Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hãn quốc Kim Trướng”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Trình soạn thảo mã nguồn 2017
đã sửa lỗi chú thích
Dòng 67:
|stat_area1 = 6000000
}}
'''Kim Trướng hãn quốc''' hay '''Ulus Jochi''' ({{lang-mn|Алтан Орд}}, ''{{lang|mn|Altan Ord}}''; {{lang-ru|Золотая Орда}}, ''{{lang|ru|Zolotaya Orda}}''; {{lang-tt|Алтын Урда}}, ''{{lang|tt|Altın Urda}}'') là một tên gọi của người [[Đông Slav]] dành cho một [[hãn quốc]] [[Hồi giáo]]<ref>''Russia and the Golden Horde: The Mongol Impact on Medieval Russian History'' của Charles J. Halperin, trang 111</ref> [[người Mông Cổ|Mông Cổ]]<ref>[[Georgy Vladimirovich Vernadsky|G. Vernadsky]], M. Karpovich: ''The Mongols and Russia'', [[Đại học Yale|Nhà in Đại học Yale]], 1953</ref><ref name="Columbia">"[http://www.bartleby.com/65/go/GoldenHE.html Empire of the Golden Horde]", ''Bách khoa toàn thư Columbia'', ấn bản 6, 2001-05.</ref><ref name="May">T. May, "[http://www.accd.edu/sac/history/keller/Mongols/states3.html Khanate of the Golden Horde]", North Georgia College and State University.</ref>—sau này đã [[Các ngôn ngữ Turk|Turk hóa]]<ref name="Britannica1">"[http://www.britannica.com/eb/article-9037242/Golden-Horde Golden Horde]", trong [[Encyclopædia Britannica|Encyclopaedia Britannica]], 2007. Trích dẫn: "''cũng gọi là '''hãn quốc Kipchak''' là một tên gọi trong tiếng Nga để chỉ Ulus Juchi, phần phía tây của đế quốc Mông Cổ, đã phồn thịnh từ giữa thế kỷ 13 tới cuối thế kỷ 14. Người dân của Kim Trướng hãn quốc là hỗn hợp của người Turk và người Mông Cổ, với dân tộc thứ hai nói chung tạo thành tầng lớp quý tộc.''"</ref> - được thành lập ở vùng phía tây [[Đế quốc Mông Cổ]] sau khi [[Mông Cổ xâm lược Rus]] trong thập niên 1240: ngày nay là [[Nga]], [[Ukraina]], [[Moldova]], [[Kazakhstan]], và [[Kavkaz]]. Cũng được gọi là '''[[Ulus (thuật ngữ)|ulus]] [[Truật Xích|Jochi]] '''<ref name="Britannica1">Britannica1</ref> hay '''hãn quốc Kipchak''' (không nên nhầm với hãn quốc [[Kipchak]] trước khi nó bị người Mông Cổ chinh phục), lãnh thổ của Kim Trướng hãn quốc thời đỉnh điểm gồm hầu hết [[Đông Âu]] từ dãy núi [[Dãy núi Ural|Ural]] tới hữu ngạn [[sông Dnepr]], kéo dài về phía đông sâu vào tận [[Xibia|Siberi]]. Ở phía nam, đất đai của Kim Trướng hãn quốc kéo dài tới [[biển Đen]], [[dãy núi Kavkaz]], và các lãnh thổ của một triều đại Mông Cổ khác được gọi là [[hãn quốc Y Nhi]].<ref name="Britannica1" />
 
Các nguồn gốc của tên gọi "Kim Trướng hãn quốc" còn chưa chắc chắn. Một số học giả tin rằng nó nói tới lều trại của Bạt Đô và sau này là những vị vua cai trị của hãn quốc này. Trong tiếng Mông Cổ ''Altan Orda'' chỉ lều trại hay cung điện màu vàng ({{lang-mn|Алтан Ордон}}, ''Altan Ordon'' = ''Cung điện Vàng''). ''Altan'' (vàng) cũng là màu để biểu thị hoàng gia. Những nguồn khác nói rằng hãn [[Bạt Đô]] có một chiếc lều bạt bằng vàng, và vì thế Kim Trướng hãn quốc được đặt tên như vậy. Tuy truyền thuyết này vẫn tồn tại dai dẳng nhưng không một ai khẳng định chắc chắn về nó. Trong những nguồn đương thời nhất, Kim Trướng hãn quốc là để chỉ ''hãn quốc Qipchaq'', do người Turk Qipchaq chiếm hầu hết dân cư du mục trong vùng (Ulus Jochid).<ref name="May" />