Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trần Quốc Toản”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thẻ: Thay thế nội dung Tẩy trống trang (hoặc lượng lớn nội dung) Soạn thảo trực quan |
n Đã lùi lại sửa đổi của 1.53.89.251 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của Ngomanh123 Thẻ: Lùi tất cả |
||
Dòng 1:
{{Thông tin nhân vật hoàng gia
|tên = Trần Quốc Toản
|tên gốc = 陳國瓚
|tước hiệu = Hoài Văn hầu<br>(懷文侯)
|thụy hiệu = Hoài Văn vương<br>(懷文王)
|vợ = ?
|cha = [[Trần Nhật Duy]] (?)
|mẹ = [[Trần Ý Ninh]] (?)
|sinh = ?
|mất = [[2 tháng 2]], năm [[1285]] (?)
|nơi mất = sông Như Nguyệt
}}
'''Trần Quốc Toản''' ([[chữ Hán]]: 陳國瓚; không rõ sinh mất), hay '''Hoài Văn hầu''' (懷文侯) hoặc '''Hoài Văn vương''' (懷文王)<ref>Nhà Trần truy tặng</ref>, là một tông thất [[nhà Trần]], sống ở thời kỳ trị vì của [[Trần Nhân Tông]].
Ông nổi tiếng có công tham gia kháng chiến chống quân [[nhà Nguyên|Nguyên]] lần thứ hai và cái chết anh dũng vang danh một thời. Sự tích về ông được đánh giá là hiển hách, thể hiện sự dũng mãnh và kiên định của một người trẻ tuổi trước sự ngoại xâm.
Câu chuyện của ông cũng được lưu truyền trong văn hóa Việt Nam hiện đại với hình ảnh '''Lá cờ thêu sáu chữ vàng''', dựa vào điển tích ông tự thêu 6 chữ [phá cường địch, báo hoàng ân; 破強敵，報皇恩] để trang bị cho quân đội của mình.
==Thân thế==
Sách [[Đại Việt sử ký toàn thư]], hay [[An Nam chí lược]] đều không hề ghi chép về xuất thân của Trần Quốc Toản. Tuy nhiên, theo tài liệu nghiên cứu gần đây mà không rõ nội dung cũng như kiểm chứng, Trần Quốc Toản là con của Vũ Uy vương [[Trần Nhật Duy]] và bà [[Trần Ý Ninh]].
Nếu nghiên cứu này đáng tin và chính xác, thì Trần Quốc Toản là cháu nội của [[Trần Thái Tông]], là cháu gọi [[Trần Thánh Tông]] bằng bác và là em họ của [[Trần Nhân Tông]].
== Hành trạng ==
[[Tháng 10]] năm [[1282]], vua [[Trần Nhân Tông]] mở [[hội nghị Bình Than]], cùng vương hầu, trăm quan bàn kế chống quân Nguyên. [[Đại Việt sử ký toàn thư|Đại Việt Sử ký Toàn thư]] chép: ''"Vua thấy Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản, Hoài Nhân Vương Kiện đều còn trẻ tuổi, không cho dự bàn. Quốc Toản trong lòng hổ thẹn, phẫn khích, tay cầm quả cam, bóp nát lúc nào không biết. Sau đó Quốc Toản lui về, huy động hơn nghìn gia nô và người nhà thân thuộc, sắm vũ khí, đóng chiến thuyền, viết lên cờ sáu chữ:"Phá cường địch, báo hoàng ân" (破強敵，報皇恩; phá giặc mạnh, báo ơn vua). Sau này, khi đối trận với giặc, tự mình xông lên trước quân sĩ, giặc trông thấy phải lui tránh, không dám chống lại''.<ref name="KDVSTGCM">{{Chú thích sách
|họ =
|tên =
|lk tác giả =Quốc sử quán triều Nguyễn
|đồng tác giả=
|biên tập=
|khác=
|tựa đề=Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục
|năm gốc=1856-1881
|url=
|định dạng=[[PDF]]
|ngày truy cập=10/10/2011
|bản thứ=
|series=
|cuốn=
|ngày tháng=
|năm=
|tháng=
|nhà xuất bản=
|nơi=
|ngôn ngữ=
|isbn=
|oclc=
|doi=
|id=
|trang=225
|chương=
|url chương=
|trích dẫn="Nói về Trần Quốc Toản. Lúc ấy có Hoài Văn hầu là Quốc Toản, cũng theo xa giá. Vì còn ít tuổi, không được dự bàn việc quân, Quốc Toản lấy làm hổ giận lắm, trong tay cầm quả cam, không biết bóp nát ra lúc nào; khi đã lui về, cùng với hơn ngàn người gia đồng và thân thuộc sắm sửa binh khí, chiến thuyền, kéo cờ đề sáu chữ "Phá cường tặc báo hoàng ân". Kịp lúc quan quân đánh nhau với quân Nguyên, Quốc Toản thường xông pha đi trước quân lính, quân giặc trông thấy là phải tránh lui, không ai dám đối địch"
|tham khảo=
}}</ref>.
[[Tháng 4]] năm [[1285]], Trần Nhân Tông sai Chiêu Thành vương (khuyết danh), Hoài Văn hầu Quốc Toản cùng tướng quân [[Nguyễn Khoái]] đem tiệp binh đón đánh quân Nguyên ở bến [[Tây Kết]].
Ngày [[10 tháng 5]] năm đó, có người về báo cho Lưỡng Cung<ref>Lưỡng Cung (倆宮): là cách gọi chung chỉ [[Thái thượng hoàng]] và [[Hoàng đế]] lúc bấy giờ</ref> là Thượng tướng Chiêu Minh đại vương [[Trần Quang Khải]], Hoài Văn hầu Quốc Toản và [[Trần Thông]], [[Nguyễn Khả Lạp]] cùng em là [[Nguyễn Truyền]] đem dân binh các lộ đánh bại quân giặc ở các xứ Kinh Thành, Chương Dương. Quân giặc tan vỡ lớn... [[Thoát Hoan]], [[Ariq Qaya|Bình chương A Lạt]] phải rút chạy qua [[sông Lô]].
Trong các sử sách của Việt Nam như [[Khâm định Việt sử Thông giám cương mục|Khâm định Việt sử Thông giám Cương mục]], [[Việt sử Tiêu án]] và các quyển sử soạn gần đây như [[Việt sử tân biên]] của [[Phạm Văn Sơn]], [[Việt Nam sử lược]] của [[Trần Trọng Kim]], [[Trần Hưng Đạo (sách)|Trần Hưng Đạo]] của [[Hoàng Thúc Trâm]] đều không thấy đề cập đến cái chết của Hoài Văn hầu Trần Quốc Toản. Chỉ có ĐVSKTT bản kỷ quyển V có viết: ''"... Đến khi mất, vua rất thương tiếc, thân làm văn tế, lại gia phong tước Vương"''<ref>[http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt10b.html Nhân Tông hoàng đế, năm 1282]</ref>.
Nhưng các quyển sử của nhà Nguyên lại có đề cập đến cái chết của ông. Phần ''An Nam truyện'' của [[Nguyên sử]], tờ 8a10 có ghi: ''"Quan quân đến [[sông Cầu|sông Như Nguyệt]], thì Nhật Huyên sai Hoài Văn hầu đến đánh.."''<ref>[http://zh.wikisource.org/wiki/%E5%85%83%E5%8F%B2/%E5%8D%B7209 Nguyên sử: Quyển 209 - Liệt truyện số 96: Ngoại dị nhị: An Nam]</ref>. Phần ''Kinh thế đại điển tự lục'' trong [[Nguyên văn loại]], 41 tờ 27b 1-2 có viết:''"... Đến sông Như Nguyệt, Nhật Huyên sai Hoài Văn Hầu đến đuổi thì bị giết"''.
Theo sách [[Việt sử kỷ yếu]] của [[Trần Xuân Sinh]], khi [[Ô Mã Nhi]] đánh vào Vân Đồn để cướp lại lương thực thì quân của Trần Quốc Toản và [[Trần Khánh Dư]] chống đỡ kịch liệt. Quốc Toản hăng hái cự địch, không may qua đời ngày [[2 tháng 2]] âm lịch.
== Ảnh hưởng ==
* Trần Quốc Toản đã đi vào lịch sử với lòng dũng cảm và tinh thần yêu nước, dám hi sinh mạng sống vì dân tộc của mình. Khí phách ấy đã được nói rõ trên lá cờ thêu sáu chữ vàng của ông; nguyên văn sáu chữ (phiên sang [[Từ Hán-Việt|Hán-Việt]]) là:
:''Phá cường địch, báo hoàng ân'' (Phá giặc mạnh, báo ơn vua).
* Tên của ông được đặt cho nhiều ngôi trường tiểu học, trung học ở Việt Nam, một số con đường của các thành phố, tỉnh...., ngoài ra tên của ông còn được đặt cho một chiến hạm HQ-06 của [[Hải quân Việt Nam Cộng hòa]].
* Trần Quốc Toản là cảm hứng cho nhà văn [[Nguyễn Huy Tưởng]] sáng tác tiểu thuyết lịch sử "''Lá cờ thêu sáu chữ vàng''", trong đó ông là nhân vật chính của tác phẩm.
* Hồ Chí Minh trong tác phẩm "''Lịch sử nước ta''" có ca ngợi về Trần Quốc Toản như sau:<ref>[http://web.archive.org/web/20091005034313/http://www.thanglonghanoi.gov.vn/channel/62/2009/07/3018#ho9LGfPSLCaW Lịch sử nước ta], Website Văn phòng Ban chỉ đạo Quốc gia Kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long</ref>
::''Quốc Toản là trẻ có tài'',
:''Mới mười sáu tuổi ra oai trận tiền'',
::''Mấy lần đánh thắng quân Nguyên'',
:''Được phong làm tướng cầm quyền binh nhung''
::''Thật là một đấng anh hùng'',
:''Trẻ con Nam Việt nên cùng noi theo''.
== Ghi chú ==
{{Tham khảo}}
[[Thể loại:Tướng nhà Trần]]
| |||