Hồ Nguyên Trừng|title=[[Nam Ông mộng lục]]|volume=|năm gốc = | year=1999|language=tiếng Việt |publisher=Nhà xuất bản Văn học|location=|ref=harv}}
*Nguyễn Q. Thắng-Nguyễn Bá Thế, ''Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam'', mục từ "Hồ Nguyên Trừng". Nhà xuất bản Khoa học Xã hội, Hà Nội, 1992.
* {{Chú thích sách|tác giả=Ngô Thì Sĩ|lk tác giả =Ngô Thì Sĩ| đồng tác giả =Hội Việt Nam Nghiên cứu Liên Lạc Văn Hóa Á Châu (phiên dịch) | title=Việt sử tiêu án|edition=|năm gốc = | year=1991|language=tiếng Việt |publisher=Nhà xuất bản Văn Sử|location=|ref=harv}}
*Trương Hữu Quýnh (Chủ biên)-Phan Đại Doãn-Nguyễn Cảnh Minh, ''Đại cương lịch sử Việt Nam'' (Tập I). Nhà xuất bản Giáo dục, 2007.
* {{Chú thích sách|ref={{harvid|Phan Huy Chú|2007a}}|tác giả=Phan Huy Chú |lk tác giả =Phan Huy Chú| đồng tác giả = Viện Sử học - Viện Khoa học Xã hội Việt Nam | title=Lịch triều hiến chương loại chí|cuốn=1|edition=|năm gốc = | year=2007|language=tiếng Việt |publisher=Nhà xuất bản Giáo dục|location=}}
* {{Chú thích sách|ref={{harvid|Phan Huy Chú|2007b}}|tác giả=Phan Huy Chú |lk tác giả =Phan Huy Chú| đồng tác giả = Viện Sử học - Viện Khoa học Xã hội Việt Nam | title=Lịch triều hiến chương loại chí|cuốn=2|edition=|năm gốc = | year=2007|language=tiếng Việt |publisher=Nhà xuất bản Giáo dục|location=}}
* {{Chú thích | author=Quốc sử quán triều Nguyễn | authorlink=Quốc sử quán triều Nguyễn | title=Khâm định Việt sử Thông giám cương mục | publisher=Nhà xuất bản Giáo dục | place=Hà Nội | volume= | edition= | năm gốc=| year=1998 | ISBN= | url=|ref=harv}}
* {{Citation | ref=harv | author=Trần Trọng Kim | authorlink=Trần Trọng Kim | title=Việt Nam sử lược | publisher=Trung tâm Học liệu Xuất bản thuộc Bộ Giáo dục | place=Sài Gòn | volume= | url= | edition= | year=1971 | ISBN=}}
* {{Citation | ref=harv | author=Trần Xuân Sinh | authorlink= | title=Thuyết Trần | publisher=Nhà xuất bản Hải Phòng | place= | volume= | url= | edition= | year=2006 | ISBN=}}
* {{Citation|first=Oscar|last=Chapuis|title=A history of Vietnam: from Hong Bang to Tu Duc|url=https://books.google.com/books?id=Jskyi00bspcC&lpg=PA85&dq=%22tran%20anh%20tong%22&as_brr=3&hl=fr&pg=PA85#v=onepage&q=%22tran%20anh%20tong%22&f=false|year=1995|publisher=Greenwood Publishing Group|isbn=0-313-29622-7| ref=harv}}
{{refend}}
 
 
{{Thời gian sống|1374|1446}}
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Hồ_Nguyên_Trừng”